(ژباړه)

په ۲۰۱۷ م کال کې د سعودي ښځو پنځه لاسته راوړنې چې د ډېریو ورځپاڼو او سایټونو د غوره او په زړه پورې سرمقالو په توګه وټاکل شوې، تر څو خپل پیروان د هغه هېواد د ښځو د حق پر وړاندې د سعودي پادشاهانو له لطف څخه خبر کړي:

لومړۍ لاسته راوړنه، د موټر چلونې جواز ورکول: د ۲۰۱۷م په سپتمبر کې ملک سلمان بن عبدالعزیز د سلطنتي حکم په صادرولو سره ښځو ته د موټر چلونې اجازه ورکړه.

دویمه لاسته راوړنه، د ولایت (شرعي قیمومیت) پای ته رسېدل: د ۲۰۱۷م په مې کې ملک سلمان په خپله پرېکړه کې داسې فرمان ورکړ: «اړتیا ده د ځانګړو کتل شو ښځو اجراات او اړوند ادارې چې غواړي ښځې پکې کار وکړي، په وړاندې شوو ټولو لومړنیو خدماتو کې، چې د هغوی د دندې د ترسره کول لپاره د ولي (شرعي قیم) اجازه پکې شرط وه، د جوړ شوي قانون په اساس لرې کېږي او دغه اجراات باید د فرمان د صدور له تاریخ وروسته په درې میاشتو کې پوره شي.»

دریمه لاسته راوړنه: په لوبو او د لوبو په ډګرونو کې د ښځو ګډون: ریاض کې د اکتوبر په میاشت، د ټولو لوبو د ادارې رییس ترکي آل الشیخ اعلان کړه چې: «په ریاض او جده کې د لوبو د درې ستډیومونو د چمتو کولو کار پیل شوی او د ۲۰۱۸م تر پیل پورې به په ځانګړو ملاحظاتو سره د کورنیو د ورتلو لپاره چمتو شي.»

څلورمه لاسته راوړنه، د رهبرۍ په سترو پستونو کې د ښځو ټاکل: د ۲۰۱۷م په مارچ کې د سعودي د شورا مجلس په ملي دفاع وزارت کې د ملاتړو خدمتونو د تر سره کولو لپاره د ښځو په ګومارلو او ناستو نظامیانو ته د کورونو په ورکولو پرېکړه وکړه. دغه پرېکړه د هغې غوښتنې پایله وه چې د امنیت شورا د کمېټې له خوا وړاندې شوې وه. د سعودي عربستان د لوړپوړو چارواکو د څرګندونو پر بنسټ د ۲۰۱۷م په سپتمر کې د لومړي ځل لپاره یو ښځه د دولت په لوړ پوست باندې په دنده وګومارل شوه. فهد بن محمد الجبیر د ختیځو سیمو مسول او ایمان بنت عبدالله الغمادي د الخبر ولایت د ښاروال د مرستیالې په توګه وټاکل شوه او د معلوماتي تکنالوژۍ ریاست او د ښځو برخې خدمتونه یې د دې پر غاړه کړل. ایمان لومړۍ سعودي ښځه ده چې د ښاروالۍ په چارو کې په دنده وګومارل شوه.

پنځمه لاسته روړنه، له ښځو څخه د ناوړه ګټې اخیستنې مخنيوی: د ۲۰۱۷م په سپټمبر کې د اطلاعاتو او فرهنګ وزیر ‌ډاکتر عواد بن صالح العواد داسې دستورالعمل صادر کړ چې پر بنسټ به یې هر ډول سریالونو چې پکې ددې هېواد یا نورو ښځو څخه د ناوړې ګټې اخیستنې ښودنه کېږي، بندیز ولګاوه. یاد وزارت چې په خپل ټویټر پاڼه کې اعلامیه خپره کړه، په دې یې ټینګار کړی و چې «هر چا چې د دې دستورالعمل خلاف عمل ترسره کړ، بې ځوابه به یې پرېنږدو.»

خو هغه لاسته راوړنې چې ادعا یې کېږي، د سعودي ښځو له ګمراه کولو او د دین د احکامو له لرې کولو څخه یې پرته بل څه نه دي. هغوی غواړي چې ښځې ګومان وکړي چې دغه بدلونونه هغه لاسته راوړنې دي چې سیکولریزم موږ ته راکړې؛ سیکولریزم چې ښځو ته له ظلم وحشت او تېري پرته بل څه نه دي راوړي؛ ځکه د باطل پایله هم باطله وي. د ۱۴سوه کاله اسلامي حاکمیت په اوږدو کې د لور، مور او مېرمنې په توګه له غوره حقونو او باعزته مقام څخه برخمنې وې او د داسې نارینه وو په ملاتړ چې په ژوند کې یې ملګرتیا او مهرباني ورکړې وه، ژوند کاوه.

ډېر وخت وشو چې د غرب د زهرجنو غېشو موخه مسلمانې ښځې دي؛ ځکه غرب پوهېږي چې ښځې د خپلو ماشومانو تربیه کوونکې دي او هغوی د کورنیو د ملا تیر جوړوي. دښمنان هڅه کوي چې هغوی د خپل دین د احکامو پر وړاندې شکمنې کړي، د اسلام انصاف او عدالت نه ناهیلې شي. اوس د سعودي د ښځو وار رارسېدلی چې د اسلام پر وړاندې بغاوت وکړي او د دروغو، تهمت او مغالطې له لارې ورته دېکته شي، هغوی چې د ظلم او بې عدالتۍ پر وړاندې پورته شوې دي اتلانې دي، همداراز دا پنځه لاسته راوړنې چې رسنیو یې په بیان کې ستونی وشکول، دې ته یې اشاره وکړه چې دا پنځه لاسته راوړنې د شاته پاتې کېدو له امله لاسته راغلې. دغه ناځوانه او خبیثه اشاره چې د اسلامي احکامو د تورنولو لپاره ده، په داسې حال کې چې اسلام له داسې واقعیت څخه بېرازه دی.

د بشر د حقونو سازمان د تېر کال په جولای کې  «په سعودي کې د سړي د ولایت (قیمومیت) قانون؛ ښځې د هغو کسانو په څېر دي چې په صندوق کې ژوند کوي» تر عنوان لاندې راپور خپور کړ او په هغه کې ګواکې هغه چې محدودیتونه چې پر سعودي ښځو تحمیلېدل، محکوم کړل. یاد سازمان هغه څه ته اشاره کوله، چې ریاض لس کاله مخکې پر ښځو د تحمیل شوو محدودیتونو د لرې کولو لپاره کار کوه، له هغې ډلې یو هم د هغه قانون لغو کول و چې ښځو به د دندې په ترسره کولو کې باید له پلار څخه اجازه اخیستې وی. (سرچینه:  نن روسیې خبر پاڼه)

هغه یو شمېر محرومیتونو چې سعودي ښځو په خپل ژوند کې تجربه کړي، اسلام ترې بېرازه دی. دغه ژوند چارواکو او هغو علماوو چې له کوم شرعي فقاهت پرته یې عجیبې فتواګانې ورکولي، ښځو ته راوړی دی. د سعودي چارواکي او درباري علما و  پر ښځو ظلم وکړ؛ نه د هغوی دین. څرنګه کېدلی شي چې د هغوی د دین پیدا کوونکی، هغوی له هغه څه نه محروم کړي چې د پیدا کوونکي نافرماني یې پرې کېږي؟! نو هغه څه چې دردونکي دي، دا دي چې ښځې له ستونزو سره سره ویاړ کوي چې دغه لاسته راغلي بریاوې د سیکولریزم دي او په اسلام نیوکې کوي او ترې ګیله منې دي په داسې حال کې چې الله سبحانه وتعالی ښځو ته غوره احکام ورکړي چې د باغزته ژوند لرونکې وي.

خو نن چې د سعودي پادشاهان او درباري علما د ښځو د توانمند کولو تر سرلیک لاندې شرموونکي عملونه تر سره کوي، شرم یې تر زرو کلونو د جبران وړ نه دی. ایا په دې لاسته راوړونو سره، ښځو خپل حقونه او شرافت لاسته راوړ او د ارامتیا، امنیت او خوښۍ احساس کوي؟! ایا په داسې لاسته راوړنو سره د ښځو اقتصادي وضعیت بدلون وکړ او پر خپل غریب ژوند برلاسي شول؟!

د معلوماتو له نه شتون سره سره، په نقل شو راپورونو او د الجزیرې شبکې په نقل، د «سعودي عربستان او د تور طلا په هېواد کې فقر او پارادوکس» د دولت ځینې کړنې لکه په ۲۰۱۴م کې ۲۹ ميلیارده سعودي ریال چې ۷.۷ مېلیون ډالره کېږي د دې هېواد له بودیجي څخه د فقر پر وړاندې پروژې ته ځانګړې کړل، خو اوس هم د خلکو په ژوند کې اساسي بدلون نه دی راغلي، فقر او بېکاري پر خپل ځای پاتې ده. په داسې حال کې چې د نفوسو د ثبت او احول سازمان ټینګار کړی چې د ۲۰۱۷م درې ورستیو میاشتو کې سعودي عربستان کې ۱۲.۸ سلنه بېکاري زیاته شوې ده.

ایا په سعودي کې به په  دې لاسته راوړنو سره نور د طلاق قضیې پای ته ورسېږي؟! په داسې حال کې چې په سعودي کې د ورځي ۱۲۷ طلاقه، په منځنۍ توګه په ساعت کې ۵ طلاقه اخیستل کېږي او یا به د سعودي نجونو دایمې مجردي پای ته ورسېږي؟! په داسې حال کې د هغو نجونو شمېر چې د واده کولو زمینه ورته نه دی برابره شوې او د پلار په کورونو کې پاتې دي شمېر یې ۲۲۷.۸۶۰ ته رسېږي او زیات شمېر یې  ۳۲ کاله عمر لري. (منبع: د ثبت احول نفوس عمومي سازمان)

ایا دا هغه څه دي چې سعودي نجونې یې هیله لري؛ موټر چلونه، د فوټبال په سیالیو کې حضور او د دولتي مقامونو لاسته راوړنه؟! ایا د مسلمانو عربستانې ښځو او نورو اسلامي خاورو د ښځو غوښتنې همدا دي؟! مسلمانې ښځې به په دې شعارونو ونه غولېږي؛ ځکه چې هغوی په ناسم ډول دغو شعارونو ته مخه کړه او ښه پوهېږي چې د دې شعارونو تر شا هېڅ خیر نشته، بلکې یوازې هغه څه چې د دوی له حقونو ملاتړ کوي او د خیر پایله یې تضمینوي، د پروردګار د شرعیت حاکمیت یې دی، رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمایي:

«خَيْرُكُمْ خَيْرُكُمْ لِأَهْلِهِ، وَأَنَا خَيْرُكُمْ لِأَهْلِي، مَا أَكْرَمَ النِّسَاءَ إِلاَّ كَرِيمٌ، وَلَا أَهَانَهُنَّ إِلاَّ لَئِيمٌ»

(رواه ترمزی)

ژباړه:  په تاسو کې  غوره کس هغه دی چې له کورنۍ سره یې کړه وړ ښه وي. زه له خپلې کورنۍ سره په تاسو کې غوره یم. ښځو ته هغه څوک احترام کوي چې خپله محترم وي، ښځې هغه څوک توهینوي چې خپله پست او ذلیل وي.

نو مسلمانې ښځو غوښتنې باید د خپل پروردګار له شریعت پرته بل څه نه وي.

لیکواله: زینت الصامت
ژباړن: علي عمار

(ژباړه)

خبر:

د امریکا ولسمشر پخپله کلنۍ وینا کې د ناوړه سوداګریزو معاملو د اصلاحاتو ژمنه وکړه. دغه ناوړه سوداګریزې معاملې د امریکا د ټولو متحدانو تر منځ د محافظه کارانه پالیسیو د لوړېدو لامل کېږي. نوموړي همدارنګه ژمنه وکړه چې د امریکا اټومي جګړییز وسایل به پراخوي او مټیس ته یې امر وکړ چې د ګونتانامو د بندخونې دروازه پرانیستې پرېږدي. په ورته وخت کې ټرامپ په خپلو خبرو کې تر ډېره شمالي کوریا د خپل دښمن دولت او ګواښوونکي هېواد په توګه یاده کړه.

تبصره:

ټرامپ له یو کال وروسته د نړیوالو سوداګریزو معاملو او له هېواده بهر د بهرني سیاست مبارزو پر وړاندې خپل دریځ ډېر لږ بدل کړی دی. ټرامپ څو ورځې وړاندې په «داووس» نړیواله غونډه کې خپلو مخاطبینو ته وویل: «د امریکا دروازې د سوداګرۍ پر وړاندې پرانیستې دي.» او په ورته وخت کې یې د غیر عادلانه معاملو په اړه هم ګواښ وکړ. امریکا تر دې وړاندې پر چین، سویلي کوریا، مکزیک او کاناډا تعرفې لګولې دي اوس اروپایي ټولنه هم په ورته تعرفو لګولو ګواښي. اروپایي ټولنې هم ژمنه وکړه که ټرامپ دغه تعرفې ولګوي، نو اروپايي ټولنه به پر امريکايي توکو ورته ګمرکي تعرفې ولګوي.

نو دا یو ناڅاپي امر نه دی چې ټرامپ د وارداتو د لګښتونو ډېروالي، د ناخالص سوداګریز کسر او د ډالر د کمزوري ساتلو لپاره په قصدي ډول سیاسي دریځ خپلوي؛ بلکې دغه دریځ بهرنیو هېوادونو ته د امریکا د صادراتو د ډېروالي لپاره په پام کې نیول شوی دی. د ټرامپ سوداګريزه پالیسي نړۍ ته په بشپړه ډول څرګنده ده او بهرني شرکتونه په امریکا کې پانګونې کولی شي؛ خو امریکا ته به بهرني سوداګریز توکي د تعرفې تر فشار لاندې شي.

دا چې امریکا د روسیې پر اټومي قدرت ناخوښه ده، خو ټرامپ ژمنه کړې چې د امریکا ستراتیژيک قدرت پیاوړی کړي.په وروستيو د بالستیک دفاعي توغندیو پر سیستم سربېره په مشهورو وسلو کې د امریکا لوړوالی د چین او روسیې د اټومي وسلو پر وړاندې تعادل د امریکا په واک کې ورکوي. په ورته وخت کې، د روسيې يوه نوې اټومي وسله چې د «قيامت ورځ» په نوميږي په بحرونو کې په پټ ډول ځي، پېژندل او پيدا کولی يې ناشوني دي او کولی شي د امريکا د دفاعي توغنديو سيستم ګډوډ کړي په اړه يې راپورونه خپاره شول. دغه ناانډول د ډېرو نورو اټومي وسلو جوړېدو ته یوه بله لیونۍ سیالي رامنځته کوي، چې له اوسنیو حالاتو یې لوړ تصور کېږي.

د شمالي کوریا پر وړاندې د ټرامپ جګړییزه لهجه، په ۲۰۰۳ میلادي کال کې د عراق پر وړاندې د جورج بوش احمقانه دریځ څرګندوي. په اسیا او ارام اقیانوس  کې د امریکا د نظامي وسایلو رامنځته کېدل او د امریکا د متحدانو ازمویلو ته د شمالي کوریا بې رحمانه هڅې، شونې ده چې یوه بله جګړه رامنځته کړي. همدارنګه پياوړی ګواښ شته چې دغه جګړه دې په ډېر سرعت په یوه لویه جګړه بدله شي او امریکا به پر شمالي کوریا برید وکړي. لکه څنګه چې د ټرامپ دولت په ټوله نړۍ کې د امریکايي امپریالیزم د پیاوړتیا لپاره هڅې کوي. په اوس وخت کې چې اسلامي نړۍ د امریکا د ښکېلاک قرباني ده، بیا هم د یو نړیوال لیدلوري وړاندې کولو وس نه لري.

په پایله کې باید ووایو چې د خلافت تر سیوري لاندې به سوداګري د عدالت پر بنسټ او ورته عمل وي او په اصل کې پر سوداګریزو توکو تعرفه منع ده؛ خو په هغه صورت کې چې صادرونکی هېواد د اسلامي دولت پر سوداګریزو توکو مالیه ولګوي. خلافت دولت بیا دا حق لري چې له هغه هېواد سره ورته عمل وکړي. د اټومي وسلو په اړه پر اسلامي دولت واجبه ده چې له اټومي وسلو څخه د نړیوالو وسلو د له منځه وړلو لپاره کار واخلي؛ چې په همدې ترتیب له اټومي وسلو پاکې نړۍ ته لاس رسی پیدا کړو. انشاءالله چې اسلامي دولت به په نېږدې راتلونکي کې جوړ شي، چې نړۍ د لویو قدرتونو له له غمه ډکو پالیسو او تګلارو ازاده کړي.

لیکوال: عبدالمجید بهاتي

د حزب التحریر د مرکزي مطبوعاتي دفتر لپاره

ژباړه: بهیر «ویاړ»