Soru:

es-Selamu Aleykum ve Rahmetullahi ve Berakâtuh

Burada sübutu zan taşıyan hadisler var. İslami fikri yaymak amacıyla insanlarla kaynaşırken bu hadislerle delil getiriyoruz, Rasûlullah SallAllahu Aleyhi ve Sellem'in bizlere verdiği müjdeyi bu hadislerle müjdeliyoruz. Örneğin şu hadis gibi: تَكُونُ النُّبُوَّةُ فِيكُمْ مَا شَاءَ اللهُ أَنْ تَكُونَ... ثُمَّ تَكُونُ خِلَافَةً عَلَى مِنْهَاجِ نُبُوَّةٍ "Nübüvvet, Allah'ın dilediği kadar olacaktır...Sonra Nübüvvet metodu üzere Hilafet olacaktır."

Soru şudur: Bu hadis, zannidir, ümmetin geçirmiş olduğu siyasi evrelerden bahsetmektedir. Hadisin manasından anlıyoruz ki Nebî SallAllahu Aleyhi ve Sellem bu evreleri beş kısma ayırmaktadır "Nübüvvet, Râşidi Hilafet, Isırıcı Meliklik, Zorba Diktatörlük ve Râşidi Hilafet." Bu hadisin beşte dördünün ümmet üzerinde gerçekleştiğini gördük. Belli kısımları gerçekleşmiş olması itibariyle hadis mütevatir derecesine yükselmez mi?

Cevap:

Şüphesiz bu hadis, ister mütevatir isterse zanni olsun amel etmek için yeterlidir. Hatta hadis sahih oldu mu içeriğine göre amele daha güçlü şekilde sevk eder. Örneğin şu hadis gibi: لَتُفْتَحَنَّ الْقُسْطَنْطِينِيَّةُ، فَلَنِعْمَ الْأَمِيرُ أَمِيرُهَا، وَلَنِعْمَ الْجَيْشُ ذَلِكَ الْجَيْشُ "Konstantin mutlaka fethedilecektir. Onu fetheden komutan ne güzel komutan, onu fetheden ordu ne güzel ordudur. ^[Ahmed] Oysa bu hadis, bir haberdir. Ama amel etmek için söylenmiş bir hadistir. Bu nedenle tüm Müslüman yöneticiler hadisin içerdiği müjdenin kendi elleriyle gerçekleşmesi için uğraştılar. Allah bu fethi Fatih Sultan Mehmet'e bahşedene dek Konstantin'e birçok ordu gönderildi. Bu tür hadisin bir benzeri de Yahudi devleti ile savaşmak ve onu yok etmekle ilgilidir... İşte Nübüvvet metodu üzere gelecek olan Hilafet hadisi de böyledir. Sahih olduğu sürece mütevatir olup olmaması durumu etkilemez. Bu müjdenin İnşaAllah bizler tarafından gerçekleşmesi için uğraşıyoruz, hayrı müjdeliyoruz. Er ya da geç kurulacağına inanıyoruz. Tevatür veya ahâd olduğunu öğrenmek için derin araştırmaya dalarak kendimizi yormuyoruz. Tüm bunlara rağmen hadisin bir kısmı gerçekleşmişse diğer kısmının da gerçekleşeceğine emin oluruz. Örneğin Romanın fethedilecek olması gibi. Çünkü Konstantin'in fethi gerçekleşti. Rasûlullah SallAllahu Aleyhi ve Sellem'in bir diğer hadisinde iki şehrin de fethedileceği zikredildi. Ama az önce de belirttiğim gibi hadis amel etmek içindir. Tevatür olup olmadığına dalmanın hiç gereği yoktur. Çünkü zanni sahih hadis, amel etmek, tasdik etmek, mutmain olmak ve gerçekleşeceğini müjdelemek için yeterlidir. Dolayısıyla Müslüman, bu fazilete sahip olmak için çalışır.

Bir kısmı gerçekleştiğine göre mütevatir sayabilir miyiz sözüne gelince, mütevatir için senette bir takım şartlar aranır. Hadis Istılahı İlmi tevatür olduğunu kanıtlamak için bu şartlara itimat eder. Yani bu ilme göre tevatür, hadisin gerçekleşip gerçekleşmediğine bağlı değildir. Çünkü tevatür üzerine hadisin senedine ve diğer yönlerine bakılarak hüküm verilir. Bununla beraber hadisin bazı kısımları gerçekleşmişse hadisin sıhhat derecesine olan güven artar. Geri kalan diğer kısımları gerçekleştirmek için de güçlü ve aktif olarak insanı amele sevk eder. Başarı Allah Subhânehu ve Teâlâ'dandır.