Soru Cevap

Trump ve Avrupa Özellikle Almanya Arasında Yaşanan Ekonomik ve Siyasi Kriz

Soru:

Trump ile Avrupa özellikle Almanya arasında patlak veren ekonomik ve siyasi kriz son günlerde giderek tırmanıyor... Trump’ın tırmandırdığı bu krizin seçim süreci ile sınırlı olması bekleniyordu. Bu, Batıdaki adaylardan alışık olduğumuz bir durumdur... Ancak Trump, yönetimi geldikten sonra da krizi tırmandırmaya devam etti. Sizce bunun nedeni ne olabilir? Sonra niye Almanya ile bu boyutta bir kriz yaşanıyor? Size göre Trump ile Avrupa özellikle Almanya arasında yaşanan gerginlik nasıl sonuçlanabilir? Allah mükâfatınızı artırsın.

Cevap:

Birincisi: Tırmanan siyasi ve ekonomik krizin nedeni, Trump’ın seçim süreci ve sonrası, ajanlar şöyle dursun, müttefiklerine yönelik anlık yaptığı kışkırtıcı açıklamalarıdır:

1- 2016 seçim kampanyası sırasında dile getirdiği düşünceleri doğrultusunda ısrarla ABD Başkanı, NATO ülkelerinin, ittifakın bütçesine sağladığı önemli katkı nedeniyle ABD’ye borçlu olduklarını, on yıllardır onları koruduğu için de Amerika’ya para ödemek zorunda olduklarını belirtti. 20 Ocak 2017’de görevi devralmasının ardından ABD Başkanı, bu düşüncelerini hayata geçirmek ve ABD müesses nizamının tutumu haline dönüştürmek için harekete geçti. Bunun için Avrupalılar özellikle Almanlardan demode olarak nitelediği NATO bütçesine daha fazla katkıda bulunmalarını istedi. ABD’nin Almanya ile olan ticaret açığından hayıflandı. Washington’da Almanya Başbakanı Merkel ile ilk kez bir araya gelen “Amerikan Başkanı Donald Trump, Cuma günü Beyaz Saray’da Almanya Başbakanı Angela Merkel’i ağırladı. Belli ki görüşmede özellikle serbest ticaret anlaşması ve göç konularında gerginlik ve anlaşmazlıklar yaşandı.” ^{[17.03. 17 France 24]} Almanya Başbakanı Angela Merkel ile görüşme öncesi sabah erken saatlerde bir açıklama yapan ABD Başkanı Donald Trump, Almanya’nın savunması nedeniyle NATO ve ABD’ye büyük meblağlarda para borcu olduğunu söyledi. Trump, Twitter’daki açıklamasında “Bununla birlikte, Almanya’ya sağladığı güçlü ve oldukça pahalı savunma için NATO ve ABD’ye büyük meblağlarda para ödenmek zorunda!” dedi. ^{[18.03.2017 www.youm7]} Almanya’nın, haraççı mafya mantığı ile hareket eden ABD Başkanına tepkisi gecikmedi. Pazar günü Almanya Savunma Bakanı, Almanya’nın askeri harcamalar nedeniyle NATO ve ABD’ye büyük meblağlarda para borcu olduğu söyleyen ABD Başkanına yanıt verdi. Başbakan Angela Merkel’e yakınlığı ile bilinen Savunma Bakanı Ursula von der Leyen yaptığı açıklamada, “NATO’da borçların kayıtlı olduğu bir hesap yok. Önümüzdeki 10 yılın ortasında ulaşmak istediğimiz yüzde ikilik savunma harcamaları hedefini sadece NATO ile ilişkilendirmek yanlış”dedi. ^{[19.03. 19 France 24]}

2- 25 Mayıs 2017’de Brüksel’deki NATO zirvesinde bir konuşma yapan ve konuşmasının tonunu artıran ABD Başkanı Trump, NATO’ya gerekli katkıyı yapmadıkları gerekçesiyle Avrupalı dostlarını eleştirdi. “ABD Başkanı Donald Trump, NATO üyesi ülkelerin liderlerine hitaben bir konuşma yaptı. Trump, ABD’nin savunma alanında yaptığı harcamalar ve NATO’ya verdiği destekten söz etti. Trump kürsüde bu sözleri sarf ettiği sırada, onu dinleyen diğer liderlerin kendi aralarında tebessüm etmesi ve fısıldaşması kameralara yansıdı. Basına yansıyan bir videoda Trump, NATO üyesi ülkelerin liderlerini paylayarak ders veriyordu. Bu durum karşısında özellikle Almanya Başbakanı Angela Merkel ve yeni Fransız Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron şaşkınlıklarını gizleyemediler. “Arabi 21” sitesi tarafından tercüme edilen bu videoda Trump, NATO üyesi ülkelerin liderlerine “NATO üyesi ülkeler, kendi paylarına düşen katkıyı sağlamalı ve mali yükümlülüklerini yerine getirmelidir.” diye seslendi. Sitemkâr konuşmasında Trump, “28 NATO üyesinin 23’ü hala savunma alanında yapması gereken katkıyı yapmıyor.” diye gürledi. “Bu, Amerikan halkı ve vergi mükelleflerine büyük haksızlıktı... Trump ardından “Birçok üye devletin ittifaka önceki yıllardan büyük meblağlarda borcu var. Henüz bunları ödemiş değiller...” iddiasını yineledi. NATO liderlerine yönelik azarının dozajını artıran Trump, “Son sekiz yıl içinde ABD’nin savunma alanında yaptığı harcamaların, tüm NATO müttefiklerinin toplam harcamasından daha fazla olduğunu savundu.” Trump’ın bu sözleri karşısında şoke olup şaşkına dönen NATO üyesi ülkelerin liderleri, etraflarına bakmaya başladılar. Görülmemiş ve beklenmeyen konuşması yüzünden baskı altında kaldıkları görülüyor. Trump, şu sözleriyle de adeta NATO üyesi ülkelerin liderleri ile dalga geçti: “Bir kere olsun bile sizden NATO’nun yeni tesisinin ne kadara mal olduğunu sormadım! Sormam da...” ^{[27.05.2017 Arabi 21]}

• Bütün bu açıklamalar ve Trump’ın küstah tavırları, Avrupa ile kriz yaşanmasına ve krizin tırmanmasına neden olmaktadır. 

İkincisi: Diğer Avrupa ülkelerine kıyasla neden Almanya ile daha fazla kriz yaşanıyor konusuna gelince, bu aşağıdaki nedenlerden kaynaklanıyor:

1- Almanya, Avrupa’nın en büyük finans merkezidir ve Amerika, Çin ve Japonya’dan sonra dünyanın dördüncü ekonomik gücüdür. Bu yüzden Trump, ABD için büyük paralar toplama çabasının bir sonucu olarak gözünü Almanya’ya dikmiştir. Almanya’nın NATO katkısını ve katılım payını artırmak için özellikle Alman tarafına artan Rus tehditlerinden dem vurmaktadır. Amerika, kendisine olan askeri bağımlılığı artırmak için Avrupa, özellikle Doğu Avrupa ülkelerine karşı Rus sopasını kullanıyor.

2- Almanya’nın yetersiz NATO harcamaları açısından durum böyle. Zira Almanya’nın savunma harcamaları yıllardır GSYİH’nın yüzde 1,2’sinde (42 milyar dolar) seyrediyor. Bununla Berlin, savunma harcamaları GSYİH’nın yüzde 1,79’sinde (44 milyar dolar) seyreden Fransa’dan bile daha az harcamalarda bulunuyor. NATO ülkeleri, savunma harcamalarının GSYİH’nın yüzde 2’si düzeyine yükseltilmesi kararı almıştı. İngiltere’nin yanı sıra Avrupa’daki diğer birkaç kıytırık ülke, alınan bu kararın arkasında dururken, kıtadaki diğer büyük güçler yan çizdiler. Hâlbuki Amerika’nın savunma harcamalarının GSYİH’nın yüzde 3,61’inde (664 milyar dolar) seyrettiği bilinmektedir. Böylece ABD, NATO’nun savunma harcamalarının üçte ikisinden fazlasını tek başına yapmaktadır. (Yukarıda savunma harcamaları ile ilgili geçen rakamlar, 2016 yılına ait rakamlardır. Bu rakamlar, 27 Mayıs 2017 tarihli Arap El Cedid sitesinde yayınlanmıştır)

3- Amerika ile Almanya arasındaki ticaret dengesi, yaklaşık 60 milyar ile önemli ölçüde Almanya yararına seyrediyor. 2016 yılında Amerika ve Almanya arasındaki ticaret hacmi, 165 milyar Avro’ya ulaştı. Almanya, Amerika’ya 107 milyar Avro ihracat yaptı. ^{[24.02.2017 Arabi 21]} Buna göre Amerika ile Almanya arasındaki ticaret açığı, 58 milyar dolardır! Bu yüzden asabileşen Trump, Almanya’ya karşı giderek sertleşen açıklamalarda bulundu: Alman gazetesi Der Spiegel’in zirvedeki “bir katılımcı çemberini” alıntılayarak yaptığı açıklamaya göre, ABD Başkanı Trump, Brüksel’de Avrupa Birliği liderleri ile görüşmesi sırasında Almanya’nın ticaret politikasından hayıflandı. Söylenenlere göre Trump’ın kurduğu cümlelerden biri “Almanlar kötü, çok kötü. ABD’de sattıkları milyonlarca arabaya bakın. Korkunç, Biz bunu durduracağız”idi. ^{[26.05.2017 Russia Today]} Ayrıca “ABD Başkanı Donald Trump, Twitter hesabından attığı kısa Tweetlerde, “Almanya ile devasa ticaret açığımız var. Ayrıca NATO ve orduya harcamaları gerekenden çok daha azını harcıyorlar. ABD için çok kötü, bu değişecek”diye yazdı. ^{[30.05.2017 DW]}

4- NATO ve İtalya’daki G7 zirvelerinde özellikle iklim değişikliği konusunda yaşanan gerilimin ardından Almanya palas pandıras Avrupa’yı savunmaya kalktı ve Avrupa pozisyonunun öncülüğünü yaptı. 29 Mayıs 2017 tarihinde El Cezire sitesinin aktardığına göre, “Almanya Dışişleri Bakanı Sigmar Gabriel, ABD yönetimine karşı sert ifadeler kullandı. Başkan Trump’ın “dar görüşlü politikalarıyla Batı’yı zayıflattığı ve Donald Trump liderliğindeki ABD’nin dünya sahnesinden eksildiğini savundu. Avrupalılar olarak iklimin korunması, silahların azaltılması ve dini fanatizme karşı daha güçlü bir savaş vermeleri gerektiğini belirtti. Aksi takdirde Avrupa’da barışın riske gireceği uyarısında bulundu. “Amerikan yönetiminin dar görüşlü politikaları Avrupa Birliği’nin çıkarlarına tezat oluşturmaktadır.”diye konuştu.” Merkel’in ABD’ye yönelik eleştirel sözlerinin hemen ertesi günü Dışişleri Bakanı Sigmar Gabriel’den de benzer sertlikte açıklamalar geldi. “Angela Merkel, başkalarına tümüyle güvenebileceğimiz zamanlar bir parça geride kaldı. Son günlerde bunu deneyimledim ifadelerini kullandı. Merkel’in, bu sözleriyle son günlerde müttefiklerinden kazanımlar elde etmek için büyük baskı uygulayan Washington yönetimini kastettiği ifade ediliyor. Alman Bild gazetesine konuşan Merkel, “Başkalarına tümüyle güvenebileceğimiz zamanlar bir parça geride kaldı. Son günlerde bunu deneyimledim... Biz Avrupalılar kendi kaderimizi gerçekten elimize almalıyız” diye konuştu.”^{[28.05.2017 Russia Today]}

5- Trump, Amerika ile kıyasıya mücadele eden, özellikle birçok Avrupa tutumuna öncülük yapan, nükleer silaha sahip olmadan bile kendisini küresel güç olarak dayatmanın yollarını arayan Almanya’nın Amerika karşısında yarı direnişine tanık olmaktadır. Almanya, ön plana çıkmak için uluslararası ortamı bir fırsat olarak kollamaktadır. Bugün Almanya, Avrupa ve dünyada var olan konjonktürün ivedilikle eski azametini yeniden elde etmek için uygun bir fırsat olduğunu düşünüyor. Bu yüzden Amerikan politikaları ve Rusya karşısında Avrupa ülkelerine liderlik etmekten gocunmuyor. Almanya lehine hızla gelişen bu konjonktüre gelince:

A- İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden çıkış sürecinin başlaması ile Almanya, İngiltere ve Fransa ikilisinin Avrupa Birliği aracılığıyla uluslararası hareketliliğe ket vurdukları kısıtlamalardan kurtuldu. Avrupa konsensüsleri uluslararası açıdan genellikle İngiltere ve Fransa’ya hizmet etmektedir...

B- Yeni Başkan Trump’ın “önce Amerika” politikasını benimsemesi ile ABD politikasında iyice belirginleşen zafiyet sayesinde Almanya’nın ABD kısıtlamalarından kurtulması daha kolay hale gelmiştir. Zira Almanya, Batının ortak çıkarları gereğince Amerikan devletine boyun eğmişti. Bugün ise Amerika, müttefiklerinin ortak çıkarlarını gözetmeksizin alenen kendi çıkarları doğrultusunda başına buyruk hareket etmek istiyor. Bu sayede Almanya, Amerikan siyasetini dikkate almadan kendine özgü politika geliştirmek için yeterli gerekçeler elde etmiştir. Trump’ın bu politikası, yeniden devleşmek için Almanya’ya güzel bir ortam hazırlıyor. Almanya ve diğer Avrupa ülkeleri, önceki Obama yönetimi tarafından Suriye krizinden bertaraf edildiklerine tanık oldular. Bunun için Amerika, ta uzaklardan getirdiği Rusya’yı sahaya sürdü. Ancak ne var ki Obama yönetimi, Batı dünyasına liderlik etme yükümlülüklerini umursamazlık yapamadı. Fakat bugün Trump yönetimi, biraz küstahça da olsa, Avrupalı müttefiklerini açıkça takmıyor, umursamıyor. Gözünü azametinin tek bir noktasına dikmiş durumda. O da Amerikan ekonomisi ve dünya liderliği için ABD’nin omuzlandığı finansal yükümlülükler. Bu, bir dar görüşlülüktür ve Amerika, bunun sıkıntısını ve yankılarını yaşıyor.

C- Fransa’daki köklü değişiklikler. Fransa’da yapılan son Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Fransız politik hayatında köklü değişiklikler zuhur etti. İkinci Dünya Savaşı sonrası Fransa’yı yöneten sosyalist ve sağcı partilerin politik hayattaki etkileri tırpanlandı. 2017 seçimleri, büsbütün bu partilerin ikon ve simgelerini yerle bir etti. Siyasette köklü herhangi bir parti üyesi olmayan genç bir cumhurbaşkanı iktidara geldi. Bu da Almanya’yı Avrupa’ya siyaseten liderlik etmek için Fransa ile yarışa sürüklemektedir. 

Bütün bunlardan ötürü seçim oyunlarından yoksun Almanya’nın Trump politikasına verdiği reaksiyonlar, Avrupa’nın en belirgin ve göze çarpanı haline gelmiştir. Başbakan Angela Merkel’in önümüzdeki Eylül ayında düzenlenecek seçimlerdeki rakipleri bile Amerikan politikasına karşı Merkel safında yer aldılar. “Almanya Başbakanı Angela Merkel’in en büyük rakibi olarak gösterilen başbakan adayı Sosyal Demokrat Parti Genel Başkanı Martin Schulz, ABD Başkanı Donald Trump karşısında güçlü bir Avrupa için Başbakan Merkel’e beş maddelik önerge sundu. “Çarşamba günü Berlin’de Sosyalist Parti meclis grubunun işadamlarına verdiği resepsiyonda konuşan Sosyal Demokrat Parti Genel Başkanı ve başbakan adayı Schulz, “Barış, huzur ve güvenliğimiz için güçlü bir Avrupa çok önemlidir...”diye konuştu. ^{[31.05. 2017 www.raialyoum.com]} Almanya Başbakanı Angela Merkel’in en büyük rakibi olarak görülen başbakan adayı Martin Schulz, “Avrupalı tüm demokratları ABD Başkanı Donald Trump’a haddini bildirmeye” davet etti. Pazartesi akşamı Berlin’de konuşan Sosyal Demokrat Parti Genel Başkanı Schulz, “Bu saatten itibaren elimizden geldiğince tüm imkânlarımızla bu adama ve bizi çekmek istediği silahlanma politikasına karşı koymalıyız.” ifadelerini kullandı. ^{[29.05.2017 Arabi 21]}

• İşte Alman gerçeği budur. Trump, bunu görüyor ve duyuyor ve bu yüzden Almanya’ya daha çok saldırıyor.

Üçüncüsü: Bu uluslararası politik değişikliklerin bir sonucu olarak büyük olasılıkla:

- Şayet Amerika, Trump’ın görev süresi dolmadan önce pozisyon telafisine gitmezse, o zaman ABD-Avrupa arasındaki çatlak kapatılamayacak kadar büyüyecektir... 02 Haziran 2017’de Trump yönetiminin, Paris İklim Anlaşması’ndan çekilme kararı bu dediğimizin doğruluğunu gösterir ve teyit eder. Amerika’nın anlaşmadan çekilme kararı, Avrupa’nın eleştirel oklarına maruz kaldı. Amerikan adımını yanlış ve tehlikeli olarak nitelediler. İklim değişikliği ile mücadelede dünyayı Avrupa gibi pozisyon almaya davet ettiler. “Dün Roma’da Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Almanya Başbakanı Angela Merkel ve İtalya Başbakanı Paolo Gentiloni imzalı yayınlanan ortak açıklamada, ABD’nin Paris Anlaşması’ndan çekilme kararını esefle karşıladıklarını ifade ettiler ve aynı zamanda Paris’te varılan bu uzlaşmayı “Geri dönülemez” olarak tanımladılar... Paris’te Macron, ABD Başkanı Trump’ın Paris İklim Anlaşması’ndan çekilmesiyle tarihi bir hata yaptığını belirtti... Dün erken saatlerde AB Komisyonu İklim ve Enerjiden Sorumlu Üyesi Miguel Aries Canete de “Küresel iklim değişimine ana ortaklardan bir tanesi sırtını döndüğü için küresel toplum için üzücü bir gün. AB, Trump yönetiminin ABD’yi Paris İklim Anlaşması’ndan tek taraflı olarak çekeceğini açıkladığı karardan ötürü derin üzüntü duyuyor” ifadesini kullandı.”^{[02.06.2017 el-Cezire]} Bu çatlak ve yarık, yılan gibi süzülen İngiltere hariç, belli başlı Avrupa devletlerini kapsıyor. Her zamanki gibi İngiltere, dünyada daha önemli bir yere sahip olmak umuduyla Amerika’ya tutkal gibi yapışmaktadır.

-İleride Avrupa sahnesinde siyasi ve ekonomik düzeyde Alman liderliği daha fazla ön plana çıkacaktır. Alman yetkililerinin ABD politikalarına hemen tepki vermeleri ve Almanya-ABD anlaşmazlığını dışa vurum arzuları bunun göstergesi ve argümanıdır... Eğer bu, daha çok artarsa, Avrupa büyük ölçüde sarsılacak, belki bu sonunda Almanya’nın hızlı ve ağır silahlarla silahlanmasına neden olacaktır.

• Bu iki husus dikkatlice izlenmelidir. Çünkü bu ikisinden doğacak sonuç, uluslararası politika ve devletlerarası durumda yeni bir aşamanın başlamasına neden olacaktır.

Dördüncüsü: Dünyada meydana gelen bu büyük değişiklikler ve yeni uluslararası konjonktürün İslam Hilafet Devletinin yokluğunda cereyan etmesi hazin vericidir. Onun için Müslümanlar, bu konjonktür ve değişikliklerden istifade edemeyecekler. Aksine Müslüman ülkelerin ajan yöneticileri, İslam’ın doğuşunu ve dünya politikasına etkisini bertaraf etmek için uykusuz sabahlıyorlar. Daha da kötüsü, ümmetin ekonomik potansiyelini, helak etmek yerine Amerika’yı kurtarmak için seferber ediyorlar! Ancak bunlar ve efendileri, uzun süre akıntıya karşı kürek çekemeyeceklerdir. Zira kurt, efendilerini kemiriyor. Rabbin Şeriatını hakim kılmak ve Nübüvvet metodu üzere Hilafet yoluyla dini ikame etmek için çalışan sadıklar ve milyonlarca Müslümandan oluşan ümmet akımı, giderek büyüyen stabil bir akımdır. Bu akım, Aziz ve Hâkim olan Allah’ın izniyle yakında yemişini verecektir.

إِنَّ اللَّهَ بَالِغُ أَمْرِهِ قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لِكُلِّ شَيْءٍ قَدْرًا“Şüphesiz Allah, emrini yerine getirendir. Allah, her şeye bir ölçü koymuştur.” ^{[Talak 3]}

H.12 Ramazan 1438
M.07 Haziran 2017