(Hizb-ut Tahrir Emiri Celil Âlim Ata İbn Halil Ebu Raşta Tarafından Facebook Sayfası Takipçilerinin “Fıkhî” Sorularına Verilen Cevaplar Silsilesi)

Soru-Cevap

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ تَنْصُرُوا اللَّهَ يَنْصُرْكُمْ وَيُثَبِّتْ أَقْدَامَكُمْ “Ey iman edenler! Eğer siz Allah’ın dinine yardım ederseniz Allah da size yardım eder ve ayaklarınızı sabit kılar.” [Muhammed 7]

Ayetindeki Hitap Kim İçindir?

Mohamed Ali Bouazizi’ye

Soru:

Esselamu Aleykum.

Allah herkese İslam’ın ve Müslümanların hayrına olan bir başarı nasip etsin.

Soru: Allahu Teala şöyle buyurmuştur: يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ تَنْصُرُوا اللَّهَ يَنْصُرْكُمْ وَيُثَبِّتْ أَقْدَامَكُمْ “Ey iman edenler! Eğer siz Allah’ın dinine yardım ederseniz Allah da size yardım eder ve ayaklarınızı sabit kılar.” [Muhammed 7]

Hitap sadece ümmete yönelik midir, yani İslam, ümmet arasında tatbik edildiğinde mi Allah ona yardım edecektir? Diğer bir ifadeyle İslami hayatı yeniden başlatmak için çalışan kitleye nusret verildiğinde ve Halife İslam’ı tatbik etmeye başladığında mı Allah’ın yardımı başlamış oluyor?

Yoksa ayetteki hitap, aynı şekilde İslami hayatı yeniden başlatmak için çalışan kitle için de geçerli midir; yani Allah’ın kitleye yönelik yardımı, sirette geçtiği gibi nusret ehlinin icabet etmesi, Allah’ın kulu (Muhammed Sallallahu Aleyhi ve Sellem’e) yardım etmek istediğinde Evs ve Hazrec’ten bir grubu ona yönlendirmesi şeklinde mi olmuştur?

Cevap:

Ve Aleykumselam ve Rahmetullahi ve Berekâtuh.

Ayet-i kerime şöyledir: يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ تَنْصُرُوا اللَّهَ يَنْصُرْكُمْ وَيُثَبِّتْ أَقْدَامَكُمْ * وَالَّذِينَ كَفَرُوا فَتَعْساً لَهُمْ وَأَضَلَّ أَعْمَالَهُمْ * ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ كَرِهُوا مَا أَنْزَلَ اللَّهُ فَأَحْبَطَ أَعْمَالَهُمْ“Ey iman edenler! Eğer siz Allah’ın dinine yardım ederseniz Allah da size yardım eder ve ayaklarınızı sabit kılar. İnkâr edenlere gelince, onların hakkı yıkımdır. Allah onların yaptıklarını boşa çıkarmıştır. Bunun sebebi Allah'ın indirdiğini kerih (çirkin) görüp-beğenmemeleridir. (Allah da) onların amellerini boşa çıkarmıştır.” [Muhammed 7-9]

Hitap (iman edenler) için genel olup sadece savaşanlar için değil, müminler için de geçerlidir; yani hitap, hem savaşı hem de savaş dışındaki durumları kapsamakta olup savaştaki ordu için geçerli olduğu gibi aynı şekilde daveti taşıyan parti (Hizb) için de geçerlidir. Dolayısıyla bu hitap, şu ayetlerde geçtiği gibi savaşı açıklamıyor: وَقَاتِلُوهُمْ حَتَّى لَا تَكُونَ فِتْنَةٌ وَيَكُونَ الدِّينُ لِلَّهِ فَإِنِ انْتَهَوْا فَلَا عُدْوَانَ إِلَّا عَلَى الظَّالِمِينَ “Fitne tamamen yok edilinceye ve din (kulluk) de yalnız Allah için oluncaya kadar onlarla savaşın. Şayet vazgeçerlerse zalimlerden başkasına düşmanlık ve saldırı yoktur.” [Bakara 193] قَاتِلُوهُمْ يُعَذِّبْهُمُ اللَّهُ بِأَيْدِيكُمْ وَيُخْزِهِمْ وَيَنْصُرْكُمْ عَلَيْهِمْ وَيَشْفِ صُدُورَ قَوْمٍ مُؤْمِنِينَ “Onlarla savaşın ki, Allah sizin ellerinizle onları cezalandırsın; onları rezil etsin; sizi onlara galip kılsın ve mümin toplumun kalplerini ferahlatsın.” [Tevbe 14] Zira sorunun konusu olan ayet-i kerimedeki hitap, başkasını kapsamayan savaş hakkındaki bir nâss değildir. Bilakis o, Allahu Teala’nın şu kavli gibidir: إِنَّا لَنَنْصُرُ رُسُلَنَا وَالَّذِينَ آمَنُوا فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَيَوْمَ يَقُومُ الْأَشْهَادُ “Şüphesiz peygamberlerimize ve iman edenlere hem dünya hayatında hem şahitlerin şahitlik edecekleri günde yardım ederiz.” [Mümin 51] Dolayısıyla Allah sadece peygamberlerine yardım etmeyecek, bilakis aynı şekilde وَالَّذِينَ آمَنُوا “iman edenlere” de yardım edecektir. Yine yardım sadece وَيَوْمَ يَقُومُ الْأَشْهَادُ “şahitlerin şahitlik edecekleri günde” olmayacak, yani sadece ahirette Allah’ın Rıdvan’ı ve Firdevs cenneti şeklinde olmayacak, bilakis aynı şekilde فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا “dünya hayatında” izzet ve iktidar şeklinde de olacaktır…

Yardım ve ayakların sabit kılınması kelimesinin savaşta zaferi ifade ettiği söylenebilir, bu doğrudur ancak aynı şekilde yukarıda da açıkladığımız gibi hitabın genel olmasından dolayı davet taşıyıcısının da hedefini, yani dünya ve ahirette zaferini gerçekleştirmesinin de bir zafer olduğu inkâr edilemez. Zira bunların hepsi de yardımdır yani zaferdir. Ayrıca ayakların sabit kılınması, hak söz üzere sabit kalmakla mümkün olabilir. Tıpkı Allahu Teala’nın şu kavli gibi: يُثَبِّتُ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا بِالْقَوْلِ الثَّابِتِ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَفِي الْآخِرَةِ “Allahu Teala sağlam sözle iman edenleri hem dünya hayatında hem de ahirette sapasağlam tutar.” [İbrahim 27]

- İbn Kesir’de, يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ تَنْصُرُوا اللَّهَ يَنْصُرْكُمْ وَيُثَبِّتْ أَقْدَامَكُمْ (7) وَالَّذِينَ كَفَرُوا فَتَعْساً لَهُمْ وَأَضَلَّ أَعْمَالَهُمْ (8) ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ كَرِهُوا مَا أَنْزَلَ اللَّهُ فَأَحْبَطَ أَعْمَالَهُمْ “Ey iman edenler! Eğer siz Allah’a (Allah’ın dinine) yardım ederseniz O da size yardım eder, ayaklarınızı sabit kılar.İnkâr edenlere gelince, onların hakkı yıkımdır. Allah onların yaptıklarını boşa çıkarmıştır.Bu onların, Allah’ın indirdiğinden nefret etmeleri sebebiyledir. Allah da onların yaptıklarını sonuçsuz kılmıştır.” [Muhammed 7-8-9] ayet-i kerimenin tefsiri hakkında şöyle geçmektedir:

[Allahu Teala şöyle buyurmuştur: يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ تَنْصُرُوا اللَّهَ يَنْصُرْكُمْ وَيُثَبِّتْ أَقْدَامَكُمْ “Ey iman edenler! Eğer siz Allah’a (Allah’ın dinine) yardım ederseniz O da size yardım eder, ayaklarınızı sabit kılar.” [Muhammed 7] Ve şöyle buyurmuştur: وَلَيَنْصُرَنَّ اللَّهُ مَنْ يَنْصُرُهُ “Şüphesiz ki Allah, kendi dinine yardım edene mutlaka yardım eder.” [Hac 40] Dolayısıyla ödül, amelin türündendir: Bu nedenle şöyle buyurmuştur: وَيُثَبِّتْ أَقْدَامَكُمْ “Ayaklarınızı sabit kılar.” Ayrıca hadiste de şöyle geçmektedir: مَنْ بَلَّغَ ذَا سُلْطَانٍ حَاجَةَ مَنْ لَا يَسْتَطِيعُ إِبْلَاغَهَا، ثَبَّتَ اللَّهُ قَدَمَهُ عَلَى الصِّرَاطِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ “Kim ihtiyacını ulaştıramayan kimsenin ihtiyacını bir yöneticiye bildirirse Allah kıyamet günü onun ayağını doğruluk üzere sabit kılar…”

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ تَنْصُرُوا اللَّهَ “Ey iman edenler! Eğer siz Allah’ın dinine yardım ederseniz” yani Allah’ın dinine ve Rasulüne yardım ederseniz, düşmanlarınıza karşı يَنصُرْكُمْ “size yardım eder”, size çıkış yolu verir ve savaş meydanlarında veya İslam tartışmasında وَيُثَبِّتْ أَقْدَامَكُمْ “Ayaklarınızı sabit kılar” demektir.] Nitekim sabitlik hem savaşta hem de İslam’a davette olur.

- Kurtubi’in tefsirinde, يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ تَنْصُرُوا اللَّهَ يَنْصُرْكُمْ وَيُثَبِّتْ أَقْدَامَكُمْ “Ey iman edenler! Eğer siz Allah’a (Allah’ın dinine) yardım ederseniz O da size yardım eder, ayaklarınızı sabit kılar” ayet-i kerimenin tefsiri hakkında şöyle geçmektedir; yani eğer siz Allah’ın dinine yardım ederseniz, O da kafirlere karşı size yardım eder demektir. Bir benzeri de şu ayettir: وَلَيَنْصُرَنَّ اللَّهُ مَنْ يَنْصُرُهُ “Şüphesiz ki Allah, kendi dinine yardım edene mutlaka yardım eder.” [Hac 40]

Kurtubi şöyle dedi: Allah’ın peygamberine yardım ederseniz, Allah da size yardım eder aynı manadır. وَيُثَبِّتْ أَقْدَامَكُمْ “Ayaklarınızı sabit kılar”, yani savaşta. İslam üzere olduğu da söylendi. Doğruluk üzere olduğu da söylendi. Ve denilir ki: Kastedilen kalplerde güvenin sabit olmasıdır…

Ayakların sabit kılınması: Ayakları yere sağlam basıp kaymayan kimsenin halindeki kesinliği ve güçlülüğü temsil etmektedir; zira kayma ve zayıflık sahibinin (gücünü) düşürür. Bu nedenle yenilgi, hayal kırıklığı ve hata ayakların kaymasını temsil etmektedir. Zira Allahu Teala şöyle buyurmuştur: فَتَزِلَّ قَدَمٌ بَعْدَ ثُبُوتِهَا “Yoksa sebat etmişken ayağınız kayar.” [Nahl 94]

Sonuç olarak ayet-i kerime savaşta yardımı ve savaşta ayakların sabit kalmasını ifade etmiş olsa da ancak bunun, Allah’ın davetini taşırken O’nun dinine yardım etmeyi ve hak üzere sebat etmeyi ifade ettiği de inkâr edilemez; böylece ayaklar kaymaz, sonra davet taşıyıcısı Allah için hiçbir kınayıcının kınamasından da korkmaz.

Umarım bu kadarı yeterli olmuştur. Bilen ve hüküm verenlerin en hayırlısı Allah’tır.

Cevaba, Emir’in (Allah onu korusun) web sitesinden bağlanabilirsiniz:

https://archive.hizb-ut-tahrir.info/arabic/index.php/HTAmeer/QAsingle/4223/