سزاوار ستایش الله سبحانه و‌تعالی‌ست که چنین فرمود:

﴿إِنَّمَا السَّبِيلُ عَلَى الَّذِينَ يَظْلِمُونَ النَّاسَ ‌وَيَبْغُونَ فِي الْأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ أُولَئِكَ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ * وَلَمَنْ صَبَرَ وَغَفَرَ إِنَّ ذَلِكَ لَمِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ﴾ ]شورا:42-43[

ترجمه: ایراد و محکومیت فقط متوجه کسانی است که به مردم ستم روا می‌دارند و به ناحق در زمین سرکشی می‌کنند، برای آن‌ها عذاب دردناک خواهد بود و کسی‌که (با قدرت داشتن بر انتقام به اختیار خود)  صبر نماید و (از انتقام) گذشت کند، بی‌تردید این از اموری است که ملازمت بر آن از واجبات است.

و درود و سلام نثار پیامبر صلی الله علیه و‌سلم که در حجت‌الوداع چنین فرمود:

«فَإِنَّ دِمَاءَكُمْ وَأَمْوَالَكُمْ وَأَعْرَاضَكُمْ ‌حَرَامٌ ‌عَلَيْكُمْ كَحُرْمَةِ يَوْمِكُمْ هَذَا كَحُرْمَةِ شَهْرِكُمْ هَذَا كَحُرْمَةِ بَلَدِكُمْ هَذَا لِيُبَلِّغِ الشَّاهِدُ الْغَائِبَ، لَا‌‌ترجِعُوا بَعْدِي كُفَّاراً يَضْرِبُ بَعْضُكُمْ رِقَابَ بَعْضٍ» (حاکم)

ترجمه: مال، عزت و جان شما مانند این روز، این ماه و این شهر حرام است. اشخاص حاضر این خبر را به اشخاص غایب برسانند و بعد از من با کشتن یک دیگر کافر نگردید.

ای مردم خلیل الرحمن! تمام این شهر مقدس را‌‌ترس و وحشت فرا گرفته،‌‌ ترسی‌که توسط بعضی فرزندان این شهر که از الله سبحانه و‌تعالی نمی‌هراسند و به حرمت خون مسلمانان ارزش قایل نیستند، به میان آمده است. آن‌ها بی‌حرمتی کرده و روابط را از هم می‌پاشند و شعله آتش را میان پدران، مادران، برادران خواهران شعله‌ور می‌سازند، آیا می‌خواهند که مصداق این فرموده الله سبحانه و‌تعالی قرار گیرند؟

﴿فَهَلْ عَسَيْتُمْ إِنْ تَوَلَّيْتُمْ أَنْ تُفْسِدُوا فِي الْأَرْضِ وَتُقَطِّعُوا ‌أَرْحَامَكُمْ * أُولَئِكَ الَّذِينَ لَعَنَهُمُ اللَّهُ فَأَصَمَّهُمْ وَأَعْمَى أَبْصَارَهُمْ﴾ ]محمد:22-23[

ترجمه: پس اگر (از الله و پیامبر) روی گردان شوید، آیا از شما جز این انتظار می‌رود که در زمین فساد کنید و (بر سر مال و منال دنیا) قطع رحم نمایید؟ آنان (که روی گردانند) کسانی هستند که الله لعنت شان کرده و گوش شان را کر و چشم (بصیرت) شان را کور کرده است.

ای مردم خلیل الرحمن! امروز این‌جا قرار داریم تا با معیار درست به حقیقتِ مسایل نگاه کنیم و با شما یک جا موقف را اختیار کنیم که سبب رضایت الله سبحانه و‌تعالی گردیده و از شر شیطان نجات یابیم.

سوال اساسیِ که نیاز به جواب دارد، اینست که آیا مقامات فلسطین و نهاد‌های امنیتی آن واقعاً می‌خواهند که حالت آشوب و فتنه ختم گردد یا این که جنایات ظالمان را می‌خواهند بپوشانند؟!

در واقع مقامات فلسطینی با وجود توانائی اجازه دادند که قتل و کشتار و تباهی رخ دهد. برعکس؛ این مقامات وضعیت را طوری نشان دادند گویی که برای جلو‌گیری این فتنه تلاش می‌ورزند. اشخاصی‌که تیر‌اندازی نمودند، دوکان‌ها، خانه‌ها و موتر‌ها را حریق کردند، نام و مکان آن‌ها برای همه معلوم است و نهاد‌های امنیتی، استخبارات و مسئولین همۀ آن‌ها را به خوبی‌می‌شناسند. پس، چگونه آن‌ها می‌توانند با جرئت دست به چنین کاری زنند و حتی دستگیر نگردند و اگر آن‌ها دستگیر شوند، بعد از یک یا چند روز دوباره آزاد می‌گردند. در حقیقت؛ بیش‌‌تر این ظالمان جنایت‌کار اعضای مقامات فلسطین هستند و یا هم این مقامات اعمال زشت افراد خود را تحت پوشش قرار می‌دهند. پس؛ آیا برای این جنایات مقامات فلسطین که این شهر را فرا گرفته کدام توضیح و دلیل وجود دارد؟!

اگر مقامات فلسطین واقعاً خواهان توقف این جنایات می‌بودند، باید در جستجوی این جنایات‌کاران و ظالمان می‌بود؛ در حالی‌که از گذشته تا حال مانع اشخاص می‌شوند که علیه دولت یهود می‌جنگند و این مقامات حتی در اشغال این سرزمین همکاری نمودند و اگر یک شخص به کوه فرار نماید وی را نیز تعقیب می‌کنند. در حقیقت مقامات فلسطین خطر اصلی که امنیت، جان و مال مردم را تهدید می‌کند، درک نمی‌نمایند و در مقابل این تهدید، خود را ناتوان احساس می‌کند، در حالی‌که باید میل سلاح‌ها علیه یهود جهت یابد. اما دیده می‌شود که برای ممانعت از تمام منابع خود استفاده کرده و کسی‌که این کار را انجام دهد، وی را به بهانه‌های مختلف متهم می‌سازد. آیا برای همدستی در تباهی و به آتش کشاندن این شهر کدام توضیح و دلیل دارند؟

امروز مقامات فلسطین، شما را احمق ساخته و فریب می‌دهند، در حالی‌که جنایت‌کاران تحت نظر آن‌ها مرتکب جنایت شده و غفلت این مقامات برای توقف آن‌ها در حقیقت همدستی و شریک جرم بودن مقامات را در ویرانی هر خانواده، دزدی مال و بی‌عزت هر فرد را نشان می‌دهد.

ای مردم! بیش‌‌تر بودجه این مقامات در خدمت نهاد‌های امنیتی قرار می‌گیرد، بودجه که باید برای رفاه و آسایش مردم مصرف شود، این پول با جمع‌آوری مالیات از مردم اخذ می‌گردد که در این سال تقریباً چهار بیلیون دالر تخمین شده است. این ثروت هنگفت به خصوص تحت اداره الخلیل "هبران" توسط مالیات سنگین و کمر‌شکن بدست می‌آید. اما در عوض حد اقلِ امنیت و خدمات را برای مردم فراهم نمی‌سازند. حتی یک مکتب یا یک شفاخانه را اعمار نکرده و نه یک مسجد را آباد کرده و نه به سطح ابتدائی، زمینه خدمات را فراهم ساخته اند، پس این همه پول چی می‌شود در حالی‌که برای محافظت مردم این شهر نیز استفاده نمی‌گردد؟

ای مردم شهر ابراهیم علیه السلام! اعمال چون قتل، ویرانی و تهدید، اعمالِ حرام اند که مربوط به تعصب جاهلیت می‌گردد و خانواده‌ها باید از آن اجتناب کرده و از چنین اعمال دوری نمایند و عاملین آن را باید برملا سازند.

چنین اعمال برعلاوه که مخالف شریعت اند، آتش فتنه را در میان قبایل و حتی میان امت شعله‌ور می‌سازد و هدف ما نیز جلوگیری از آن می‌باشد. لذا ما خانواده‌ها را از خطر بزرگ اشخاصی‌که از احساسات و عصبانیت مردم سوء استفاده کرده و وادار به انجام اعمال حرام مانند ریختن خون برادر مسلمان می‌سازند و منحیث وسیله از آن‌ها استفاده می‌نمایند، هشدار می‌دهیم. آن‌ها خطر بزرگ تباهی و ویرانی این کار را درک نمی‌کنند و ما به خانواده‌ها می‌گوئیم که اشخاص وجود دارند که از خانواده‌ها به حیث وسیله استفاده کرده تا رابطه مستحکم خانواده را از هم بپاشند و پلان‌های را تطبیق نمایند که به آن‌ها دستور داده شده اند و به این شیوه کثیف و زشت مشروعیت جنایات و ظلم که توسط افراد در خانواده‌ها انجام می‌شوند را می‌خواهند به دست بیاورند تا آن‌ها را وادار به تطبیق پلان‌های نمایند که نمی‌دانند از طرف کی طرح می‌گردد.

ای اهل خلیل الرحمن! استقامت شجاعانۀ شما در مقابل پروژه‌های دشمنان اسلام، آن‌ها را خشمگین ساخته است.

شما موهبت "وقف" تمیم را دارید، شما از همدستی از پلان شوم روسیه جلوگیری کردید و هم‌چنان مانع نفوذ آن در میان ساکنین خود شدید. به همین دلیل پوتین را خشمگین، یهود را قهر و دسایس مقامات فلسطین را افشا نمودید.

شما در دفاع از پول کارمندان نقش مهمِ را ایفا نمودید و اجازه ندادید که مقامات فلسطین تحت نام اقدام اجتماعی امنیت آن را دزدی نمایند. همان‌طوری‌که در مقابل امریکا، اروپا، نهاد‌های وفادار و توافق نامه کثیف سیدو استقامت نمودید و بالای آن‌ها غلبه کردید حالا نیز به این کار خود ادامه دهید.

استقامت و موقف روشن و ثابت شما، مقامات فلسطین و باداران‌شان را خسته ساخته است، به همین دلیل از منازعات خانواده‌گی سوء استفاده می‌نمایند و قبلاً نیز با‌‌ترویج فساد فتنه را ایجاد می‌کردند. بر علاوه، بعضی کار‌های پنهانی و تنظیم شده نیز صورت می‌گرفت تا این شهر را در فساد و تباهی فرو ببرد تا این که نتوانند در مقابل پروژه‌های دشمنان اسلام ایستاده‌گی نمایند.

علاوه بر آن؛ شما طمع و حرص یهود نسبت به این شهر را بهتر می‌دانید و برای همه هویدا‌ست که نهاد "شبک" مرجعی است که در این شهر که در سال 1948 اشغال شد جرم و جنایات را راه‌اندازی می‌نماید. پس؛ آیا فکر کرده اید که رئیس "شبک" چند روز قبل در منطقه رام الله چی می‌کرد؟

ای مردم عزیز شهر خلیل الرحمن! شما را به تقوای الهی امر می‌کنیم و این فرموده الله سبحانه و‌تعالی را به شما یاد آورد می‌شویم:

﴿وَالَّذِينَ يُؤْذُونَ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ بِغَيْرِ ‌مَا ‌اكْتَسَبُوا فَقَدِ احْتَمَلُوا بُهْتَاناً وَإِثْماً مُبِيناً﴾ ]احزاب:58[

ترجمه: و کسانی‌که مردان و زنان مؤمن را (با متهم کردن) به اعمالی که انجام نداده اند، می‌آزارند، بی‌تردید بهتان و گناه بزرگی بر عهده گرفته اند.

ما شما را از روزی هشدار می‌دهیم که قلب‌ها و چشم‌ها از بزرگی الله جبار و قهار وحشت زده می‌گردند. الله سبحانه و‌تعالی می‌فرماید:

﴿إِنَّهُ مَنْ يَأْتِ رَبَّهُ ‌مُجْرِماً فَإِنَّ لَهُ جَهَنَّمَ لَا يَمُوتُ فِيهَا وَلَا يَحْيَى * وَمَنْ يَأْتِهِ مُؤْمِناً قَدْ عَمِلَ الصَّالِحَاتِ فَأُولَئِكَ لَهُمُ الدَّرَجَاتُ الْعُلَى﴾ ]طه:74-75[

ترجمه: مسلماً کسی‌که گنه کار به پیشگاه پروردگارش بیاید، دوزخ برای اوست که در آن نه می‌میرد و نه زندگی می‌کند و کسانی‌که مؤمن بیایند، در حالی‌که کارهای شایسته انجام داده اند، برای آنان برترین درجات است.

ما شما را از چیزی منع می‌کنیم که پیامبر صلی الله علیه و‌سلم از آن منع نموده است:

«لَا تَحَاسَدُوا، وَلَا تَنَاجَشُوا، وَلَا تَبَاغَضُوا، وَلَا تَدَابَرُوا، وَلَا يَبِعْ بَعْضُكُمْ عَلَى بَيْعِ بَعْضٍ، وَكُونُوا عِبَادَ اللهِ إِخْوَاناً الْمُسْلِمُ أَخُو الْمُسْلِمِ، لَا يَظْلِمُهُ وَلَا يَخْذُلُهُ، وَلَا يَحْقِرُهُ التَّقْوَى‌هاهُنَا» وَيُشِيرُ إِلَى صَدْرِهِ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ «بِحَسْبِ امْرِئٍ مِنَ الشَّرِّ أَنْ يَحْقِرَ أَخَاهُ الْمُسْلِمَ، ‌كُلُّ ‌  الْمُسْلِمِعَلَى الْمُسْلِمِ حَرَامٌ، دَمُهُ، وَمَالُهُ، وَعِرْضُهُ»

ترجمه: حسد نورزید، قیمت‌ها را بلند نبرید، نفرت و دشمنی نکنید و در معامله دیگران معامله نکنید و بنده‌های الله سبحانه و‌تعالی باشید. مسلمان برادر مسلمان است، نه بالای وی ظلم می‌کند، نه ذلیلش می‌سازد و نه تحقیرش می‌کند. تقوا این جاست (هنگام گفتن این سخن) سه مرتبه به سینه‌اش اشاره نموده. برای یک مسلمان شر آن است که برادر مسلمانش را تحقیر نماید. خون، مال و آبروی یک مسلمان برای تمام مسلمانان حرام است.

پس از الله سبحانه و‌تعالی بترسید و دعوت جاهلیت را رها کنید! از الله سبحانه و‌تعالی بترسید، عبدِ الله سبحانه و‌تعالی و برادران یک دیگر باشید! اگر بالای چیزی نزاع کردید، پس این امر الله سبحانه و‌تعالی برای شما کافی‌ست.

﴿فَإِنْ تَنَازَعْتُمْ فِي شَيْءٍ ‌فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَالرَّسُولِ إِنْ كُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ ذَلِكَ خَيْرٌ وَأَحْسَنُ تَأْوِيلاً﴾ ]نسا:59[

ترجمه: و اگر درباره چیزی (از احکام و امور مادی و معنوی و حکومت و جانشینی پس از پیامبر) نزاع داشتید، آن را به الله و پیامبر ارجاع دهید  اگر به خدا و روز قیامت ایمان دارید، این (ارجاع دادن) برای شما بهتر واز نظر عاقبت نیکوتر است.

ای اهل خلیل الرحمن! خطر این فتنه بی‌نهایت بزرگ است و آتش را که می‌خواهند شعله‌ور سازند، همه را نابود خواهد کرد و شما را هشدار می‌دهیم که چوب سوخت این فتنه نگردید.

چیزی‌که اتفاق می‌افتد، مشکل ساده یا زود‌گذر نیست، پس به دشمنان خود فرصت ندهید و قبل از این که این فتنه وسیع‌‌تر و عمیق‌‌تر گردد مسایل را میان خود حل نمائید که در غیر آن برگشت و پشیمانی سودی نخواهد داشت.

در اخیر:

این را بدانید که در هر حادثه، قیمت عدم تطبیق احکام الله سبحانه و‌تعالی را می‌پردازیم و قیمت آن را با عزت، جان اطفال، سرزمین، امنیت و مال خود می‌پردازیم، چنان قیمتی‌که عقل‌ها، قلب‌ها، آبرو، دختران و پسران را از ما گرفته است. اگر نظام اسلام بالای ما تطبیق می‌گردید، هیچ خونِ ریختانده نمی‌شد، هیچ مالِ ضایع نمی‌گردید، هیچ زنِ و طفلِ نمی‌ترسید و هیچ رابطه اجتماعی از هم نمی‌پاشید.

پس؛ برای حاکمیت نظام الله سبحانه و‌تعالی بشتابید تا از این بد‌بختی نجات یافته و از نصرت الله سبحانه و‌تعالی شادمان گردید.

﴿وَيَوْمَئِذٍ ‌يَفْرَحُ الْمُؤْمِنُونَ * بِنَصْرِ اللَّهِ يَنْصُرُ مَنْ يَشَاءُ وَهُوَ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ﴾ ]روم:4-5[

ترجمه: و آن روز (که رومیان پیروز شوند) مؤمنان شادمان و خوشحال خواهند شد به سبب نصرت و یاری الله (آری او) هرکس را بخواهد یاری می‌دهد و تنها او توانای شکست ناپذیر و مهربان است.

یا الله سبحانه و‌تعالی! قلب‌های مسلمین را واحد بگردان و آن‌ها را مورد لطف، عفو و رحمت خود قرار بده! آن‌ها را از وسوسه‌های شیطان در پناه خود قرار داده و در مقابل دسایس منافقین و انسان‌های شرور محافظت نما و نصرت خود را شامل حال شان بگردان!

یا الله سبحانه و‌تعالی! انتقام ما را از اشخاص که بالای ما ظلم نمودند، علیه ما جنگ کردند و ما را بی‌عزت ساختند، بگیر! یا الله سبحانه و تعالی! به لطف خود ما را از شر شیطان در امان خود نگهدار! توفیقِ نصرت خود را شامل حال ما بگردان که توسط آن دین ظاهر گردد، قدرت دعوت خود را فراگیر و ظالمان را سرنگون نما!

یا الله سبحانه و‌تعالی! مسئولین فلسطین در برابر دین و مومنین خیانت نموده اند! یا الله سبحانه و‌تعالی! از شر آن‌ها و از شر اعمال آن‌ها به شما پناه می‌بریم! یا الله سبحانه و‌تعالی! وضعیت ما و آن‌ها از شما پنهان نیست، پس به لطف خود پیروزی خود را نصیب ما بگردان و ما را با ملایک خود نصرت کن و قلب‌های ما را با نور ایمان منور بگردان و قلوب دشمنان‌ات را از ترس و حقارت مملو بگردان!

الحمد لله رب العامین

سزاوار ستایش رب عالمیان است

حزب‌التحریر-سرزمین مقدس فلسطین

مترجم: عبدالله صالحی

به علي غيث أبوالحسن

پرسش

السلام عليكم ورحمة الله وبركاته!

در کتاب شخصیه اسلامی جلد3صفحه 331 قول الله سبحانه وتعالی آمده است: ﴿فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ﴾ [طلاق: 6] ترجمه:اجر آن‌ها را بدهید. این‌جا لفظ عام است که شامل اجر شیر دهنده، کار گر، خانه و موتر و غیره می‌شود..

تبصره: از متن آیت درست نیست که غیر از اجوره شیر دهنده چیزی دیگر مانند کار گر، موتر و غیره استنباط شود، برای‌تان  چنین بیان می‌کنیم:

1-             قاعده شرعی چنین است: (عموم لفظ در موضوع یک‌حادثه) آیت عام است که هر شیر دهنده را در بر می‌گیرد، هر شیر دهنده مستحق اجوره شیر دادنش می‌باشد و موضوع آیت اجوره شیر دادن است.

2-             قول الله که فرموده: ﴿فَآتُوهُنَّ﴾ یعنی بدهید زنان طلاق شده‌ی  شیر دهنده‌ها را. ضمیر هن به زن‌ها بر می‌گردد و ضمیر هن شامل ضمیر هم نمی‌شود. پرداخت اجوره برای زن طلاق داده شده‌ی بائن شیر دهنده می‌باشد که شامل تمام زن‌ها می‌شود و معلوم‌دار است که خطاب مونث مشمول مذ کر نمی‌شود.

3-             آیت لفظ عام است، به اجرت شیر دهنده، کار گر، خانه، موتر وغیره شامل می‌گردد. مانند: «فإن أرضعن لكم، فآتوا الأجراء أجرهم» اگر برای شما شیر دادند، مزد اجیران را بدهید.لفظ اجراء شامل ذکور واناث می‌شود و موضوع آن اجوره و شیر دادن حادثه است. وقول: ﴿فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ﴾ از آن حکم جزئی استنباط می‌شود و آن اجاره شیر دهنده است وهم‌چنان حکم کلی نیز استنباط می‌شود.از متن عقلاً ثابت می‌شود که اجیر وقتی‌که کار را انجام داد مستحق اجر می‌گردد. علی غیث ابو الحسن

پاسخ

وعليكم السلام ورحمة الله وبركاته!

برادر من از شما به خاطر توجه‌تان به‌بحث‌های عمومی در زبان قدر دانی می‌کنم؛ لیکن شما در موضوع خوب تدبر ننموده اید، یک‌جانب را گرفته، جانب دیگر را ترک نموده اید. و یا شاید شما سوال را به اسلوب نیکو بیان کرده، خواهان تفسیر آن اید. شما سوال نکردید، بلکه تبصیره کردید که: «از نص آیت فقط اجاره زن شیر دهنده استنباط می‌شود.» موضوع را بسته نموده، جواب دادید. جای سوال و تفسیر نمانده است.

با وجود آن از سوال تان معلوم می‌شود که به موضوع توجه دارید. از عدم احسان‌تان در مورد نحوه سوال در گذر شده، جواب‌ خواهم داد. الله شما را به بهترین کار هدایت نماید.

بحث در مسئله‌ی فوق‌الذکر از مسایل اصول می‌باشد که نیاز به بررسی همه‌جانبه دارد. یک‌جنبه آن گرفته شده مبنی بر آن حکم شده مشکل حل نمی‌شود؛ گرچند درباره انواع عموم تدبر کردید تا حدی خواستید که در دنبال آن بروید؛ اما به نتیجه مطلوب نرسیدید. ما انواع عموم را در شخصیه در جلد سوم، در صفحه235-237تحت عنوان: راه های ثبوت عموم لفظ بحث نموده که در ذیل به بعضی از قسمت های آن اشاره می‌نماییم:

«عموم ثابت توسط لفظ، یا زبان مطابق وضعش ثابت و استفاده‌اش می‌کند و یا توسط عرف استفاده شده، ثابت می‌شود یا توسط عقل ثابت شده، استنباطی می‌باشد نه محض عقل. به عبارت دیگر، عموم لفظ از طریق عرب که لفظ  را عموم وضع نموده اند یا از طریق استنباط از نقل ثابت گردیده است...»

عموم ثابت شده از طریق نقل یا استفاده شده از وضع لغت است یا استفاده شده از طریق استعمال اهل لغت می‌باشد؛ ولی عموم که اهل لغت آن را وضع نموده اند دوحالت دارد:یکی آن  ذاتاً عام باشد به غیر خودش نظر به قرینه محتاج می‌شود.

عموم آن از نظر اهل لغت استفاده شده، قرینه موجود می باشد؛ اما عام استفاده شده از اهل زبان با عام استفاده شده از نظر عرف مانند قول الله سبحانه وتعالی: ﴿حُرِّمَتْ عَلَيْكُمْ أُمَّهَاتُكُمْ﴾ [نساء: 23] ترجمه: حرام شده برای شما مادر های تان. اهل عرف این ترکیب را از حرمت چیزی معین به جمع و عام نقل نموده اند. مراد از زنان بدون در نظر داشت استخدام وخاص نمودن شان است. مانند قول دیگر الله: ﴿حُرِّمَتْ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةُ﴾ [مائده: 3] ترجمه: بر شما خود مرده حرام شده است.  از این آیت مطابق خوردن عرف حمل می‌شود، حقیقت عرفی چنین است.

اما عام ثابت از طریق استنباط که قاعده او آن است که به اساس ترتیب حکم بر صفت توسط آوردن فاء سببی تعقبیه شناخته می‌شود.مثال فرموده الله متعال: ﴿وَالسَّارِقُ وَالسَّارِقَةُ فَاقْطَعُوا أَيْدِيَهُمَا﴾ [مائده: 38] ترجمه: دست مرد دزد وزن دزد را قطع کنید. این چنین فهم می‌شود عموم و انواع آن؛ مخصوصاً عام ثابت از طریق استنباط، جواب ذیلاً ارائه می‌گردد:

سوال‌تان در کتاب شخصیه جزء سوم صفحه 327چنین آمده است:

قول الله تعالی که فرموده است: ﴿فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ﴾ لفط عام است که شامل اجاره زن شیر ده، کارگر، خانه، موتر وغیره می‌شود. گفته نمی‌شود که  اجاره کار گربا شیرده قیاس شده است. یا اجاره موتربر اجاره کار گر قیاس شده باشد؛ بل‌که آن در جزئیات در تحت آن می‌آید.

عام مورد نظر دراین جا عام است که  به سبب داشتن منفعت مستحق اجر شده است. این‌گونه عام گرفته شده از ترتیب اجر است که شیر دادن خود منفعت است توسط آوردن فاء تعقبی و سببی. آیت بیان می دارد: ﴿فَإِنْ أَرْضَعْنَ لَكُمْ فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ﴾ سبب مستحق شدن اجر منفعت است که از شیر دادن حاصل می‌شود. دلیل آن عمومیت استحقاق اجر است بر پوره گرفتن منفعت، برابر است که اجوره برای شیر دادن باشد یا اجاره برای حصول منفعت، مثل مزد کارگر. یا اجاره در بدل اخذ منفعت درعین شیء مانند موتر، تمام آن گرفته شده از نوع اخیر عموم است که از طریق استنباط با آمدن فاء تعقیب و سبب ثابت می‌شود. از طریق قیاس فرع از اصل که علت خاصی در آن نهفته باشد، گرفته نشده است که گویا پوره شدن منفعت به علت اجوره باشد. از یک دید اجاره کار کر و موتر در آن داخل است و اجاره زن شیرده با اجاره کارگر و موتر ملحق نمی‌شود.

امیدوارم که جواب سوال واضح شده باشد و شما تذکر ما را که درست بوده، درک کرده باشید.

از نظر علمی آیت مبارکه از اصول دلایل اجاره در شریعت می‌باشد. هیچ کس از اهل علم  آن‌را محدود به شیر دادن نکردند؛ چنان که می‌دانم، در بعضی مصادر چنین وارد شده که برای تان نقل می‌کنیم:

- درکتاب"بداية المجتهد ونهاية المقتصد" تألیف ابو ولید محمد بن رشد قرطبی مشهور به ابن رشد نواسه،  متوفای 595هـ.ق ناشر کتاب: دارالحدیث –قاهره. در قسمت کتاب اجارات چنین آمده است: «اجاره در نزد تمام فقهای امصار و صدر اول جایز می‌باشد. دلیل اکثر این قول الله تعالی است: ﴿إِنِّي أُرِيدُ أَنْ أُنْكِحَكَ إِحْدَى ابْنَتَيَّ هَاتَيْنِ﴾ [قصص: 27] ترجمه: من می‌خواهم که یکی از این دو دختر را  به نکاح تو در آورم. وفرموده دیگر:  ﴿فَإِنْ أَرْضَعْنَ لَكُمْ فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ﴾ [ طلاق 6 پایان.

درکتاب مغنی که از ابن قدامه بوده، در باب اجاره ها آمده است: اصل درجواز اجاره کتاب و سنت واجماع است. اما دلیل کتاب:  ﴿فَإِنْ أَرْضَعْنَ لَكُمْ فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ﴾، [طلاق: 6]  این آیت دلیل اجاره می‌باشد.

برادر‌تان عطا بن خلیل ابوالرشته

مترجم: بدرالدین"حسینی"