El-Raye Gazetesi

Dolar Döviz Kurundaki Düşüşün Nedenleri!

Üstad Ahmed El-Hutvânî’nin Kaleminden

Özellikle para birimleri altın ve gümüş sistemine dayanmayan küresel para sisteminin ve politikacılar ile ekonomistlerin, döviz kurunu her ülkenin özel ekonomik ve ticari çıkarlarına göre manipüle etmelerinin ışığında, döviz kurlarının bir aşağı bir yukarı değişmesine yol açan birçok nedenler vardır.

Sert para birimleri, dünyanın ona olan güveni nedeniyle diğer para birimlerinden farklıdır. Zira genellikle bunlardaki değişim marjı diğer para birimlerinden daha azdır. Bu nedenle bu para birimleri, değerlerini diğerlerinden daha iyi koruduklarından dolayı birikimcilerin onlara olan güveni, onları cazip ve çekici para birimleri haline getirmektedir.

Ancak bu sert para birimleri, zaman zaman döviz kurlarında keskin değişikliklerin yaşandığı vakalara maruz kalmaktadır. Özellikle de ülke, ekonomik sarsıntıların veya Korona virüsü gibi bulaşıcı hastalıkların yayılması sonucu birçok ülkeyi kasıp kavuran ekonomik durgunluğa yol açan ekonomik krizleri yaşadığı bir sırada.

Amerikan Dolarına gelince; birinci küresel para birimi olmasına rağmen onun döviz kuru son aylarda keskin bir düşüş yaşamış, bu da döviz bürolarının ve birikimcilerin birçoğunda büyük bir endişe durumuna yol açmıştır. Bu aşamada en sık sorulan soru, bu düşüşün sebeplerinin neler olduğudur?  

Bu aşamada Dolar kurundaki düşüşün en önemli nedenlerini, aşağıdaki dört nedenle özetleyeceğiz:

1-   Enflasyon oranının %2 düzeyine yükselmesi:

Federal Rezerv (ABD Merkez Bankası- FED) 27/08/2020 tarihinde, ABD Ticaret Bakanlığı’nın açıklamasına göre daralma oranının 31,7’ye ulaşmasının ardından, ekonominin işsizler için iş fırsatı oluşturmasına Korona’nın neden olduğu durgunluğa atıfta bulunarak enflasyon oranının %2’ye yükselmesine izin vermeye karar verdi.

Fed Yönetim Kurulu Başkanı Jerome Powell, şöyle dedi: “Sağlam bir işgücü piyasası, enflasyonda istenmeyen bir artışa neden olmadan da korunabilir.” Dolayısıyla o, artan enflasyonun istenmeyen bir önlem olduğunu açıkça kabul ediyor. Çünkü enflasyonun, para biriminin değerini düşürdüğü, satın alma gücünü zayıflattığı, dolayısıyla işçilerin gerçek gelirini azalttığı biliniyor.  

Enflasyon, döviz değişimini azaltır ve işgücü piyasasına çözüm bulmak için güçlü ülkelerin ekonomileri, genellikle yüzde elliden fazlası enflasyona başvurmazlar. Ancak Amerika, özellikle bu ekonomik durgunluğun gölgesinde yavaşlayan ekonomisi nedeniyle buna başvurmuştur. 

2-Doların faiz oranını sıfır aralığında tutmak:

Federal Rezerv, 06/11/2020 tarihinde ABD Doları faiz oranını %0,25’ten fazla tutmamaya, yani sıfır aralığında tutmaya karar vermiştir. Bu ise Doların değerinin düşmesine katkı sağlamıştır. Dolayısıyla yatırımcıların Dolara tutunmamasına ve Doları bankalara yatırmamalarına sevk etmiştir. Bunun nedeni ise, kârlarını artıran ve Dolarlarını bankalarda tutmaya teşvik eden yüksek bir faiz oranının olmaması nedeniyle yatırmış oldukları paralardan elde edecekleri kârın olmamasıdır. Nitekim bu da Dolara olan talebin azalmasına ve fiyatının düşmesine neden olmaktadır.   

Faiz oranını düşürmenin ekonomiyi canlandırabileceği ve büyümesini artırabileceği doğrudur. Ancak bu, madeni para biriminin olmaması nedeniyle genellikle değerini kaybeden para birimi pahasına olacaktır.

3- Bir başkanın görevinin sona ermesinin yaklaştığı ve yeni bir başkanın gelmesinin beklendiği dönem:

Böyle bir dönemde, yani Trump’ın görev süresinin sona erdiği ve Joe Biden için yeni bir başkanlık döneminin beklendiği bir dönemde, genellikle devletlerin yaptıkları büyük ekonomik operasyonlar durur. Büyük anlaşmalar ve devasa projeler yapılmaz. Dolayısıyla da büyük ihracat işleri, beklenti ve gözlem içerisinde olurlar. Bu da Dolara olan talebin azalmasına neden olduğu gibi fiyatın da düşmesine yol açmaktadır. 

4- Avrupa para biriminin (Euro) gücü:

Avrupa’nın para birimine tutunması, Euro sistemine dahil olan yirmi yedi Avrupa ülkesinin anlaşması, onu desteklemeleri, bu ülkelerin döviz kurlarını sabitlemeyi taahhüt etmeleri ve karbon salınımının olmadığı temiz bir çevre sağlamak ve yenilenebilir enerji ile ileri teknolojiye büyük yatırımlar yapmak için bir trilyon Euro'dan fazla tahsis edilen Yeşil Mutabakat projesi gibi mega projelere milyarlarca para pompalaması, evet tüm bunlar, büyük bir Avrupa bloğu tarafından desteklenen sert bir para birimi olan Euro'nun, Dolar ve diğer sert para birimleri karşısındaki pozisyonunun güçlenmesine katkı sağlarken Doların da değer kaybetmesine katkı sağlamaktadır.

Şu anda Doların en güçlü rakibi Euro’dur. Çünkü gücü, neredeyse gerçektir. Zira onun gücü, büyük boyutuyla orantılı siyasi bir güce sahip olmadığı gibi beş yüz milyon kişiyi kapsayan büyük ve birleşik bir pazara sahip olmasının yanı sıra içerisinde Almanya, Fransa, İtalya, Hollanda, Belçika ve benzerleri gibi zengin ve gelişmiş ülkeler bulunsa da Avrupa Birliği’nin ekonomisinin gücüne bağlıdır. Bu nedenle Euro para biriminin, Doların gücü üzerinde diğerlerinden daha fazla bir etkisi vardır. Çünkü Doların gücüne değil de ülkelerinin ekonomik gücüne dayanmaktadır. Oysa Çin ve Rusya gibi büyük ülkelerin birçok paraları olmasına rağmen ekonomileri ve ticari alışverişleri hala Dolara bağlıdır.

Tüm bunlardan dolayı Doların döviz kuru, Euro kurunun değişmesi ve istikrarından olumlu ve olumsuz etkilenirken, bu Dolar kurunun Euro dışında herhangi bir döviz kurundan etkilenmediği görülmektedir.

Sonuç olarak: Para birimlerinin değerinin düşüşünü engellemenin tek çözümü, İslam Devleti’nde olduğu gibi sadece onları altın ve gümüşün zati gücüne sahip olmasını sağlamakta, yani onları tamamen altın ve gümüş sistemine bağlamakta yatmaktadır. Para ancak bu şekilde ekonomi ve siyasetten tamamen ayrılır ve bu ikisinden hiç etkilenmez. Çünkü onun gücü zati olup devletlerin gücüne veya zayıflığına, uzmanların manipülasyonuna veya politikacıların ruh hallerine bağlı değildir.

Kaynak: El-Raye Gazetesi-319. Sayı-30.12.2020