Haber-Yorum

Hafter’e Bağlı Libya Parlamentosu İngiltere’nin Libya’nın İşlerine Müdahale Etmesini Kınadı!

Haber:

12 Ağustos 2022 Cuma günü, 53 Libya milletvekili, İngiltere’nin Libya Büyükelçisi Caroline Hurndall’ı, “Libya’nın bağımsız bir ülke olduğunu ve Birleşik Krallık veya diğerlerine bağlı olmadığını unutarak Libya’nın özel işlerine bariz müdahale” olarak adlandırdıkları şeyden dolayı kınadılar. 53 milletvekili kendi adlarına bir bildiri yayınladılar ve bildiride, Büyükelçinin “uzlaşma bağlamında geldiğini” iddia ederek Dibeybe hükümetiyle çalışmasının devam ettiğine ilişkin duyurusunu takip ettiklerine dikkat çektiler.

Milletvekilleri yaptıkları açıklamada şöyle dediler: “Büyükelçi, bahsettiği uzlaşma bağlamının, bugün kararlarını reddeden Temsilciler Meclisi’ne kabul edilmesi dışında hiçbir meşruiyetinin olmadığını unutuyor. Zira yerel ve uluslararası olarak tanınan siyasi anlaşmada geçen uzlaşmaya dayalı çerçeve, hükümetin yerini Fethi Başağa başkanlığındaki başka bir hükümetin almasıdır ve hükümetin bunun dışında hiçbir meşruiyeti yoktur.”

Batıda başkent Trablus’taki hükümet Başbakanı Abdulhamid Dibeybe’ye atıfta bulunan milletvekilleri,Büyükelçinin hükümetiyle çalışmaya devam edeceğine ilişkin böyle bir duyurusunun, “zorla emri vakiyi dayatmaya çalıştığı tarafa yönelik bir önyargıyı ifade ettiğini, ulusal meşruiyet kararlarına saygı göstermeyi reddettiğini ve bunun yerel işlere yönelik artan müdahalesi çerçevesinde geldiğini” düşündüler.

Milletvekillerinin açıklamasında, Büyükelçinin reddedilen çalışmalarına yönelik bazı örnekler verildi: “Yerel partilerle izin almadan kurulan yasal olmayan temas ve toplantılar, güvenlik sürecine müdahale girişimleri, 5+5 Ortak Askeri Komite’nin çalışmalarını bozma ve askeri yapılanmayı birleştirme girişimi ve diğer uluslararası taraflarla koordinasyon kurarak, gıdaya karşılık petrol modeline benzer bir modelle hareket etmek için onların himayesinde bir komite oluşturmak yoluyla Libya’nın fonlarını kontrol etme girişimi.”

Ayrıca üyeler, “İngiliz büyükelçisinin ve Birleşik Arap Emirlikleri büyükelçisi de dahil olmak üzere diğer bazı büyükelçilerin olumsuz rolü ve artan müdahalesi” olarak nitelendirdikleri şeyi kategorik olarak reddettiklerini açıkladılar. Büyükelçinin Libya egemenliğine saygısızlığının devam etmesinin, onu Libya’da istenmeyen kişi ilan edilmesine yol açacağı konusunda uyarıda bulundular ve diplomatik görevlerinin sınırlarını aşan tüm Büyükelçi ve elçilere karşı caydırıcı adımlar atılacağına dikkat çektiler.

Temsilciler Meclisi’nin İngiliz Büyükelçisi hakkında bir pozisyon alması ikinci kez olmuştur. Zira Meclis, daha önce de 27 Aralık’ta İngiliz Büyükelçisini ülkede “istenmeyen kişi” olarak değerlendirmek için oylamada bulunmuştu. Bunu ise Meclis, Büyükelçinin Libya’nın işlerine açık bir müdahale olarak kabul edilen 24 Aralık’taki Dibeybe hükümetiyle çalışmaya devam etme bağlılığını ilan etmesinin ardından yapmıştı.

Yorum:

Libya’da geçen Mart ayından bu yana, Batıda başkent Trablus’ta bulunan Abdulhamid Dibeybe hükümeti ile Bingazi şehrinde bulunan ve doğu Libya’yı kontrol eden Fethi Başağa başkanlığındaki Libya Temsilciler Meclisi tarafından belirlenen hükümet arasında kıyasıya bir iktidar mücadelesinin yaşandığı biliniyor. Zira Başağa, Trablus’a girmeyi ve Dibeybe’nin yerine hükümetinin görevi teslim almasını talep ederken ancak Dibeybe, iktidarın sadece yeni seçilmiş bir odağa teslim edilmesi konusunda ısrar ediyor.

İngiltere'nin Libya Büyükelçisi Caroline Hurndall 26 Temmuz’da, Dibeybe’nın benimsediği pozisyonla aynı olan ülkede,parlamento ve Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin yapılması amacıyla yasal zeminin bir an önce tamamlanması için bir çalışma yapılmasının gerekliliği çağrısında bulunmuştu.

Geçen Haziran ayında, Birleşmiş Milletler himayesinde iki taraf arasında seçimler ve iktidar paylaşımı temelinde bir anlaşmaya varılması için Hafter’e bağlı Doğu Libya’daki Temsilciler Meclisi başkanı Akile Salih ile Dibeybe’yi destekleyen Yüksek Devlet Konseyi başkanı arasında müzakereler yapılmış ancak iki taraf arasındaki anlaşmazlıktan dolayı başarısız olmuştu.

Sonuç olarak İngiltere ve kendisine bağlı BAE’nin desteğiyle, Dibeybe’yi ve nüfuzunun orada hala güçlü olduğu göz önüne alındığında başkent Trablus’ta onu destekleyen grupları desteklemektedir. İngiltere’nin nüfuzunun güçlü olduğuna dair kanıt ise onun şu şekilde suçlanmasıdır: “Yerel partilerle izin almadan kurulan yasal olmayan temas ve toplantılar, güvenlik sürecine müdahale girişimleri, 5+5 Ortak Askeri Komite’nin çalışmalarını bozma ve askeri yapılanmayı birleştirme girişimi ve diğer uluslararası taraflarla koordinasyon kurarak, gıdaya karşılık petrol modeline benzer bir modelle hareket etmek için onların himayesinde bir komite oluşturmak yoluyla Libya’nın fonlarını kontrol etme girişimi.” İşte bu suçlamalar, İngiltere’nin Libya’daki nüfuzunun gücünü gösteriyor.

Bu arada Amerika Bingazi’de Halife Hafter ve grubunu desteklerken aynı zamanda Dibeybe ve destekçilerini İngiltere’den almaya çalışıyor.

Fransa ve İtalya’ya gelince, petrol çıkarlarına göre iki tarafa verdikleri destek içinde bocalıyorlar.Rusya ise, tek kelimeyle Amerika’nın Libya'daki ajanı Halife Hafter’i destekliyor.

Türkiye’ye gelince, Trablus’a Amerikan nüfuzunu sokmak ve İngiltere’ye bağlı grupların saflarını bölmek amacıyla Dibeybe’yi destekliyor. Ancak görünen o ki İngiltere’nin Libya’daki nüfuzunun gücü, Dibeybe’yi nötralize ediyor ve onu başkentteki İngiliz nüfuz merkezleriyle birlikte yürümeye zorluyor. Dolayısıyla şimdiye kadar Amerika’nın adayı Fethi Başağa ve ajanı Hafter’in Dibeybe’nın yerine hükümete başkanlık etmesi konusunda anlaşmaya varılmasını engelleyen şey işte budur.

Hizb-ut Tahrir Merkezi Medya Ofisi İçin Yazan

Ahmed El-Hutvânî