شنبه, ۱۱ رجب ۱۴۴۶هـ| ۲۰۲۵/۰۱/۱۱م
ساعت: مدینه منوره
Menu
القائمة الرئيسية
القائمة الرئيسية

ایا مسلمانان باید دا اوسنی بحران عادي وګڼي؟

خبر:

د ۲۰۲۲م، د مارچ په ۶ مه، د یکشنبې په سهار وختي د اندونیزیا په آچه ښار کې له ۱۰۰ څخه زیات روهینګیایي کډوال بند پاتې وو. په دغو ۱۱۴ کډوالو کې ۴۸ نارینه، ۲۱ ښځې، ۳۵ ماشومان شامل وو او د کوالا مورا، د کوالا په ولسوالۍ، د بیروین ریجنس په سیمه کې بند پاتې وو. د مارچ په ۱۸مه، د ریپېلیکا ورځپاڼې خبر خپور کړ، چې په اچه ښار کې د روهینګیا د کډوالو حالت د بې غورۍ له امله مخ په خرابېدو دی.

تبصره:

په ۲۱مه، پېړۍ کې دا ډول پېښې عادي ګڼل کېږي. په اندونیزیا او مالیزیا کې د روهینګیايي مسلمانانو د بند پاتې کېدو پېښه نوې نه ده، بلکه زموږ مسلمان وروڼه او خویندې په پرله پسې توګه د دغه تراژیدۍ سره مخه شوي، ځورول شوي او له خپل هېواد څخه شړل شوي دي او هېڅکله د دغه تېریو مخه نه ده نیول شوې.

اې په روهینګیا کې زما مسلمانانو وروڼو او خویندو صبر وکړئ، له دغه بدبختیو څخه د خلاصون لار او وسیله  یوازې پر الله سبحانه وتعالې او د اخرت په ورځ ایمان دی. الله سبحانه وتعالي فرمایي: 

}فَٱلَّذِينَ هَاجَرُوا۟ وَأُخْرِجُوا۟ مِن دِيَٰرِهِمْ وَأُوذُوا۟ فِى سَبِيلِى وَقَٰتَلُوا۟ وَقُتِلُوا۟ لَأُكَفِّرَنَّ عَنْهُمْ سَيِّـَٔاتِهِمْ وَلَأُدْخِلَنَّهُمْ جَنَّٰتٍ تَجْرِى مِن تَحْتِهَا ٱلْأَنْهَٰرُ ثَوَابًا مِّنْ عِندِ ٱللَّهِ ۗ وَٱللَّهُ عِندَهُۥ حُسْنُ ٱلثَّوَابِ{[العمران: ۱۹۵]

ژباړه: له دې امله کومو خلکو چې زما په خاطر خپل وطن پرېښود او له خپل کورونو وایستل شول او زما په لار کې وځورول شول او جګړه یې وکړه، د هغوی ټول ګناهونه به زه ورته وبښم او هغوی به داسې باغونو ته ننباسم، چې تر هغو لاندې به ویالې بهیږي. دا د الله تعالی پر وړاندې د هغو مکافات دي او ډېره غوره جزا له همدې الله سره ده.

دا د مسلمانانو ځانګړتیا ده، چې د الله سبحانه وتعالې په بښنه او وعده باور لري او زموږ باور د دې لامل کیږي، چې په هر ډول بحران او مصیبتونو کې ژوندي پاتې شو. په ټوله کې الله سبحانه وتعالې موږ ته د بدلون لپاره د مبارزې امر هم کوي، لومړی باید د ستونزو ریښې پیداشي، د اصلاح او بدلون لپاره یې مبارزه پیل شي. دا بحران د خورا لوی سیټمټیکو بې عدالتیو څخه رامنځته شوی او د انساني ټولونو په تمدن کې بنسټیزې ریښې لري. دا بې عدالتۍ له هغه وخته پیل شوې چې کله مسلمانانو د الله سبحانه وتعالې قانون ته شاه کړه او پر ځای یې د انسانانو په لاس جوړ شوي سیکولر قوانین پلي کړل. .

دا چې موږ د پانګوالۍ تر حاکمیت لاندې ژوند کوو، په بېلابېلو هېوادونو او د ژوند په مختلفو ډګرونو کې په پرله پسې توګه له نه ختمېدونکو بحرانونو او غمیزو شاهدان یو. د وخت په تېرېدو سره دا ډول پېښې او ناورینونه معمول شوي. د روهینګیا له مسلمانانو سره هم همداسې کیږي او دغه کړکېچ له شاوخوا یوې لسیزې راهیسې روان دی. د روهینګیا مسلمانانو لس کاله وړاندې په ۲۰۱۲م، کې د راخین ایالت له تاوتریخوالي وروسته د نړیوالو پام ځان ته واړوو. دا ډول غمیزې په ۲۰۱۷م، کې بیخي اوج ته ورسېدلې، چې په پایله کې  په میانمار کې  د جنتا رژیم  او په دې هېواد کې د افراطي بودایي غورځنګ سره په همکارۍ یې نیږدې ۷۰۰۰ روهینګیایي مسلمانان په ډله ییزه توګه ووژل. د روهینګیا کړکیچ لا پای ته نه دی رسېدلی. د کرما په څېر په میانمار کې اوسمهال هم د ورستیو ټاکنو پر سر چې انګ سان سوچي ګټلې او په مقابل کې یې پوځي جنتا رژیم سیاسي کودتا پیل کړې  له اوږد مهاله داخلي ستونزو سره مخ دی.  د سیاسي بندیانو لپاره یې د مرستندویو ټولنو راپور ورکړی، چې د ۲۰۲۱م، د فبروري میاشتې له کودتا راهیسې، شاوخوا ۱۶۰۰ لاریون کوونکي او څارونکي وژل شوي دي. د ملګرو ملتونو د کډوالې ادارې (UNHCR ) د اټکل له مخې ۸۳۷۰۰۰ کسان له میانمار څخه بې ځایه شوي دي.

د نړۍ فاسد نظم موږ دې ته اړ کړي یو، چې بې عدالتۍ او بحرانونه عادي وګڼو او دې کړچېچونو مسلمانان دې ته اړ کړي چې یوازې د ژوندي پاتې کېدو هیله ولري، لکه د کرونا وبا پر مهال یې چې خلک دې ته اړیستل، چې عادي ژوند وکړي، خو په پایله کې اسلامي امت د  دغه بې عدالتیو پر وړاندې د کوم مسوولیت احساس نه کوي او په تدریج سره یې دا ډول کړاوونه په عادي توګه منلې دي.

په اسلامي نړۍ کې ملي پولو هم د روهینګیا مسلمانان په بنګله ديش، مالیزیا او اندونیزیا کې له خپلو مسلمانو وروڼو څخه جلا کړي دي. همدارنګه د ایغور مسلمانان په چین کې  له ظلمونو سره مخ او یوازې پرېښودل شوي دي او د اسلامي ځمکو واکمانان یوازې خپلو ملي او اقتصادي ګټو ته یې لومړیتوب ورکوي او له دغه بې ځایه شویو سره هېڅ راز مرسته نه کوي، په دې کې هغه سلګونه زره کډوال شامل نه دي، چې له سوريې، عراق او فلسطین څخه شړل شوي دي. دا د اسلامي امت د وېشلو هغه لوړه بیه ده چې پرې کوو یې. پانګوالۍ او نشنلیزم مسلمانان ویشلي او کمزوري کړي او د یتیمانو په څېر یې بې سرپرسته کړي دي.   

د مسلمانانو وینه ډېره ارزانه شوې. د تاریخ پوه – ریفیک توران په وینا، چې په استانبول کې یې په ۲۰۱۸م، کال کې په یوه کنفرانس کې خبرې کولې، په تېرو ۲۵ کلونو کې شاوخوا ۱۲.۵ میلیونه مسلمانان په جګړو کې وژل شوي دي. په دغه شمېرو کې د روهینګیا او ایغور مسلمانان نه دي شامل. سربېره پردې  په دې شمېرو کې په میلیونونو مسلمانان نه دي شامل چې د لوږې، نارغیو، کډوالۍ او د انسانانو په لاس د رامنځته شویو ناورینونو له امله مړه شوي دي.

اې مسلمانانو پورته شئ، راځئ په منظمه توګه حرکت وکړو، سطحې، لنډمهاله یا دفاعي حالت کې غبرګونونه مه کوئ، کوم مصیبتونه چې موجود دي هغه عادي مه ګنئ، بلکې پرځای یې موږ باید د هر ډول بې عدالتۍ پر وړاندې مبارزه وکړو او اسلامي نظام تاسیس کړو، ترڅو د حضرت محمد صلی الله علیه وسلام د امت له ژوند، مال او عزت څخه ساتنه وکړي. الله سبحانه وتعالې فرمایي

{اِنَّ اللّٰهَ لَا يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتّٰى يُغَيِّرُوْا مَا بِاَنْفُسِهِمْۗ}[الرعد:۱۱]

ژباړه: په حقیقت کې الله سبحانه وتعالې د هغه خلکو حالت نه بدلوي، ترڅو چې دوی خپله ځانونو کې بدلون نه وي راویستلی.

د (مَا بِاَنْفُسِهِمْۗ) جمله ژوره معنې لري او مفهوم یې د انسانانو په افکارو، ارزښتونو او روحي ناحیه  کې بدلون راوستل دي. دا په دې مانا چې تر هغه به د دوی حالت نه بدلېږي، چې خلک خپل لیدلوری، د ژوند موخه بدل نه کړي او د شته  مصیبتونه/کړاونو لامل در ک کړي. موږ ډېری وختونه د هغه خلکو سره مخ کېږو، چې نشي کولای بې عدالیتو ته ځواب ووایي او د ځواب نه ویلو لامل یی هم د شته ستونزو، کړاوونو نه درک کول دي، چې واقعاُ څه پېښېږي. دوی د ټیټ سواد او سطحې فکرې له امله شته بې عدالتیو او ناورینونو ته ځواب نشي ویلی.

رسوالله صلی الله علیه وسلم موږ ته د مبارزې غوره نمونه په میراث پریښې ده. هغه صلی الله علیه وسلم لومړی مسلمانان په فکري او سیاسي لحاظ تربیه کړل، ترڅو اسلامي امت د ټولو بې عدالتیو پر وړاندې راپورته او حساس واوسي. همدارنګه هغه صلی الله علیه وسلام اسلامي امت د اسلامي احکامو په واسطه رهبري کولو او دې ته یې نه پریښودل، چې راسره وویشل شي. حضر محمد صلی علیه وسلم اسلامي امت په دې مکلف کړی، چې تر یوه سیاسي رهبرۍ ( خلافت) لاندې ژوند وکړي. د اسلامي امت لپاره دا جواز نه لري چې په یوه وخت کې په جلا جلا توګه د بېلابېلو یعنې تر یوه زیات خلیفه سره بیعت وکړي.

نو د مسلمانانو لپاره به بحرانونه او تراژیدۍ تل یو عادي کار وي. ان هغه ظلمونه چې دوی یې ځپلي او راګیر کړي دي . د اسلامي امت مبارزه او حرکت باید پر یوه ماموریت، چې هغه د ورک شوي ډال یعنې اسلامي دولت بیا تاسیسول دي، متمرکز وي. هغه ډال چې پر مسلمانانو د کفارو ظلمونه له منځه وړي او په ټوله اسلامي نړۍ کې د مسلمانو ښځو او ماشومان د وینې او ناموس ساتنه کوي. د اسلامي امت لپاره یوازینۍ د نجات لار د نبوي منهج پر بنسټ د خلافت تاسیسول دي.

رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمایلي دي:

« إنَّما الإمامُ جنَّةٌ يقاتلُ بِهِ» ژباړه: په حقیقت کې امام ( خلیفه) یو ډال دی، چې تاسې د هغه تر شا جنګېږی او د هغه په واسطه ځانونه ساتئ.

د حزب التحریر مرکزي مطبوعاتي دفتر لپاره

لیکوال:  ډاکټر فیکا کومارا

د حزب التحریر مرکزي مطبوعاتي دفتر غړی

ژباړه : محمد هارون ر‌ؤفي

د مطلب ادامه...

د لمانځه وخت ټاکلو لپاره له نجومي (ستوري پیژندنې) د محاسبو څخه کار اخیستلی شو، خو د روژې او اختر ټاکلو لپاره یې نه شو اخیستلی ابو العاصم هاشمي ته

  • خپور شوی په فقهي

پوښتنه:

اسلام‌عليکم و رحمت‌الله و برکاته!  زموږ د قدر وړ امیره صاحب! دغه پوښتنه زما په ذهن کې له ډېره وخته ده. هیله لرم چې ستاسو لخوا روښانه شي. د الله تعالی څخه تاسو ته سلامتي او تندرستي غواړم  او الله تعالی دې لويه فتحه ستاسو په نصیب کړي.

ولې موږ د کال په اوږدو کې د ورځې پینځه وخته لمونځ ټاکلو لپاره له نجومي محاسباتو څخه کار اخلو او د اختر او روژې وخت ټاکلو لپاره د نجومي محاسباتو څخه کار نه شو اخستلی؟

ځواب:

موږ دغه ډول پوښتنې ته په 2003/11/25 کې ځواب ورکړئ و، هلته داسې ویل شوي و:

[الله‌تعالی غوښتنه کړې، چې موږ د میاشتې په لیدلو روژه ونیسو او افطار یې وکړو او الله‌تعالی د میاشتې لیدل د روژې نیولو او خوړلو لپاره دلیل کړی دی. «صُومُوا لِرُؤْيَتِهِ وَأَفْطِرُوا لِرُؤْيَتِهِ». «کله دې چې وليدل روژه ونیسه او کله دې چې وليدل افطار وکړه.» کله چې موږ د رمضان مياشت هلال ووینو روژه نیسو او کله چې د شوال مياشت هلال ووینو افطار کوو یې.

څوک چې د روژې په اړه نصوص ولولي، پوه به شي چې د لمانځه په اړه راغلو نصوصو سره توپير لري، ځکه چې روژه او افطار په لیدلو پورې اړه لري:

«صُومُوا لِرُؤْيَتِهِ وَأَفْطِرُوا لِرُؤْيَتِهِ».ژباړه: کله دې چې وليدل روژه ونیسه  او کله  دې چې وليدل  افطار وکړه.

}فَمَن شَهِدَ مِنكُمُ الشَّهْرَ فَلْيَصُمْه{ البقره: 185]. ژباړه: نو هر چا چې مياشت وليدله، روژه دې ونیسي. د مياشتې لیدل پرېکړه کوي. مګر د لمانځه نصوص له وخت سره تړاو لري.

{أَقِمِ الصَّلاَةَ لِدُلُوكِ الشَّمْسِ} [الاسرا: 78]. ژباړه: د لمر په پریوتو سره لمونځ قایم کړه.

«إِذَا زَالَتِ الشَّمْسُ فَصَلَّوْا». ژباړه: کله چې لمر له نصف النهار څخه تېر شو لمونځ وکړه. لمونځ په وخت پورې اړه لري، نو په هرې وسیلې چې مو وخت معلوم کړی لمونځ وکړئ. کله چې لمر ته ګورې د نصف النهار (زوال) په حال کې وي یا دې ولیدل چې د هر شي سیوری د هغه په خپله اندازه دی، لکه په هغو احادیثو کې چې د لمانځه د وخت په اړه راغلي، که چیرې دې وخت معلوم کړ، لمونځ صحت لري. که دې داسې و نه کړل، او نجومي محاسبه دې وکړه او پوه شوې چې لمر له نصف النهار څخه تیریږي او یا دې خپل ستاعت ته وکتل، پرته له دې چې بیرون ووځې لمر او یا سیوری وګورې، لمونځ دې صحت لري. یعني د هرې وسیلې په کارولو سره وخت ټاکې. ولې؟ ځکه الله سبحانه و تعالی امر کړی، چې د لمانځه وخت داخل شو لمونځ وکړه او د وخت ټاکلو کړنلاره يې تاته پریښې ده، هغه سبحانه وتعالی نه ده ټاکلې. د روژې په اړه هغه سبحانه وتعالی امر کړی، چې د میاشتې په لیدلو روژه ونیسه او هغه سبحانه وتعالی دلیل هم درته روښانه کړی له دې سره یې تاته ویلي: که وریځو د لیدلو مخه ونیوله او تاسو ونه شوای لیدلی؛ نو روژه مه نیسئ ان که میاشت د وریځو شاته وه او تاسو يې د نجومي محاسبو له مخې پرشتون باوري وئ.

«حَدَّثَنَا آدَمُ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ زِيَادٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ يَقُولُ: قَالَ النَّبِيُّ ﷺ أَوْ قَالَ قَالَ أَبُو الْقَاسِمِ ﷺ صُومُوا لِرُؤْيَتِهِ وَأَفْطِرُوا لِرُؤْيَتِهِ فَإِنْ غُبِّيَ عَلَيْكُمْ فَأَكْمِلُوا عِدَّةَ شَعْبَانَ ثَلَاثِينَ» (البخاري)

ژباړه: آدم له محمد بن زیاد څخه روایت کوي، چې هغه له ابوهریرة رضی الله عنه څخه اوریدلي چې رسول الله صلی الله علیه وسلم وفرمایل: «د میاشتې په لیدلو روژه ونیسئ او د شوال میاشت په لیدلو يې پای ته ورسوئ او که آسمان وریځې پوښلی و (او ومو نه شوای لیدالی) د شعبان دیرش ورځې پوره کړئ.

یعني که دې میاشت ونه لیده، نو د شعبان دیرش ورځې پوره کړه.

الله سبحانه وتعالی د ټولو کايناتو خالق دی او هغه سبحانه وتعالی انسان ته هغه څه ورزده کړل، چې انسان پرې نه پوهېده. د ستورو او دقیقو علم د الله تعالی پر انسانانو یوه لورينه ده. خو الله تعالی له موږ څخه غوښتنه نه ده کړې، چې د روژې نیولو لپاره له نجومي محاسبو کار واخلو، بلکې له موږ څخه يې غوښتنه کړي، چې مياشت ووینو، نو موږ د الله سبحانه وتعالی هغسې عبادت کوو، چې څه ډول یې غوښتنه راڅخه کړې، نه هغسې چې هغه سبحانه وتعالی یې غوښتنه نه ده کړې.

د روژې نیولو او خوړلو لپاره يوازینی حکم د مياشتې لیدل دي، نه نجومي محاسبې.

نو په دې اساس وایو، چې د نجومي محاسبو له لارې د روژې نیول او خوړل جایز نه دي، د مياشتې لیدل يوازې د دې لپاره دي چې په نصوصو کې یې ذکر راغلی.

ستاسو ورور

عطا بن خلیل ابو الرشته

Facebook page پوښتنې ته د ځواب لینک د امیر له فسبوکپاڼې

د مطلب ادامه...

د اوکراین په جګړه کې زموږ رول د پروپاګند افشا کول دي

  • خپور شوی په سیاسي

په اوکراین کې جګړه د دې لامل شوه، چې غرب د خپل اوږمهاله مخالف روسیې پر ړواندې را پورته شي. د روسیې  او غرب رسنۍ ، چارواکي او پلویان په نړۍ کې د زړونو او ذهنونو د ګټولو لپاره خپلې ټولې هڅې کوي. تبلیغاتي جګړه د حقیقي جګړې په پرتله خورا مهمه ده ځکه چې دا جګړه د خلکو پر احساساتو اغېزه کوي او د ټاکل شوې موخې لپاره د خلکو ملاتړ ترلاسه کوي. له همدې امله اړینه ده چې په راتلونکو ورځو او اونیو کې د یوه مسلمان په حیث روښانه دریځ غوره کړو.

له لویديځ څخه روایت دا دی، چې  جګړه مارې روسیې پر یو آزاد، ډیموکراتیک ملي دولت یرغل کړی او باید مخه یې ونیول شي. په ۲۱مه پېړۍ کې دا ډول  تحقیرونکې کړنې ځای نه لري، دا د نړیوالو قوانینو او همدارنګه د نړیوال نظم پر خلاف کار دی. پوتین یو ناوړه انسان دي، چې غواړي پر نړۍ تسلط و لري، خو پایلو ته یې پاملرنه نه کوي، نو باید مخه یې ونیول شي.

له روسیې څخه روایت دا دی، چې په ۱۹۹۱م، کې د شوري اتحاد د ړنګېدو راهیسې روسیه له یوه ناورین سره مخ او ذلیله شوې ده. د شوروي اتحاد له ړنګېدو راهیسې غرب د ناټو او اروپایي اتحادیې له لارې د روسیې تر پولو ځان رسولی دی. کله چې په ۱۹۶۲م، کې روسیه ورته هڅه وکړه، ترڅو کیوبا ته ځان ورسوي، په ځواب کې یې امریکا د اټومي جګړې چمتوالی وښود، خو نن ورځ دا څنګه امکان لري، چې امریکا د د روسیې تر پولو ځان رسوي او روسیه یوازې تماشا وکړي؟ له همدې امله روسیه دې ته اړه شوه چې ځواب ورکړي او د همدې موخې لپاره یې پر اوکراین یرغل وکړ، ترڅو لویدیځ ته دا پیغام ورسوي چې نور بس ده.

که موږ د  دغه دواړو هېوادونو روایتونو/قصو ته وګورو نو دلته ډېر مسایل شته .

دا جګړه به د تل لپاره د غرب منافقت او دوه ګوني معیارونه افشا کړي. غرب د روسیې پر ضد د نړیوال قانون چیغې وهي، خو د عراق په قضیه کې او همدارنګه کله چې صهیونیستي دولت په فلسطین کې مسلمانانو عاموژنه کوي، هلته بیا قوانین له پامه غورځوي. غرب د قوانینو پر بنسټ د نظم چیغې وهي، خو همدا بوش او بلېر وو، چې دا ټول قوانینو یی تر پښو لاندې او د تاریخ په کثافت دانۍ کې یې واچول. غرب د اوکراین د خلکو د حقونو او آزادیو د دفاع خبره کوي، خو د عراق او افغان ولس له آزادولو دوه لسیزې وروسته د هغوی ژوند د پخوا په پرتله نن ورځ بد تره دی.

د اتلانو لیګ پایلوبه به په روسیه کې نه کېږي او د برېتانیا د بهرنیو چارو وزیرې ویلي، چې دا د هغو برېتانویانو بشپړ ملاتړ کوي، چې اکراین ته د جګړې لپاره ځي. اورپایي اتحادیه د اوکراین د مهاجرینو د پاملرنې لپاره ، چې د روسیې د برید له امله یې خپل هېواد پرېښی، غونډه جوړوي. په دې وروستیو کې په سعودي عربستان کې  د موټر ځغاستې یوه ستر لوبه ترسره شوه، په داسې حال کې چې دغه هېواد په یمن کې عاموژنه وکړه. په انګلستان کې ډېری مسلمان وروڼه او خویندې له دې امله په زندانونو کې دي چې په سوریه کې یې  د بشارالاسد د ظلم پر وړاندې غږ پورته کړی و. دا هم روښانه ده چې له اوکراین څخه د جګړو له امله له تښتېدلو ملکي وګړو سره رویه د هغه کسانو په څېر نه ده چې له جنګ ځپلو اسلامي هېوادونو څخه تښتېدلي دي.

دا ناهمغږي د دې لپاره ده چې ملي ګټې د بل هر ثابت اخلاقي معیار پر ځای دا دی چې څنکه غرب یوه عادلانه جګړه او ښه او بد ټاکي.

ځینې ګوري چې روسیه د امریکا پر وړاندې ولاړه ده او فکر کوي چې د دښمن، دښمن زما دوست دی. د یوه مسلمان په حیت موږ باید په یاد ولرو، چې کریمیا او د اوکراین جنوبي برخې له تاریخي پلوه د مسلمانانو خاورې دي. عثمانیان تر تور سمندر پورې ورسېدل او د تاتار د مسلمانانو ملاتړ یې وکړ، ترڅو اسلام په روسیه او فققاز سیمه کې خپور کړي. له همدې امله روسان تل له مسلمانانو سره په جګړه کې دي. له ایوان تر ستالین پورې ټولو روسي واکمانانو مسلمانان په ډله ییز ډول قتل عام کړي دي. د ولادیمیر پوتین لاسونه په چیچنیا او په دې وروستیو کې په سوریه کې د مسلمانانو پر وینو سره دي. نوموړی له مسلمانانو سره هېڅ دوستي نه لري، بلکې د امریکا او انګلستان په څېر له مسلمانانو سره د دوښمنۍ ریکارډ لري او د مسلمانانو پر وینو یې لاسونه سره دي.  

ننۍ روسیه د شوروي اتحاد په څېر نه ده، نه اوکراین ته او نه مسلمانانو ته څه ورکولای شي، بلکې روسیې د کمونیزم ترسیوري لاندې یو نړیوال پیغام درلود، خو نن ورځ هېڅ ډول پیغام نه لري، له همدې امله پرنورو ملتونو یرغل کوي، ترڅو د نړۍ پام ځان ته راواړوي.

دا په داسې حال کې ده چې روسیه او غرب دواړه خپل تبلیغات کوي او د دواړو سیمو حالت خورا زیات متفاوت دی. غرب غواړي دا وښیي چې ګواکي د بشري حقونو او ملي حاکمیت څخه دفاع کوي او روسیه غواړي نړۍ ته وښيي، چې یو ځواک دی، له پامه ونه غورځول شي او باید حساب پرې وشي. پر ډېموکراسۍ، پانګوالۍ او غرب باندې باور په زیاته کچه له منځه تللی. د دغه نظامونو اداري فساد او نابرابري د دې لامل شوې، چې په سیاسي طبقه باور تر ټولو ټیټې کچې ته ورسېږي. په روسیه کې حاکمه طبقه د خپل واک د ساتلو لپاره وحشیانه ځواک کاروي.        

د یوه مسلمان په توګه زموږ پیغام باید دا وي چې روسیه او غربي رهبران د خپلو خلکو د ستونزو په هوارولو کې پاتې راغلي او د دې وړتیا او حق نه لري چې د نورو ملتونو د رهبري کولو ادعا وکړي. غرب نورد اسلامي نړۍ لپاره بېلګه نشي کېدای اوموږ باید خپل برخلیک په خپله وټاکو او د اسلامي خلافت تر رهبرۍ لاندې یو بدیل نړیوال نظم وړاندې کړو.

د حزب التحریر مرکزي مطبوعاتي دفتر لپاره

لیکوال: ادنان خان

ژباړن: محمد هارون رؤفي

 

د مطلب ادامه...

سوداګریزې پانګې او کړنلاره یې

  • خپور شوی په فقهي

پوښتنه:

محترم شیخ صاحب! السلام علیکم ورحمت الله وبرکاته!

زه غواړم چې په تانزینا کې د یوې سوداګریزې معاملې په تړاو پوښتنه وکړم چې دلته ترسره کېږي، دا څه په دغه هېواد کې د یو قانون او دود په توګه دوام لري.

یو کس خپل دوکان په اجارې ته ورته معامله ورکوي، له کلونو وروسته د دوکان او هټۍ څښتن له لګښت پرته دا دوکان بیرته نه شي تر لاسه کولی. ځینې وختونه د ډېر لګښت اټکل هم کېدایشي. په همدغه ترتیب، اجاره کوونکی کولی شي، هغه څه چې موږ یې «سوداګریزه پانګه بولو» بل اجاره کوونکي ته یې په اجاره ورکړي. د هټۍ څښتن یې مخنیوی نه شي کولی، خو دا چې د سوداګریزې پانګې لپاره غرامت یا لګښت ورکړي.

الله سبحانه وتعالی دې پر تاسو رحمت وکړي او موږ ته دې دا وس راکړي چې یو ځل بیا د نبوت پر تګلاره راشده خلافت دولت تاسیس کړو.

ځواب:

وعلیکم وسلام ورحمت الله وبرکاته!

لومړی: د دې لپاره چې ځواب تر لاسه کړو، باید لاندې مسایلو ته پام وکړو:

۱- اجاره د غرامت او پیسو په مقابل کې د ګټې پر اساس یو عقد او قرارداد دی. د غرامت په مقابل کې اجاره لکه د ځای، سوداګریزو هټیو او نورو لپاره به سوداګر د مال اصلي څښتن ته پیسې ورکوي. که د اجارې عقد د شریعت د قانون پر اساس وي، له یاد مال څخه تر لاسه کېدونکې ګټه د اجارې پر مهال سوداګر ته ورګرځي. سوداګر د شریعت د قانون پر اساس د پانګې واک په لاس کې لري.

۲- د اجارې تړون یو مقید عقد دی، هېڅ لوری یې نه شي فسخه کولی. نه اجاره کوونکی او نه هم د مال څښتن دا اجازه لري چې د دغه تړون تر پایته رسېدو وړاندې په یو اړخیز ډول د هغه د فسخ کېدو تصمیم ونیسي.

۳- د اجارې قرارداد د ځانګړي وخت لپاره یو لنډهمهاله عقد دی. د دغه قرارداد شرط باید په ورځو کال او یا میاشت سره ټاکل شوی وي. دا روا نه ده چې له ځانګړي وخت پرته دا تړون وشي او یا په اجاره ورکړل شي.

۴- که د اجارې عقد تر وخت تېرېږي او د څښتن او اجاره کوونکي تر منځ نوی نه شي، اجاره کوونکی باید مالک ته اجاره شوې شتمني ورکړي، یعنې څوک چې اجاره ورکوونکی دی. ځکه د اجارې تړون د مالک له ملکیت څخه اجاره شوي څیزونه له منځه نه دي وړي. یوازې د اجاره شوې شتمنۍ ګټه د څښتن له لاسه وتلې ده.

دا ګټه د اجارې پر مهال اجاره کوونکي ته ورکړل شوې ده. که د اجارې وخت او شرط پایته رسېږي، اجاره کوونکی باید د مال څښتن ته هم اجاره شوې شتمني او هم ګټه ورکړي.

دویم: ستاسو پوښتنې ته په لاندې ډول ځواب وړاندې کېږي:

۱- که د اجارې د عقد وخت پایته نه وي رسېدلی او اجاره کوونکي غوړاي چې اجاره شوې شتمني (سوداګریزه هټۍ) بل اجاره کوونکي ته ورکړي، نو د اصلي څښتن له اجازې پرته یې ورکولی شي، ځکه د اجاره شوې شتمنۍ ګټه د اجاره کوونکي ده. دی کولی شي چې ګټه یې یا خپله واخلي او یا یې بل ته ورکړي. په همدې حال کې، غرامت د هغې اجارې اندازه ده چې لومړي څښتن ته ورکړل شوې ده، لږ یا ډېره. ځکه د اجاره شوې شتمنۍ یا ځای ګټه د لومړي څښتن ده، نو دی د شریعت له مخې حق لري چې دا څه تر لاسه کړي. د اسلامي شخصیت کتاب په دویم ټوک د اجارې په باب کې ویل شوي:

که په عقد کې د شيانو ګټه لکه کور، څاروي، موټر او داسې نور وي، نو تړون له هغه شي څخه د ګټې ترلاسه کولو لپاره دی.

 د ورته نورو اجاره شوو بیې اټکل ته په کتو سره کېږي چې ګټه یې د اجارې له ګتې سره مساوي وي. کله چې یو څیز اجاره شو، دا د اجاره لرونکي کس حق کېږي چې د اجارې ګټه تر لاسه کړي. که یې یو کور په اجاره ونیو، دی پکې اوسېدلی شي، همدارنګه له نورو څیزونو لکه څاروي او موټرو څخه هم ګټه اخیستلی شي.

اجاره کوونکی اجاره شوې شتمني یا ځای په اجاره په هغه صورت کې ورکولی شي چې ملکیت یې په ورته اندازه تر لاسه کړی وي، یعنې په کومه اندازه پیسو یې چې دا کار کړی وي یا تر دې لږ او یا ډېرې. ځکه د اجاره شوې شتمني او یا ځای «رسید» یا د پیسو ورکړې سند له شواهدو سره یوځای د ګټې تر لاسه کېدو ځای نیولی دی. نو دا تړون روا دی. دا له پانګې سره یو جایز عقد دی، نو لږېدل او ډېرېدل یې هم روا دي. پر هر حال، که نوموړی په ګټه یو څه په اجاره ورکوي، نو ورته ګټه به یې هم تر لاسه کوي. تر دې زیاته نه شي تر لاسه کولی؛ ځکه دا د هغه لپاره روا نه ده چې تر خپل حق زیاته ګټه تر لاسه کړي. که غویی په اجاره واخلي، نو باید د سورلۍ او یا هم د بل کار لپاره ترې ګټه واخلي. که نوموړي تر یو ځانګړي واټن پورې یو موټر کرایه کړ او یا یې په اجاره ونیو، دی اجازه نه لري چې د اوږد واټن لپاره تګ پکې وکړي، یعنې له ټاکل شوې اندازې ډېر. که د اوسېدو لپاره کوم ځای په اجاره ونیسي، دی اجازه نه لري چې یاد ځای د لرګیو او یا وسپنې لپاره ذخیره ځای کړي. ځکه له یاد ځای څخه ذخیره جوړل کور یا ځای ته زیان رسوي.

په لنډ ډول، که د شتمنۍ، ځای او یا پانګې عقد د جبران او غرامت لپاره وي، دا بیه ده او که تړون له شتمنۍ او ځای څخه په غرامت سره د ګټې لپاره وي، دا اجاره بلل کېږي. پر همدغه اساس، کېدایشي عقد یوازې د عین لپاره وي، لکه داسې ونه چې مېوه لري چې له پېر پرته یې مېوه ورکوي. کېدایشي د هغه عین یا څیز په ګټه وي چې د کور بیه وي. یا کېدایشي یوازې د مېوې لپاره وي. لکه د مېوې پېر چې په ښکاره ښه دی. همدارنګه کېدایشي د یو څیز په ګټه وي.

که داسې ګټه وي چې هغه پر یو څیز نه حسابېږي، نو بیا اجاره ده او پېر نه بلل کېږي. همدارنګه اجاره کوونکي هغه ګټه تر لاسه کوي چې د اجارې له لارې یې ګټلې وي، دی یې په هر لار تر لاسه کولی شي.

یوازې هغه څوک چې په ونه کې مېوه اخلي، که ګټه ورته کوي او یا یې ګټه ښکاره وي، بیرته یې په داسې حال کې پلورلی شي چې په ونو کې وي. اجاره کوونکی هم کولی شي په هغه صورت کې چې اجاره شوې شتمني یې په ملکیت کې وي، په اجاره ورکړي، ځکه د ملکیت درلودو پر ځای ېې ګټه تر لاسه کوي. د روا کېدو لپاره یې دلیل په هغه کې تصروف دی. نو دا عقد جواز لري، څنګه چې په ونه کې مېوه پلورلی شي.

کله چې شتمني په اجاره ورکړله شي او ګټه یې تر لاسه شي، اجاره کوونکي یې د شریعي قوانینو پر اساس ټاکل شي، څو د هغې شتمنۍ ګټه تر لاسه کړي چې اجاره کړې یې ده، ځکه دا خپله شتمني ده. همدارنګه نوموړی یې بیرته په هر څومره چې و، په اجاره هم ورکولی شي. 

پر دې سربېره، هغه څه چې تش ځای یا هټۍ ورته ویل کېږي، چې لومړي اجاره کوونکي د کور یا ګدام ټاکل شوو اندازه پیسو له ورکړې څخه عبارت ده، یعنې د هغه کس له خوا چې اجاره کوي یې. دا جواز لري او هېڅ داسې څه پکې نشته.

ځکه اجاره کوونکی هغه کور او یا ګدام چې په اجاره یې ورکوي، د اجارې په پیسو یې بیا په اجاره ورکوي او اضافي پیسې یې هم د هغه کېږي او دا د هغه ځای اجاره ده چې اجاره کړی یې دی؛ ځکه د هغه لپاره جایزه ده، هغه څه یې چې په اجاره وکړي دي، په لږ و یا ډېرو یې چې اجاره کړې، اجاره ورکړي. دا عقد په شتمنۍ سره روا دی. پر همدغه اساس، ډېرېښت یې د پېر په څېر کله چې تر لاسه شي، روا دی. [له اسلامي شخصیې نه اخیستل شوې، ۲] 

۲- په هر حال، که اجاره ورکوونکي د اجارې د عقد د وخت تر تېرېدو وړاندې غواړي چې اجاره شوې شتمني بیا تر لاسه کړي، اجاره کوونکی د ګټې لپاره د غرامت غوښتنه کولی شي، یعنې چې نوموړی یې د اجارې له پاتې وخت څخه نه شي تر لاسه کولی. که اجاره ورکوونکی د غرامت یا جبران په توګه دا اندازه پیسې ونه مني، اجاره کوونکی کېدایشي شتمني تر لاسه کړي او د عقد د وخت تر پایته رسېدو پورې یې ګټه جمعه کړي. دی کولی شي د اجاره ورکوونکي پر ځای یې بل ته ورکړي، یعنې بل اجاره کوونکي ته.

۳- که د اجارې تړون (د پوښتنې په اړه، سوداګریزه ذخیره یا هټۍ) تړون د وخت په تېرېدو سره پای ته ورسېږي او اجاره ورکوونکي یې د بیرته ورکړې غوښتنه وکړي، (د اجاره شوي سوداګریزې هټۍ) نو پر اجاره کوونکي له قانوني پلوه لازمه ده چې اجاره شوې شتمني او یا ځای بیرته د اجارې څښتن ته ورکړي، ځکه دا یې ملکیت دی. دی یې بیرته نه شي راګرځولی او یا د اجارې اصلي څښتن ته د یوې کچې پیسو په مقابل کې بیرته ورکړي. [د اسلامي شخصيې له کتاب څخه رانقل شوې. دویم ټوک]

درېیم: موږ د ۲۰۱۴  کال د جنوري پر دویمه د همداسې مسلې په اړه ځواب ویلی و:

۱- د یو اجاره کوونکي اجاره شوی ملکیت نورو ته ورکول.... د یو کور اجاره کوونکي ته دا جواز لري چې د اجاره شوي ملکیت د وخت په جریان کې یې بل تن ته په اجاره او یا هم کرایه ورکړي، که له هغې اندازې لږ او یا ډېره وي چې نوموړي له اصلي څښتن څخه په جاره نیولی دی. ځکه اجاره له غرامت سره یوځای د ګتې یو عقد دی. نو اجاره کوونکی دا حق لري چې د اجاره شوي ملکیت او یا شتمنۍ ګټه تر لاسه کړي. دا چې نوموړي دا ملکیت د څه لپاره اجاره کړی، په عقد کې یې یادونه شوې ده. که یې د اوسېدو ځای لپاره نیسي، نو په هغه ځای کې یې ورته اوسېدل جواز لري. نورو ته هم جایز دي چې په هر ډول قوانینو هلته ژوند وکړي. د اجارې او یا هم د ډالۍ په ډول.

کله چې له یو اجاره کوونکي سره د اجارې پر بیه هوکړې ته رسېدلی وي، نو نوموړي ته جایزه نه ده چې په بله ګټه یې ورکړي. جایزه نه ده چې د یو سوداګریز دفتر په توګه یې په اجاره ورکړي. د بېلګې په توګه، که یې د اوسېدو لپاره ورکړی وي. دا به د اجارې په پړاو کې وي. نوموړی یې باید د اصلي اجارې تر شرط د اوږدې مودې لپاره ورنه نه کړي.

دغه حکم د ډېری علماوو (حنفي، مالکي، شافعي او حنبلي) له خوا منل شوی دی. په دې شرط چې د کارېدنې په وخت کې نه وي اغېزمن شوی او ډېری علماوو یې اجازه ورکړې ده. په دې چې شرط چې په کارېدنه کې یې توپیر نه وي شوی.

خو دوی په هغه صورت کې چې شتمني له مالک سره وي، توپیر کړی دی. د کور څښتن د یو کال لپاره خپل کور په اجاره ورکړی، تر درېیو میاشتو وروسته د کور څښتن بیا اړتیا درلوده چې له اجاره کوونکي څخه یې بیرته د پاتې نهو میاشتو لپاره تر لاسه کړي. دوی په دې مسله کې توپیر او نظریات یې بېلابېل دي.

څلورم: د پوښتنې په اړه چې سوداګریزې شتمنۍ ته څه ویل کېږي او څه ډول معامله وشي، په دې ډول واضح کېږي:

۱- سوداګریزه پانګه د هغو کسانو له لوري تعریف شوې چې منلې یې ده. (یعنې هغه پانګه چې د سوداګریزو فعالیتونو او یا د څو سوداګریز فعالیتونو لپاره ټاکل شوې وي.) دوی وویل: «په سوداګریزه پانګه کې لازم څیزونه، پېرودونکي او سوداګریز شهرت هم شاملېږي. همدارنګه د پاتې نورې ګټې لپاره اړینې پیسې هم پکې شاملېږي. لکه د سوداګر نوم، لوګو، د اجارې حق، سوداګریز وسایل، تجهیزات، سامانونه، امتیازونه، لینسنس یا جواز، سوداګریز نښې، سوداګریزې او خدمتي نښې، صنعتي ډیزاینونه او ورته نور.) د دې بیانیې له مخې، د سوداګریز پانګې واقعیت ښيي چې دا څه د پیسو په دوو ډولونو کې راځي:

الف: ځینې توکي لکه وسایل، تجهیزات، سامان الات او نور چې یا پیسې او یا هم واقعي ارزښت دی.

ب: ځینې نور شیان لکه شهرت، امتیازونه، د صنعتي پانګې حق او داسې نور کوم چې غیر واقعي ارزښت دی.

۲- د سوداګریزې پانګې واقعیت ته په کتو داسې ښکاري چې دا څه د ملکیت له اجارې سره توپیر لري، کوم چې یوې شتمنۍ یا ملکیت ګټه د سوداګریزې ذخیرې په توګه کارول کېږي. د ملکیت یا دغې شتمنۍ ګټه د سوداګریزو فعالیتونو لپاره د شتمنۍ کارول دي. کوم څه ته چې دوی سوداګریزه پانګه یا شتمني وایي، په هغه کې نه شاملېږي.

سوداګریزه پانګه یا شتمني له دوو څانګو سره چې یو حقیقي او بل غیر حقیقي عناصر دی، پر اجاره شوي څیز د اضافي ګټې ور زیاتولو په مانا کېدایشي. دغه سوداګریزه پانګه د اجاره کوونکي له خوا وروسته تر لاسه شوې، کله چې نوموړی د اړوند سوداګر سوداګریزه ذخیره چمتو کوي او په هغه کې اړین وسایل ځای پر ځای کوي. ذخیره هم ښه شهرت، پېرېدونکي او سوداګریز فعالیتونه لري...

۳- په سوداګریزه سرچینه کې ځینې توکي او عناصر شته چې د شریعت پر اساس جایز دی، لکه فرنیچر، وسایل،  دستګاوې او دې ورته نور، که له شریعي قوانینو او مقرراتو سره مطابق وو. کېدایشي منع شوي څیزونه هم پکې وي، مجسمه جوړونه... په هر حال، غیر حقیقي څیزونه هم شته چې هغه جایز دي، لکه باور، سوداګریزه لوګو، سوداګریزه نښه او دې ته ورته نور... ځینې اخلاقي حقوق هم شته چې په اسلام کې جواز نه لري، لکه په عقل یا ذهن پورې اړوند ځینې اخلاقي حقونه لکه کاپي کول، امتیازونه او ورته نور.

۴- که سوداګريزه شتمني وپلورل شي، ولېږدول شي او یا اجاره څیزونه په منع شوو عناصرو او یا توکو کې شامل وي، نو غرامت اخیستل یې ورته جایز نه دي. بلکې د منع شوو څیزونو باید مخه ونیول شي.

۵- که د اجارې وخت نه وي تېر شوی، اجاره کوونکی سوداګریزه شتمني یا ملکیت په اجاره ورکولی شي او بل یوه ته د سوداګریزې پانګې او شتمۍ د ورکړې په صورت کې بدلون پکې راوستلی شي. نوموړی د اصلی اجاره کوونکي اجازې ته اړتیا نه لري. همدارنګه دی کولی شي دغه ملکیت (هټۍ) د ګټې په بدل د اجارې څښتن ته بیرته ور وګرځوي.

۶- که د اصلي شتمنۍ (سوداګریزې ذخیرې) لپاره د اجارې د عقد وخت تېرېږي، مهم نظر یې دا بولم:

اجاره کوونکی باید دغه سوداګریزه ذخیره بیرته خپل اصلي څښتن (اجاره ورکوونکي) ته وسپاري. دا د هغه خپل ملکیت دی، پلورلی او تر لاسه کولی یې شي. لکه فرنیجر او داسې نور.

د وخت تر تېرېدو وروسته د دغې نا مشهوره سوداګریزې شتمنۍ ګټه د اجاره کوونکي په لاس کې نه ده چې د پېر حق ولري. بلکې د قرارداد د وخت په تېرېدو سره د اجاره کوونکي ملکیت پایته رسېږي.

۷- د ځینو معاصرو علماوو په اړه چې دا نامعلومه ګټه د زوجینو تر منځ د شپو وېش غوندي بولي، یو شمېر فقهاد دې حق اجازه ورکوي. په لاندې دلایلو سره بشپړ توپیر لري او ناسم دی. 

د کویټ د فقهي دایره المعارف کې د ګټو په سرلیک کې راغلي: «حق المطلق

د حقونو د ځای پر ځای کېدو په اړه د ځینو حنفي فقهاوو قاعده دا ده چې که له مالکیت پرته وي، روا نه ده. لکه د شفعه حق، یعنې په هغه صورت کې چې په پیسو سره جبران شي. د شفعه حق باطلېږي او نه اخیستل کېږي.

له حنفیانو پرته چې پر دې امر د پوهېدو لپاره په هغې قاعدې سره چې استناد پرې وشي، اشاره نه ده شوې، خو د ځینو مسایلو په څېړنې سره کولی شو ووایو: شافعي او حنبلي داسې وایي: هغه حق چې ځای ناستې یې مالي برخه نه کېږي، یا هغه څیز چې ګټه نه دی، لکه د شفعه حق او دویم ښځې ته د خیار شرط حق ورکول. جبران یې جایز نه دی، ځکه هغه څه چې مالي برخه یې ځای نه شي نیولی، لکه د قصاص حق او اجرت املثل، جبران یې جایز دی.

په ټولیز ډول، دا چې ابن تیمیه ښځې ته دا اجازه ورکړې چې د خپلې ورځې د ډالۍ غرامت دویمې مېرمنې او یا خپل نور حقونه ورکړي، چې وېشلی یې شي. د امام احمد په روایت کې د شفعه حق د جبران غوښتنه د له پلورونکي  څخه جواز لري، نه له بل شخص څخه. هغه مسایل چې مالکیانو ته رسېدلي، د غرامت له جواز اخیستلو څخه اخیستل شوي. له هر حق څخه چې د یو شخص لپاره ټاکل شوی، یعنې د شفعه اخیستل او د ښځې د ورځې ډالۍ بل مېرمنې ته ورکول او داسې نور جایز بولي. 

ب- فقها چې وایي د شفعه حق غرامت یا د یوې ښځې د ورځې حق د دویم ښځې لپاره اخیستل کېږي، دا تر هغه وخت دی چې حق شتون ولري. نه له زوال وروسته. د شفعه حق هغه وخت دی چې شفعه لرونکې ګاونډی وي، خو له ګاونډیتوب لېرې شوې او بل ځای وي، د شفعه حق یې له لاسه ورکړی. همدارنګه د ښځې په اړه هم همداسې. دا حق په هغه صورت کې دی چې مېرمن یې وي، نه داسې مېرمن چې طلاق یې اخیستی وي. همدارنګه دلته له شهرت څخه د اجاره کوونکي ګټه اخیستل د اجارې پر مهال دي. که یې وخت ونه غځول شي، حق یې پای مومي.

خو دا چې د بشر په لاس جوړو شوو قوانینو کې د اجاره کوونکي د حق په توګه د دې شتمنۍ د بدلون په اړه راغلي او وروسته یې په پېر او پلور سره هغه تر لاسه کوي او په وروستیو کې اجاره نه خلاصېږي.

دا امر په شرعي احکامو کې اهمیت نه لري.

دا هغه نظر دی چې زه یې غوره بولم او الله سبحانه وتعالی پوه او حکیم دی.

ستاسو ورور، عطا بن خلیل ابورشته

 

د مطلب ادامه...

د اسلام له نظره په هند کې د حجاب مسئله

د هند کارناتاکا فدرالي محکمې د ۲۰۲۲م، د مارچ په ۱۵مه، پرېکړه وکړه چې د کالج چارواکو له لوري باید د ښوونځي په یونیفورم کې نجونو ته د ټيکري یا حجاب اجازه ورنکړل شي او د دوی په نظر دا له شخصي ازادۍ او دین څخه سرغړونه نه ده. په داسې حال کې چې د کالج ۹ تنه ښځينه محصلینې د حجاب په اغوستلو ټینګار کوي. دری کسیزې محکمې ویلي چې حجاب د اسلام مهمه برخه نه شي بلل کېدای او د محکمې د حکم لپاره یې د قرآن له ایتونو څخه یادونه کړې ده، له همدې امله ۹ تنو پرېکړه وکړه چې خپله قضیه د هېواد سترې محکمې ته وړاندې کړي.

د سترې محکمې د ۱۲۹ مخونو حکم د بېلابېلو دلایلو له امله مشهور شوی دی. دې حکم د کرناتاکا سترې محکمې هغه هڅه په ډاګه کړه چې غواړي د BJP له لوري د خپلو پیروانو لپاره د دین حدود غوره کړي. دا حکم د هېواد د سترې محکمې له لوري غوره شوی، ترڅو د تثبیت آزمون څخه ناوړه ګټه واخلي، ځکه چې دا په لومړي ځل په ۱۹۵۴م، کې کارول شوی و، ترڅو د دولت قانون پر یو دیني موقف غالب کړي. په داسې حال کې چې دا حکم په ګاونډ کیرالا کې د فدرالي سترې محکمې له لوري د بل حکم سره په بشپړ ډول مخالف دی، چې په ۲۰۱۶م کې یې په یوه بله قضیه کې پریکړه کړې وه، چې حجاب د اسلام یوه مهمه برخه بلل کېږي. دې اقدام ته د واکمن BJP له لوري د هندو سخت دریځو د خوښولو لپاره د یو بل اکثریت اقدام په توګه کتل کیږي او احتمال به یې په راتلونکي کې د هند په نورو ادارو او ایالتونو کې وده ومومي. دغه مراسم د هندو سخت دریځو له لوري ولمانځل شول، چې د BJP رهبرانو هم پکې ګډون درلود، دریځ یې په ښکاره توګه له حجاب څخه کرکه وه، چې په هند او ټوله نړۍ کې د مسلمانانو د خپګان لامل شو.

دا حکم باید په هند او نړۍ کې د مسلمانانو لپاره د حیرانتیا وړ نه وي، ځکه دا د اسلام او کفر تر منځ د نړیوالې مبارزې یوه دوره ده. موږ نه یوازې په هغو هېوادونو کې چې د ډیموکراسۍ مختلف ډولونه لري د داسې اقداماتو شاهدان یو، بلکې په اسلامي نړۍ کې هم مسلمانان له ورته ستونزو سره مخامخ دي. د دې موضوع په اړه موږ څو ټکو ته غواړو اشاره وکړو:

1.      په قرآن او سنتو کې ثابته شوې ده، چې حجاب او پرده له بلوغ وروسته پر مؤمنو ښځو فرض ده، له همدې امله د هغوی نه مراعاتول د الله سبحانه وتعالی له حکم څخه سرغړونه ده او د الله سبحانه وتعالی د حکم په توګه یې باید دفاع وشي، چې په حقیقت کې یوه سمه دفاع ده، مګر د بیان آزادۍ په توګه یې دفاع کول ناسم دي، چې د مطلوبې ارادې او مطلوبو پایلو سربېره یې باید مخنیوی وشي. مسلمانان باید په یاد ولري چې د دې مکلفیت مراعاتول د محکمې پر حکم اغېز نه پرې باسي، دا د الله سبحانه وتعالی په نزد هېڅ اعتبار نه لري او مسلمانان باید دغه فرض په کلکه مراعات کړي.

2.      مسلمانان باید د نړۍ د ډیموکراسۍ پر دروغجنو ادعاوو پوه شي، ځکه ډیموکراسي غواړي پر سیکولریزم دین وساتي. د سیکولریزم له لوري غوره شوي ارزښتونه له تاوتریخوالي سره مل دي، چې په عامه ژوند کې د الله سبحانه وتعالی د قانون پلي کولو پر وړاندې خنډونه جوړوي لکه د شرابو مخنیوی، قمار، زنا، سود او داسې نور او په اسلامي خاورو کې یې مخنیوی کوي.  ډیموکراسي غواړي چې د محدودیتونو او غیرقانوني قوانینو په اړه په ټاکل شوي مقننه کې پریکړه وکړي، پرته له دې چې د الله سبحانه وتعالی امر په پام کې ونیسي. د غیر اسلامي خاورو اوسیدونکي په مسلسله توګه پر ډیموکراسۍ خپل باور له لاسه ورکوي، ځکه چې دوی یې د ناوړه ګټه اخیستنې او فساد شاهدان دي، چې د دوی حقونه او معیشت له منځه وړي. مسلمانان باید پوه شي چې په ایماندارۍ او لوړ احساس سره د الله سبحانه وتعالی د قانون پلي کول نړۍ ته سوله او سوکالي راوړي.

 

3.      مسلمانان باید پوه شي چې ډیموکراسي، جمهوریتونه، دیکتاتوران او سلطنتونه د وخت په تېریدلو سره په خپل سر په قوانینو کې بدلون راولي، چې د خپلو ټاکنو لپاره ډېری د رایې ورکولو بانکونه د انعام په توګه قانع کوي او هغو لابیانو ته انعام ورکوي، چې د دوی ټاکل شوي واک تمویل کوي، ترڅو د دوی توقعات پوره کړي. سربېره پردې، یوه خپلواکه قضایه قوه کولای شي په خپل سر او انتخاب سره د ورته شرایطو لپاره بېلا بېل حکمونه صادر کړي. د بېلګې په توګه، د هند د اساسي قانون په ۳۷۰مه ماده کې د کشمیر د ځانګړو امتیازونو په اړه د کانګرس په دوره کې د عدلیې له لوري د هغوی د ملاتړ لپاره کار اخیستل شوی و، خو د BJP په دوره کې وځنډول شو. د هغو سرغړونو او فسادونو یادونه نه کوم چې له حساب ورکولو څخه د بې پروایۍ له امله به د قیامت په ورځ د الله سبحانه وتعالی له لوري رامنځ ته کیږي، چې د خلکو واکمن به د حساب تر ټولو لوړ حساب ورکوي. په داسې حال کې چې په اسلام کې د الله سبحانه وتعالی قانون، چې په قرآن او سنتو کې د مفصلو شواهدو په واسطه چمتو شوی، اساسي قانون جوړوي او د فقهې اصول او قوانینو د پلي کولو ځانګړتیاوې لري، چې په هر وخت او هر ځای کې د اعتبار وړ دي او په خلکو کې د لوی امانت په توګه لیدل کیږي، چې د قیامت په ورځ د لوړ حساب ورکولو سره دوی ته خبرداری ورکوي، ترڅو د ناوړه ګټه اخیستنې او فساد څخه ډډه وکړي.

4.      مسلمانان باید پوه شي چې د نړۍ په بېلا بېلو برخو لکه هند، فلسطین، تونس، اردن، انګلستان، فرانسه، امریکا او داسې نورو هېوادونو کې داسې موارد صادر شوي، چې ډېری قوانین او قضايي احکام یې د ملګرو ملتونو د کنوانسیون له لارښوونو سره سم پر مخ وړل کېږي. د ښځو لپاره له هغو قوانینو څخه کار نه اخیستل کېږي، چې الله سبحانه وتعالی روا کړي دي لکه؛ د ميراث حق، نکاح، طلاق، حجاب او داسې نور. د نړۍ په ګوټ ګوټ کې د حکومتونو له لوري برعکس دریځ د غرب پانګوال تسلط څرګند استازیتوب کوي، چې "لیبرالیزم" له ټولو ډولونو سره د "سیکولریزم" په توګه د الله سبحانه وتعالی پر قانون لوړ ګڼي. دا نه یوازې د اسلام، بلکې د ټولو دینونو لپاره ګواښ دی.

5.      مسلمانان باید پوه شي چې د ۱۳۴۲هـ.ق، د رجب په ۲۸مه، د خلافت له ړنګېدو راهیسې د نړۍ پر ځمکه د الله سبحانه وتعالی احکام نه پلي کېږي او مسلمان ملت خپل ډال له لاسه ورکړی دی. سربېره پر دې، د خلافت نظام دا یقیني کوي، چې د ذمیانو (د خلافت په دولت کې غیر مسلمانان) مذهبي عقیدې د شریعت پر اساس وڅاري. که د خلکو په منځ کې د الله سبحانه وتعالی قانون د احمقانو له لوري وګواښل شي، د خلافت دولت به یې د ګواښونو پر وړاندې کافي لګښتونه، لښکرونه او وسلې ونه سپموي.

حزب التحریر د هند او نړۍ واکمنانو ته توصیه او خبرداری ورکوي، چې د مسلمانانو په چارو کې په خپل چلند کې محتاط اوسئ. د خلافت د نظام بېرته راګرځي او د رسول الله صلی الله علیه وسلم زېری تحقق مومي. لکه څنګه چې د قیامت په ورځ حساب او کتاب د لمر په څېر د قوي یقین خبره دهموږ د الله سبحانه وتعالی له قانون څخه د هرې سرغړونې د حساب اخیستلو لپاره ژمن یو.

{وَسَيَعْلَمُ الَّذِينَ ظَلَمُوا أَيَّ مُنْقَلَبٍ يَنْقَلِبُونَ}[الشعرا: ۲۲۷]

ژباړه: ...او ظالمانو ته به ډېر ژر معلومه شي چې هغوی له کوم سرنوشت سره مخامخ کېږي.

د حزب التحریرـ مرکزي مطبوعاتي دفتر

 

 

 

مطبوعاتي اعلامیه

د اسلام له نظره په هند کې د حجاب مسئله

د هند کارناتاکا فدرالي محکمې د ۲۰۲۲م، د مارچ په ۱۵مه، پرېکړه وکړه چې د کالج چارواکو له لوري باید د ښوونځي په یونیفورم کې نجونو ته د ټيکري یا حجاب اجازه ورنکړل شي او د دوی په نظر دا له شخصي ازادۍ او دین څخه سرغړونه نه ده. په داسې حال کې چې د کالج ۹ تنه ښځينه محصلینې د حجاب په اغوستلو ټینګار کوي. دری کسیزې محکمې ویلي چې حجاب د اسلام مهمه برخه نه شي بلل کېدای او د محکمې د حکم لپاره یې د قرآن له ایتونو څخه یادونه کړې ده، له همدې امله ۹ تنو پرېکړه وکړه چې خپله قضیه د هېواد سترې محکمې ته وړاندې کړي.

د سترې محکمې د ۱۲۹ مخونو حکم د بېلابېلو دلایلو له امله مشهور شوی دی. دې حکم د کرناتاکا سترې محکمې هغه هڅه په ډاګه کړه چې غواړي د BJP له لوري د خپلو پیروانو لپاره د دین حدود غوره کړي. دا حکم د هېواد د سترې محکمې له لوري غوره شوی، ترڅو د تثبیت آزمون څخه ناوړه ګټه واخلي، ځکه چې دا په لومړي ځل په ۱۹۵۴م، کې کارول شوی و، ترڅو د دولت قانون پر یو دیني موقف غالب کړي. په داسې حال کې چې دا حکم په ګاونډ کیرالا کې د فدرالي سترې محکمې له لوري د بل حکم سره په بشپړ ډول مخالف دی، چې په ۲۰۱۶م کې یې په یوه بله قضیه کې پریکړه کړې وه، چې حجاب د اسلام یوه مهمه برخه بلل کېږي. دې اقدام ته د واکمن BJP له لوري د هندو سخت دریځو د خوښولو لپاره د یو بل اکثریت اقدام په توګه کتل کیږي او احتمال به یې په راتلونکي کې د هند په نورو ادارو او ایالتونو کې وده ومومي. دغه مراسم د هندو سخت دریځو له لوري ولمانځل شول، چې د BJP رهبرانو هم پکې ګډون درلود، دریځ یې په ښکاره توګه له حجاب څخه کرکه وه، چې په هند او ټوله نړۍ کې د مسلمانانو د خپګان لامل شو.

دا حکم باید په هند او نړۍ کې د مسلمانانو لپاره د حیرانتیا وړ نه وي، ځکه دا د اسلام او کفر تر منځ د نړیوالې مبارزې یوه دوره ده. موږ نه یوازې په هغو هېوادونو کې چې د ډیموکراسۍ مختلف ډولونه لري د داسې اقداماتو شاهدان یو، بلکې په اسلامي نړۍ کې هم مسلمانان له ورته ستونزو سره مخامخ دي. د دې موضوع په اړه موږ څو ټکو ته غواړو اشاره وکړو:

1.      په قرآن او سنتو کې ثابته شوې ده، چې حجاب او پرده له بلوغ وروسته پر مؤمنو ښځو فرض ده، له همدې امله د هغوی نه مراعاتول د الله سبحانه وتعالی له حکم څخه سرغړونه ده او د الله سبحانه وتعالی د حکم په توګه یې باید دفاع وشي، چې په حقیقت کې یوه سمه دفاع ده، مګر د بیان آزادۍ په توګه یې دفاع کول ناسم دي، چې د مطلوبې ارادې او مطلوبو پایلو سربېره یې باید مخنیوی وشي. مسلمانان باید په یاد ولري چې د دې مکلفیت مراعاتول د محکمې پر حکم اغېز نه پرې باسي، دا د الله سبحانه وتعالی په نزد هېڅ اعتبار نه لري او مسلمانان باید دغه فرض په کلکه مراعات کړي.

2.      مسلمانان باید د نړۍ د ډیموکراسۍ پر دروغجنو ادعاوو پوه شي، ځکه ډیموکراسي غواړي پر سیکولریزم دین وساتي. د سیکولریزم له لوري غوره شوي ارزښتونه له تاوتریخوالي سره مل دي، چې په عامه ژوند کې د الله سبحانه وتعالی د قانون پلي کولو پر وړاندې خنډونه جوړوي لکه د شرابو مخنیوی، قمار، زنا، سود او داسې نور او په اسلامي خاورو کې یې مخنیوی کوي. ډیموکراسي غواړي چې د محدودیتونو او غیرقانوني قوانینو په اړه په ټاکل شوي مقننه کې پریکړه وکړي، پرته له دې چې د الله سبحانه وتعالی امر په پام کې ونیسي. د غیر اسلامي خاورو اوسیدونکي په مسلسله توګه پر ډیموکراسۍ خپل باور له لاسه ورکوي، ځکه چې دوی یې د ناوړه ګټه اخیستنې او فساد شاهدان دي، چې د دوی حقونه او معیشت له منځه وړي. مسلمانان باید پوه شي چې په ایماندارۍ او لوړ احساس سره د الله سبحانه وتعالی د قانون پلي کول نړۍ ته سوله او سوکالي راوړي.

 

3.      مسلمانان باید پوه شي چې ډیموکراسي، جمهوریتونه، دیکتاتوران او سلطنتونه د وخت په تېریدلو سره په خپل سر په قوانینو کې بدلون راولي، چې د خپلو ټاکنو لپاره ډېری د رایې ورکولو بانکونه د انعام په توګه قانع کوي او هغو لابیانو ته انعام ورکوي، چې د دوی ټاکل شوي واک تمویل کوي، ترڅو د دوی توقعات پوره کړي. سربېره پردې، یوه خپلواکه قضایه قوه کولای شي په خپل سر او انتخاب سره د ورته شرایطو لپاره بېلا بېل حکمونه صادر کړي. د بېلګې په توګه، د هند د اساسي قانون په ۳۷۰مه ماده کې د کشمیر د ځانګړو امتیازونو په اړه د کانګرس په دوره کې د عدلیې له لوري د هغوی د ملاتړ لپاره کار اخیستل شوی و، خو د BJP په دوره کې وځنډول شو. د هغو سرغړونو او فسادونو یادونه نه کوم چې له حساب ورکولو څخه د بې پروایۍ له امله به د قیامت په ورځ د الله سبحانه وتعالی له لوري رامنځ ته کیږي، چې د خلکو واکمن به د حساب تر ټولو لوړ حساب ورکوي. په داسې حال کې چې په اسلام کې د الله سبحانه وتعالی قانون، چې په قرآن او سنتو کې د مفصلو شواهدو په واسطه چمتو شوی، اساسي قانون جوړوي او د فقهې اصول او قوانینو د پلي کولو ځانګړتیاوې لري، چې په هر وخت او هر ځای کې د اعتبار وړ دي او په خلکو کې د لوی امانت په توګه لیدل کیږي، چې د قیامت په ورځ د لوړ حساب ورکولو سره دوی ته خبرداری ورکوي، ترڅو د ناوړه ګټه اخیستنې او فساد څخه ډډه وکړي.

4.      مسلمانان باید پوه شي چې د نړۍ په بېلا بېلو برخو لکه هند، فلسطین، تونس، اردن، انګلستان، فرانسه، امریکا او داسې نورو هېوادونو کې داسې موارد صادر شوي، چې ډېری قوانین او قضايي احکام یې د ملګرو ملتونو د کنوانسیون له لارښوونو سره سم پر مخ وړل کېږي. د ښځو لپاره له هغو قوانینو څخه کار نه اخیستل کېږي، چې الله سبحانه وتعالی روا کړي دي لکه؛ د ميراث حق، نکاح، طلاق، حجاب او داسې نور. د نړۍ په ګوټ ګوټ کې د حکومتونو له لوري برعکس دریځ د غرب پانګوال تسلط څرګند استازیتوب کوي، چې "لیبرالیزم" له ټولو ډولونو سره د "سیکولریزم" په توګه د الله سبحانه وتعالی پر قانون لوړ ګڼي. دا نه یوازې د اسلام، بلکې د ټولو دینونو لپاره ګواښ دی.

5.      مسلمانان باید پوه شي چې د ۱۳۴۲هـ.ق، د رجب په ۲۸مه، د خلافت له ړنګېدو راهیسې د نړۍ پر ځمکه د الله سبحانه وتعالی احکام نه پلي کېږي او مسلمان ملت خپل ډال له لاسه ورکړی دی. سربېره پر دې، د خلافت نظام دا یقیني کوي، چې د ذمیانو (د خلافت په دولت کې غیر مسلمانان) مذهبي عقیدې د شریعت پر اساس وڅاري. که د خلکو په منځ کې د الله سبحانه وتعالی قانون د احمقانو له لوري وګواښل شي، د خلافت دولت به یې د ګواښونو پر وړاندې کافي لګښتونه، لښکرونه او وسلې ونه سپموي.

حزب التحریر د هند او نړۍ واکمنانو ته توصیه او خبرداری ورکوي، چې د مسلمانانو په چارو کې په خپل چلند کې محتاط اوسئ. د خلافت د نظام بېرته راګرځي او د رسول الله صلی الله علیه وسلم زېری تحقق مومي. لکه څنګه چې د قیامت په ورځ حساب او کتاب د لمر په څېر د قوي یقین خبره ده.  موږ د الله سبحانه وتعالی له قانون څخه د هرې سرغړونې د حساب اخیستلو لپاره ژمن یو.

{وَسَيَعْلَمُ الَّذِينَ ظَلَمُوا أَيَّ مُنْقَلَبٍ يَنْقَلِبُونَ}[الشعرا: ۲۲۷]

ژباړه: ...او ظالمانو ته به ډېر ژر معلومه شي چې هغوی له کوم سرنوشت سره مخامخ کېږي.

د حزب التحریرـ مرکزي مطبوعاتي دفتر

۱۴۴۳ هـ.ق، د شعبان ۲۰مه

۲۰۲۲م، د مارچ ۲۳مه

د صدور ګڼه: ۰۲۷/ ۱۴۴۳

 

 

 

 

د مطلب ادامه...

د ۱۴۴۳ هـ.ق، د روژې د سپېڅلې میاشتې په اړه د څېړنو د پایلو اعلان Featured

د رب العالمین الله سبحانه وتعالی په سپېڅلي نامه، چې ډېر مهربانه او پوره رحم کوونکی دی او ستاینه کوم د هغه الله سبحانه وتعالی چې قرآن کریم یې رانازل کړی او اسلام یې زموږ لپاره د دین په توګه غوره کړی دی. درود دې وي زموږ پر ستر لارښود رسول الله صلی الله علیه وسلم، د هغه پر کورنۍ او اصحابو، چې د اسلامي اُمت بنسټ یې اېښی دی.

رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمايلي دي:

«صُومُوا لِرُؤْيَتِهِ وَأَفْطِرُوا لِرُؤْيَتِهِ فَإِنْ غُبِّيَ عَلَيْكُمْ فَأَكْمِلُوا عِدَّةَ شَعْبَانَ ثَلَاثِينَ»(رواه: البخاری)

ژباړه: د میاشتې په لیدلو سره روژه ونیسئ او د میاشتې په لیدلو سره افطار وکړئ او که اسمان ورېځ و؛ دېرش ورځې پوره کړئ.

د روژې د سپېڅلې میاشتې له اثبات وروسته، د شنبې په ورځ د نوې میاشتې لیدل په ځینو اسلامي هېوادونو کې د مشروع شرایطو له مخې تایید شول، نو سبا شنبه، د ۱۴۴۳هـ.ق، د روژې لومړۍ ورځ ده.

په دې اړه د حزب التحریرـ مرکزي مطبوعاتي دفتر مشر او ټول کارکوونکي، د حزب التحریر امیر نامتو عالم عطاء بن خلیل ابو الرشته ته خپل سلامونه او مبارکي وړاندې کوي، الله سبحانه وتعالی د وکړي چې د هغه په ​​​​لاسونو زموږ لپاره ژر تر ژره بریا او قوت راپه برخه شي.  

سږ کال روژه په داسې حال کې راورسېده، چې غرب هڅه کوي خپل هغه اخلاقي برید چې په تېره یوه پېړۍ کې یې د مسلمانانو پر شخصي ژوند کړی، په مستقیم فزیکي برید بدل کړي. دغه راز "د ترهګرۍ پر وړاندې جګړه" د کمپاین له ناکامۍ وروسته، چې په اسلامي امت کې یې د تسلیمۍ روحیه رامنځ ته کړې وه، د عربي پسرلي د انقلابونو له ټکان وروسته یې مشر اقرار وکړ چې انقلابونو یې سر سپين کړ! له دغو ټکانونو وروسته غرب پوه شو چې د اسلام او مسلمانانو طبيعت دا ښيي، چې د استعمار پر وړاندې به د اسلامي پاڅون سرعت په پرله پسې توګه زیات شي او تر هغه به دوام وکړي چې مسلمانان خپل واک بېرته ترلاسه کړی.

پر روسیه د فشار او پر چین د محاصرې مسئله د غربي ګټو، په تېره بیا د امریکا لپاره یوه مهمه موضوع ګرځېدلې ده. دې کار له اسلامي هېوادونو څخه د غرب د پوځي او لوجیستيکي ځواکونو ایستلو ته لاره هواره کړه، خو غرب نه غواړي چې اسلامي اُمت د ارام ساه واخلي او د دوی د اجنټانو پر وړاندې راولاړ شي، له همدې امله یې پر داسې اقداماتو لاس پورې کړی، چې مسلمانان په خپل منځ کې یو بل سره مستعمره کړي او د دې لپاره یې تر بېرته راستنېدلو پورې خپل اجنټان ځای پر ځای کړي دي، ځکه خو یې د اسلامي هېوادونو د واکمنانو او د یهودي دولت تر منځ د نورمال کېدو په اړه هڅې دوه برابره کړې، عربي خلیجي هېوادونو ته یې د یهودیانو لښکرې راوغوښتې او د دوو سپېڅلو جوماتونو په خاوره کې یې د دین پر وړاندې بریدونه پیل کړل، علماء یې بندیان کړل او د دستور کمېټه یې د تفریح ​​په کمېټه بدله کړه او په دې سره یې مدینه او مکه مکرمه په فساد کې راګیر کړل.

په اردن کې یې له ښوونیز نصاب څخه د قرآن کریم آیاتونه حذف کړل، د مصر په نصاب کې یې هم همدغه کار وکړ او د سوریې په ازادو شویو سیمو کې یې پر ښوونیز نصاب هم پیل وکړ. د آل سعود واکمنانو له ښوونیز نصاب څخه هغه څه لیرې کړل، چې الله سبحانه وتعالی پرې یهود محکوم کړي وو. د مصر واکمن د شاهي فرعونیانو د جسدونو په نړیوال جشن کې د فرعونیک (تمدن) بیا راژوندي کول پیل کړل. امریکا د هند په نیمه وچه کې د مسلمانانو د ځورولو لپاره کرکه لرونکي هندوان راوغوښتل، په دې توګه یې کشمیر ټوټه ټوټه کړ، مسلمانان یې له آسام څخه وشړل، په هند کې یې له لوی شمېر مسلمانانو څخه مدني حقونه واخیستل او د قضائیه قوې او قانون په زور یې د مسلمانو ښځو د حجاب له اغوستلو څخه منع کول پیل کړل.

په همدې ډول په اروپا کې فرانسې پر خپلې مسلمانې ټولنې برید وکړ او د جوماتونو په تړلو او د داسې قوانینو پر وضع کولو یې پیل وکړ، چې د مسلمانانو په کورونو کې د هغوی د ماشومانو د روزنې په برخه کې لاسوهنه وکړي. لکه څرنګه یې چې د سویډن په مشرۍ د سکینډینیوینیا هېوادونو په اړه پر مسلمانو کورنیو خپل بریدونه ګړندي کړي وو، د هغوی د ماشومانو په نیولو یې پیل وکړ او په غلطو پلمو سره یې د خپلو کورنیو له سترګو څخه پناه کړل. دا په داسې حال کې ده چې په اسلامي هېوادونو کې د ښځو پر وړاندې د هر ډول تبعیض د له منځه وړلو کنوانسیون د احکامو د عملي کولو بهیر له پیل سره همهاله د مسلمانو کورنیو، په تېره بیا د فلسطین په سپېڅلې خاوره کې د سرپرستۍ د جرم په ترسره کولو سره، د تفرقې اچولو بهیر پیل کړ، پر کورنۍ او کورني جوښت یې د پلار واک سلب او ترې وایې خیست او همدارنګه کورنۍ یې له بد اخلاقۍ سره مخ کړې. په وروستیو اونیو کې د مسلمانانو د قاتلانو او د ځمکو د غاصبینو هرکلی مو هم هېر نه دی. په ترکیه کې د یهودي ادارې د مشر او همدا راز په اماراتو کې د بشارالاسد د ملګرتیا څرګندونې، د ټول اسلامي امت په ټپونو د مالګې اچولو په څېر وو.

اې مسلمانانو... اې د قدرت او محافظت څښتنانو!

که چېرې مسلمانو واکمنانو د خپلو خاورو په ګوټ ګوټ کې د کافر غرب له خوښې سره سم د لاسوهنې دروازې نه وی پرانیستې، هغوی نه شوای کولای، چې دغه بریدونه ترسره کړي. له همدې امله د اسلامي امت له شخصي ژوند څخه به دا انحراف تر هغه وخته پورې ونه درېږي، چې خلیفه ونه لري، تر څو دوی راغونډ کړي او د دښمنانو پر وړاندې ورسره مرسته وکړي. غرب له دغو اقداماتو تر هغه وخته لاس نه اخلي، تر څو چې دوى دوه مهم ټکي درک نه کړي: لومړى دا چې اسلامي امت اوس هم له خپلو شرايطو نه اوړي او غواړي چې خپل واک بيا ټينګ کړي او د غرب نفوذ له خپلې خاورې وباسي. دویم دا چې د روسیې او چین مسئلې به له اسلامي هېوادونو څخه د غرب پام واړوي او په دې توګه به له ګوډاګیو واکمنانو څخه ځانونه خلاص کړي او خپله خاوره به بېرته ترلاسه کړي. نو اې مسلمانانو په دې مبارکه مياشت کې بېړه وکړئ او په خپل منځ کې د قوت او محافظت خاوندان راوباسئ، چې اسلام ته نصرت ورکړي، حزب التحریر ته لاسونه ورکړئ چې الله سبحانه وتعالی مو کامیاب کړي.

 الله سبحانه وتعالی فرمايلي دي:

 {يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِن تَنصُرُوا اللَّهَ يَنصُرْكُمْ وَيُثَبِّتْ أَقْدَامَكُمْ}[محمد: ۷]

ژباړه: اې مومنانو که تاسو د الله سبحانه وتعالی (د دین) سره مرسته وکړئ، نو هغه به له تاسو سره مرسته وکړي او ستاسو قدمونه به کلک کړي.

یا په دنیا کې په ذلت او په آخرت کې د الله تعالی په غضب راضي شه! رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمايي:

«مَا مِنْ امْرِئٍ يَخْذُلُ امْرَأً مُسْلِماً فِي مَوْضِعٍ تُنْتَهَكُ فِيهِ حُرْمَتُهُ وَيُنْتَقَصُ فِيهِ مِنْ عِرْضِهِ إِلَّا خَذَلَهُ اللَّهُ فِي مَوْطِنٍ يُحِبُّ فِيهِ نُصْرَتَهُ، وَمَا مِنْ امْرِئٍ يَنْصُرُ مُسْلِماً فِي مَوْضِعٍ يُنْتَقَصُ فِيهِ مِنْ عِرْضِهِ وَيُنْتَهَكُ فِيهِ مِنْ حُرْمَتِهِ إِلَّا نَصَرَهُ اللَّهُ فِي مَوْطِنٍ يُحِبُّ نُصْرَتَهُ»(رواه: ابو داود)

ژباړه: هر مسلمان چې بل مسلمان په داسې ځای کې یوازې پرېږدي، چې د هغه سپکاوی کېږي او د هغه پر عزت او ابرو بريد کېږي، الله سبحانه وتعالی هغه په داسې ځای کې یوازې پرېږدي، چې هلته د مرستې او الهي کمک هیله لري. هر مسلمان چې له بل مسلمان سره په هغه ځای کې مرسته او یاري وکړي، چې هلته یې ابرو او حیثیت تر بريد لاندې وي، الله سبحانه وتعالی ورسره په هغه ځای کې مرسته کوي چې هلته د الهي نصرت او کمک هیله لري.

دا د یوه کس لپاره دی، نو تاسو چې نفوذ او محافظت لرئ، د هغو کسانو په اړه چې له دوه میلیارده اُمت سره خیانت کوي څه کړئ!؟ مخکې له دې چې ناوخته شي، د مسلمانانو د حرمت په اړه له الله سبحانه وتعالی څخه ووېرېږئ.

په پای کې په دې سپېڅلې میاشت کې پر اسلامي امت غږ کوو، چې سږ کال د روژې مبارکه میاشت له الله سبحانه وتعالی سره د حق په لاره کې یو نوی پیل وګڼئ، که څه هم غرب او د هغه اجنټان ترې کرکه لري او د الله سبحانه وتعالی پر فتح خوشاله شئ. الله سبحانه وتعالی فرمايلي دي:

{وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُم فِي الأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ وَلَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضَى لَهُمْ وَلَيُبَدِّلَنَّهُم مِّن بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْناً يَعْبُدُونَنِي لا يُشْرِكُونَ بِي شَيْئاً وَمَن كَفَرَ بَعْدَ ذَلِكَ فَأُولَئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ}[النور: ۵۵]

ژباړه: الله سبحانه وتعالی ستاسو د هغو کسانو سره، چې ایمان راوړي او ښه عملونه وکړي، وعده کړې ده چې هغوی په ځمکه کې هماغه شان خلیفه ګان وګرځوي لکه چې له هغو څخه مخکې تېر شوي خلک یې ګرځولي وو. د هغو لپاره به هغه دین پر محکمو بنسټونو ودروي چې الله سبحانه وتعالی ورته خوښ کړی دی. د هغو د وېرې (اوسنی) حالت به په امن ورته بدل کړي. هغوی دې زما بندګي کوي او زما سره دې کوم شی نه شریکوي. څوک چې له دې وروسته کفر غوره کړي، نو همداسې کسان فاسقان دي.

السلام علیکم ورحمت الله وبرکاته د روژې مبارکه میاشت مو مبارک شه!

د شنبې ورځ، د ۱۴۴۳هـ.ق، د روژې د مبارکې میاشتې لومړۍ نېټه ده.

انجنیر صلاح الدین عضاضه

د حزب التحریرـ مرکزي مطبوعاتي دفتر مشر

 

د مطلب ادامه...

د اوکراين جګړه د بياځلي راشده خلافت زيری راتازه کوي

خبر:

د ۲۰۲۲م، د فبروري په څلور ويشتمه نېټه، روسانو عملاً د اوکراین پر خاوره پوځي برید وکړ او تراوسه پورې دوام لري. ياده کشاله په ۲۰۱۴م کال کې د کيف ښار په واک باندې رامنځ ته شوه؛ چې تر هغې مخکې یې واک له روس پوله رهبر سره و. خو کله چې روس پلوه واکمن ګوښه او پرځای يې غرب پلوه رهبر واک لاسته راوړ؛ له روسانو سره يې اړيکې کړکېچنې شوې، چې په پايله کې يې د اوکراين جګړه رامنځ ته شوه.

تبصره:

د بېلابېلو ملتونو پر وړاندې وروستۍ جګړې د تش په نامه نړيوال قدرت (امريکا) دوه مخی سياست بربنډوي، چې څنګه يې د سوري انقلاب مخه ډب کړه او د اوباما په وخت کې يې سوري مسلمانان د روسيې په وژونکي ماشين له منځه يووړل، د ټرمپ ادارې اروپایي هېوادونو(ناټو) ته ګواښ وکړ، چې د روسيې د ګواښونو پر وړاندې د دوی (ناټو) د ساتنې لپاره به خپلې مالي مرستې دوه برابره کړي، بايډن د اروپايي بې ثباتۍ لپاره روسيه پر اوکراين پوځي بريد ته ولمسوله، اروپا يې د نا امنۍ اور ته ورداخله کړه او له برید وروسته يې په روسانو هم بنديزونه ولګول؛ يعنې امريکا له شپنو سره تندی وهي او له لېوانو سره څنګ په څنګ وزې خوري.

دا چې روسيه د واکمن نړيوال لوبغاړي مخينه لري؛ په ۱۹۹۱م، کې د متحده آيالاتو د نيابتي جګړې څخه مخکې د سوسيال شوروي جمهوريتونو (USSR) سرلارې وه؛ اوس په ډېره سادګۍ د امريکايي پلانونو ښکار ګرځي، چې د روسيې هېواد لپاره به ښې پايلې ونه لري. که روسيه غواړي چې د امريکايي دامونو ښکار ونه ګرځي، دوی بايد د امريکا پر وړاندې له چين سره يو ځای د امريکايي اقتصاد مخه ډب کړي.

د پورتنیو ادعاوو پر بنسټ امریکا په ښکاره توګه په فریبناکو سیاسي چلونو بوخته ده، سربېره پر دې ټول سیکولر پانګوال ملتونه د خپلو ګټو او دلچسپیو په معیارونو باندې راټولوي، دا د حیرانتیا خبره نه ده چې روسیه په اوکرین او امریکا په عراق او نورو هېوادونو باندې بریدونه کوي. د هر هېواد لپاره چې کومه پلمه مناسبه وبولي، یوه توجیه ورته پیداکوي او سملاسي پرې برید کوي. په یقیني ډول امریکايي لاسونه په اوکرایني وینو سره دي، ځکه چې امریکا په ټولو جګړو کې د ماسټرپلان جوړونکې او له روسيې سره په جرم کې شریکه ده. د نړيوالو بحرانونو د رامنځ ته کېدو ستر لامل موجوده حاکمه پانګواله اډيولوژي ده، چې د انسانيت په ژغورلو کې ناکامه شوې ده، موږ په ښکاره ډول د دوی هغه دروغجن انسان دوستانه شعارونه، چې وايي موږ امن غوښتونکي خلک يو، په خپلو سترګو وينو، چې تر اوسه پورې يې يه سومالیا، کشمیر، سوریه، لیبیا، سینکیانګ، ازبکستان او افغانستان کې د جګړې اور ته په يوه او بل نامه لمن وهلې. راځئ له بل هر وخت د دې فرصت رانږدې شوی چې د کفر له ځنځيرونو څخه د اسلام رڼا ته بشريت راوباسو او د نبوت په طريقه بياځلي خلافت تاسيس کړو. همدا خلافت به د داسې سلامتيا تضمينوونکی وي، چې د سلامتيا ترڅنګ به موجوده پانګوال مرضونه هم په اوبو لاهو کړي، هغه مرضونه چې د فاسدې پانګوالې مفکورې په تطبيق سره رامنځ ته شوي او په حل کې يې پانګوالي پاتې راغلې. همدا خلافت به د منابعو په عادلانه وېش کې خپله پاليسي داسې پلې کړي، چې د محدود شمېر کسانو له منګولو به پانګه آزاده او په عادلانه ډول به يې د ټولنې د افرادو ترمنځ وويشي، په دې توګه به د هغه بحرانونو، چې په کېنيا او نوره نړۍ کې ليدل کېږي، پای ومومي. د خلافت په نه شتون کې سرچينې لوټېږي او د ټولنې د افرادو په منځ کې په عادلانه ډول نه ويشل کېږي، پانګه د محدود شمېر کسانو لاس ته لويږي، حتي تر دې پورې چې له يوې وژونکې ناروغۍ څخه هم ګټه پورته کېږي، چې له خلکو څخه کفن وباسي او خپله خېټه پرې اچوي؛ لکه څنګه چې د کويډ ۱۹ په منځته راتلو سره موږ او تاسو د داسې پېښو شاهدان وو. د خلافت په نه شتون کې موږ د بدبختۍ ۱۰۱ کلن انځوريز البوم لرو، چې څه ډول نړۍ له کړاوونو سره لاس او ګرېوان ده؛ نو اې مسلمانانو! راپورته شئ! نن ورځ د خلافت د تاسيس لپاره تر ټولو غوره فرصت محيا شوی دی، اقدام وکړئ او د الله سبحانه و تعالی پر وړاندې خپله ذمه واري خلاصه کړئ! د الله امر ته لبيک ووايئ، چې الله تعالی ستاسو مرسته وکړي.

}يٰٓأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُوا اسْتَجِيبُوا لِلَّهِ وَلِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاكُمْ لِمَا يُحْيِيكُمْ ۖ وَاعْلَمُوٓا أَنَّ اللَّهَ يَحُولُ بَيْنَ الْمَرْءِ وَقَلْبِهِۦ وَأَنَّهُۥٓ إِلَيْهِ تُحْشَرُونَ{[الاٴنفَال: ۲۴]

ژباړه: اې ايمان راوړونكو! د الله او د هغه د پېغمبر بلني ته لبيك ووايئ، چې كله پېغمبر تاسو ته د هغه شي پر لور بلنه درکړي، چي تاسې ته ژوند بښونكى دى، وپوهېږئ چي الله د انسان او د هغه د زړه تر منځ حايل دى او د هماغه لوري ته به تاسو ورغونډ کړای شئ.

د حزب التحریر مرکزي مطبوعاتي دفتر

لیکنه: عالي نسرو "عالي"

ژباړه: حمزه "صديقي"

د مطلب ادامه...

پر اکراین د روسیې د برید اړخونه او پایلې

  • خپور شوی په سیاسي

پوښتنه:

ټولې نښې ښیي چې د اکراین روان ناورین د اکراین او روسیې تر منځ شخړه نه، بلکې اصلاً له غرب سره د روسیې ناورین دی. ځینې خو دا په ۱۹۳۹م کې د نازي المان له لوري د چک سلواکیا له ګام په ګام اشغال سره پرتله کوي؛ ورپسې د پولنډ اشغال او تر دې چې دویمه نړیوواله جګړه پیل شوه. پوښتنه دا ده چې ایا د ۲۰۲۲م کال د فبروري په ۲۴مه پر اکراین د روسیې برید او تر ننه د هغې دوام د درېیمې نړیوالې جګړې سبب کېږي که نه؟ او دا چې ایا د امریکا او اروپا غبرګونونه چې ټول تر اقتصادي بندیزونو پورې محدود دي او د پوځي مداخلې کومه خبره نشته؛ د دې برید په پرتله مناسب دي او یا دا چې دا بندیزونه په حقیقت کې د دې لپاره دي چې روسیه د اکراین په ستونزو کې ډوبه کړي؟ که داسې وي، نو له دې کار څخه یې موخه څه ده؟ مننه!


ځواب:

د دغو پښتنو د ځواب روښانولو لپاره، لاندې موضوعاتو ته کتنه لازمه ده.

لومړی:

څه چې په تېرو څو ورځو کې وشول، ښکاره او کوم شک پرته ښيي چې د روسیې ولسمشر د واک او برترۍ غوښتلو د جنون له ناروغۍ سخت ځورېږي او فکر کوي چې په روانو نړیوالو شرایطو کې د دې چانس لري چې د امریکا تر څنګ د عظیم دولت په توګه خپل پخوانی ځایګی بیا لاسته راوړي؛ دی له روسیې سره د غرب په سړو او ترخو اړیکو، په نړیوالو مسایلو کې د روسیې ګوښه کولو او ختیځ لور ته د ناټو پر مخ ته تګ نیوکه کوي او له هغو دولتونو څخه د امریکا د پوځي هډو د لرې کول غواړي چې له ۱۹۹۷م کال وروسته له ناټو سره یو ځای شوي؛ لکه پولنډ، رومانیا او د ختیځې اروپا نور هېوادونه؛ دا نیوکې ښیي چې پوتین د واک او قدرت غوښتلو د جنون پر ناروغۍ اخته دی چې پورته یاده شوه.
۱- پوتین د فرانسې، المان او ایران له مشرانو په نامناسبه توګه او د ډیپلوماټیکو اصولو خلاف هرکلی وکړ؛ همدا راز د ترکیې له ولسمشر څخه چې تر دوی وړاندې یې روسیې ته سفر کړی و؛ له دغو رهبرانو ځینې یې په داسې ځایو کې له پوتین سره د لیدو لپاره په تمه شول چې د روسیې د بریاوو غږ یې اوېده. کله چې د فرانسې ولسمشر، مکرون هوایي ډګر ته ورسېد، د روسیې امنیتي ځواکونو ترې وغوښتل چې د کرونا ټېسټ ورکړي. له دغو رهبرانو سره د لیدو پر وخت په شپږ متره واټن کېناست؛ دا کار یې د قراقستان او بیلاروس له ولسمشرانو سره، چې همغه وخت روسیې ته تللي وو، ونه کړ او کله چې د المان له لومړي وزیر سره له مطبوعاتي کنفرانسه بهر کېده، د المان لومړي وزیر ته یې اشاره وکړه چې له ده وروسته حرکت وکړي.
۲- پوتین ښکاره وویل چې اکراین دولت نه دی، بلکې روسیې یې د خپلې خاورې یوه برخه ورکړې چې دولت پکې جوړ کړي؛ ده وویل چې په څو لسیزو کې یې له اکراین سره ۱۵۰ میلیارده ډالر مرسته کړې او د اکراین حکام یې په کییف کې د حکومت اشغالګر وبلل. دا ټول ښيي چې دی په اورواسیا سیمه «د اروپا او اسیا وصل کوونکې سیمه» کې له روسیې پرته بل څه نه ویني. د ده دغه نظر دی وپاراوه چې د ۲۰۲۲م کال په لومړیو کې په قزاقستان کې د پاڅون پر وخت دغه هېواد ته د جمعي امنیت تړون دولتونو سرتېري واستوي چې وضعیت کنټرول کړي.
۳- پوتین وړاندې له دې له امریکا غوښتي وو چې په اروپا کې روسیې ته امنیتي ضمانتونه ورکړي. د ده دا غوښتنه اروپا ته سپکاوی و؛ خو پوتین یې په کیسه کې نه شو؛ که څه هم هغه وخت فرانسې او ځینو نورو دولتونو خپل غږ پورته کړ چې د اروپا امنیت په لومړي قدم کې پخپله د اروپایانو په لاس کې دی. پوتین دا غوښتنه ځکه وکړه چې ځان د اروپایي هېوادونو نه، بلکې د امریکا دښمن بولي. کله چې مکرون روسیې ته د خپل سفر پر وخت د منځګړیتوب غوښتنه وکړه، پوتین ورته وویل چې ناټو د فرانسې له لوري نه رهبري کېږي.
دویم: 

کرملین ماڼي په یوه بیانیه کې اعلان وکړ چې پوتین د ۲۰۲۰ کال د فبرورۍ په ۲۸مه له مکرون سره په ټلیفوني خبرو کې د جګړې د درولو لپاره د روسیې شرطونه وویل؛ هغه شرطونه دا وو: «پر کریمیه جزیرې د روسیې د حاکمیت په رسمیت پېژندل، د اکراین دولت بې وسلې کول، د اکراین له نازي کولو لاس اخیستل او د هغو د بې پلوۍ تضمینول» (سرچینه: فرانس پرس؛ ۲۰۲۲ کال، فبروري ۲۸مه). د هغې پوښتنې د ځواب په یوه برخه کې چې د ۲۰۲۱ کال د ډسمبر په ۲۲مه مو خپور کړ، ویل شوي: « په دې توګه، اوسنی ناورین ښيي چې روسیه نه غواړي پر کریمیه باندې د دوی پر حاکمیت څوک شک وکړي، بلکې غواړي دا د امریکا او اروپا له لوري په رسمیت پېژندل شوې موضوع په توګه مطرح کړي. دویمه موخه دا ده چې د اکراین ختیځ، د اکراین له ولکې بهر او د روسیې د خاورې برخه شي؛ درېمه موخه چې ډېره اغېزناکه ده، دا ده چې له ناټو سره د اکراین د یو ځای کېدو مخه ونیول شي او د دې کار لپاره ضمانتونو ته اړتیا ده.»

سرګي لاوروف پر دې مسله پر ټینګار وویل: « د روسیې وسله‌وال ځواکونه به د دغې موخې تر پوره کېدو پورې په اکراین کې ځانګړو پوځي عملیاتو ته دوام ورکړي. غربي هېوادونه باید د پخواني شوروي اتحاد په هېوادونو کې چې د ناټو برخه نه دي، د پوځي هډو جوړول ودروي. غربي نړۍ له روسیې سره په جګړه کې داکراین له خلکو ګټه اخلي. مهمه دا ده چې روسیه د غربي دولتونو له ګواښه خوندي پاتې شي». (سرچینه: انادولو؛ ۲۰۲۲م کال، مارچ ۱) دغو مواردو ته په کتو، د اکراین اوسنی ناورین یو ډېر لوی نړوال ناورین دی چې تازه پیل شوی او ژر به د روسیې او غرب تر منځ ترخې شخړې راولاړې کړي. نو لرې ده چې روسیه دې د خپلو موخو تر پوره کېدو له دې څخه لاس واخلي؛ که داسې نه وي نو د دې زیانونه به دېر وحشتناک وي... له بل اړخه دا هم لرې ښکاري چې غرب دې د روسیې شرطونه ومني.

په دې توګه، روانو شرایطو دا ناورین نور خورا سخت کړی؛ تر دې چې د اټومي وسلو د کارونې ګواښ هم وشو؛ د روسیې د ولسمشر ویاند، بیسکوف وویل: « ولسمشر، ولادیمیر پوتین امر کړی چې سټراټېژیک مخنیوونکي پوځونه دې د ښکاره او روښانه جګړې په تیارسۍ حالت کې شي.» (سرچینه: ټاس خبري اژانس؛ ۲۰۲۲م کال، فبروري ۲۸مه). په دې ځواکونو کې بریدګر نه، بلکې د اټومي وسلو دفاعي ځواکونه هم شاملېږي. سټراټېژیک مخنیوونکي ځواکونه د اټومي وسلو په بریدګرو او دفاعي ځواکونو وېشل کېږي. د روسیې دفاع وزارت هم اعلان وکړ چې « د مزایلو سټراټېژک ځواکونه او د ارام سمندر او شمال ناوګانونه او همداراز هوايي سټراټېژیک ځواکونه یې د تیارسۍ په حالت کې درولي.» (سرچینه: د روسیې نووسټي؛ ۲۰۲۲م د فبروري ۲۸مه). روسیې یې خپلې غوښتنو د بهرنیو چارو د وزیر، سرګي لاوروف له خولې داسې بیان کړې :« د ناټو غړو دولتونو له لوري د لازمو قانوني امنیتي ضمانتونو پوره کېدل، روسیې ته اساسي ارزښت لري.» (سرچینه: ټاس خبري اژانس؛ ۲۰۲۲م د مارچ ۱). اوسمهال خو د روسیې له لوري له خپلو موخو د په شا کېدو کومه نښه نه لیدل کېږي؛ مګر دا چې اکراینیان ډېر خت مقاومت وکړي او د افغانستان د مجاهدینو پشان، چې د تېرې پېړۍ په اتیایمه لسیزه کې یې د شوروي اتحاد پر وړاندې مقاومت وکړ، دوی هم خپل مقاومت ته دوام ورکړي.

درېیم:

د امریکا دریځ: ډېره ښکاره ده چې په خپل ټول توان هڅه وکړه چې په فرېب او چل او تحریک، روسیه قدم په قدم د اکراین په د ستونزو په کنده کې واچوي.
۱- امریکا د ضمانتونو د ورکړې په اړه د روسیې غوښتنو ته ځواب ور نه کړ او په اکراین کې یې د ښکېلولو لپاره کار وکړ؛ د اکراین دولت یې اړ کړ چې په ختیځ دونباس سیمه کې د بریدونو په کولو روسیه وپاروله کړي. د امریکا خبرو هم روسیه لا ډېره وپاروله؛ د ۲۰۲۲م کال د جنوري په ۱۹مه بایډن په یوه خبري کنفرانس کې وویل: « زه فکر کوم چې دی «پوتین» به ژر لاس پکار شي، دی باید یو کار وکړي. که روسیه جګړه پیل کړي، پوښتنې ګروېږنې به ترې وشي. دلته غبرګون د روسیې په اقدام پورې تړلی؛ که په اکراین کې د روسیې دخالت جدي نه وي، خبره به توپیر وکړي او ممکن درنه بیه یې پرې نه کړي؛ د دې پر خلاف چې د پراخې جګړې لپاره اقدام وشي.» (سرچینه: سي ان ان؛ ۲۰۲۲م د جنورۍ ۲۰مه) یوه روسي چارواکي، چې نه یې غوښتل نوم یې واخیستل شي، د امریکا سي ان ان ټلویزیوني شبکې ته وویل: «بایډن اکراین ته د ننوتو لپاره پوتین ته شین څراغ وښود؛ کییف دغو خبرو حیران کړی.»
۲- کله چې د اکراین پر وړاندې د روسیې پوځي عملیات پیل شول؛ د امریکا ولسمشر، بایډن اعلان وکړ: « امریکا به اکراین ته د روسیې د ننوتو په صورت کې مداخله ونه کړي؛ خو که د ناټو په غړیو هېوادونو کې مداخله وکړي؛ امریکا به هم دخالت وکړي.» ده همداراز وویل: «شاوخوا اووه زره امریکایي سرتېري یې المان ته لېږلي.» وړاندې له دې یې پینځه زره امریکایي سرتېري المان، پولنډ او رومانیا ته لېږلي وو. ده همداراز پر روسیې د بندیزونو په اړه خبرې وکړې. ده وویل: «زموږ ځواکونو په اکراین کې له روسیې سره د جګړې په موخه نه دي تللي، بلکې په ناټو تړون کې زموږ له ملګرو دولتونو د دفاع او په ختیځ کې زموږ د ملګرو دولتونو د ډاډ لپاره تللي.» (سرچینه: الجزیر؛ ۲۰۲۲م د فبرورۍ ۲۴مه). بایډن اروپایي اتحادیې ته په خطاب کې وویل: « ځواکونه به یې له روسیې سره په هېڅ راز جګړه کې ښکېل نه شي؛ خو د غرب خوا ته د نورو هېوادونو اروپایي هېوادونو پر لور به د روسي ځواکونو د تګ مخه ونیسي. امریکا به د ناټو د غړیو هېوادونو له هرې لوېشتې ځمکې ساتنه وکړي.» (سرچینه: الجزیره؛ ۲۰۲۲م د مارچ ۲مه) ده د روسیي الوتکو پر وړاندې د ناټو د غړیو هېوادونو د هوا د بندېدو خبر ورکړ؛ دا کار اروپایي هېوادونو او کاناډا هم وکړ. د امریکا د ولسمشر خبرو روسیه مغروره کړه او دا جرات یې ورکړ چې په اکراین کې د پوځي عملیاتو اقدام وکړي او دې کار ته یې دوام ورکړي. له بایډن وروسته ده ته ورته خبرې ناټو هم وکړې؛ د ناټو سرمنشي، ینس سټولټنبرګ د ۲۰۰م کال د مارچ په ۱ د پولنډ له ولسمشر سره د پولنډ په پلازمېنه، وورسو کې په یوه ګډ خبري کنفرانس کې وویل: « ناټو به په دې ناورین کې د جګړې یو اړخ نه وي، خو له اکراین سره به پرته له دې چې هلته کوم سرتېری ولېږي، هر راز پوځي مرسته وکړي؛ زموږ تړون دفاعي دی او له روسیې سره به د ښکېلېدو هڅه ونه کړي. تر خپله وسه به له اکراین سره مرسته وکړو او د ناټو غړي هېوادونو به د روسیې پر اوږو دروند بار کېږدي.» (سرچینه: انادولو؛ ۲۰۲۲م د مارچ ۱) ده کټ مټ د امریکا نظر ووایه.
۳- امریکا له روسیې سره تحریکوونکی چلند وکړ او د روسیه د ۲۰۲۲م کال د جنورۍ په ۲۱مه په جنیوا کې د لاروروف او د امریکا د بهرنیو چارو وزیر، بلنکن لیدنې ته په تمه وه؛ خو بلنکن یې خپل سفر لغو کړ: « د امریکا د بهرنیو چارو وزیر، انتوني بلنکن، پرون سه شنبه له خپل روسي سیال، سرګي لاوروف سره د لیدنې په موخه خپل سفر لغو کړ. بلنکن له خپل اکرایني سیال، دیمیتري کولیبا سره په واشنګټن کې په ګډ مطبوعاتي کنفرانس کې وویل: «لیدل کېږي چې جګړه عملاً پیل ده او روسیې هر راز ډیپلوماټیکه ټاکنه رد کړه؛ نو اوس مو له هغوی سره لیدنه په بشپړه توګه بې معنی ده.» (سرچینه:  البیان؛ ۲۰۲۲م د فبرورۍ ۲۳مه) دې چارې د دواړو لوریو لیدنه له وړاندې ناکامه کړه او له دې وروسته روسیه وپارېده. بیا په داسې حال کې چې روسیې ویل چې د جګړې نیت نه لري، له اکراین سره د جګړې په اړه روسیې ته د امریکا پاروونکو ګواښونو دوام وموند. د واشنګټن له لوري خپرېدونکي هر څه پاروونکي وو، ته به وایې چې امریکا، روسیه دې جګړې ته ور ټېل وهله. یوه خبره چې امریکا له هغې لارې روسیه له اکراین سره جګړې ته پاروله، دا وه چې ویل به یې امریکا هېڅکله د اکراین په جګړه کې نه ښکېلېږي؛ ځکه چې اکراین د ناټو غړی نه دی. په ورته وخت کې یې هره ورځې اکراین ته په خپلو الوتکو کې نوې وسلې، امریکايي سټینګر مزایل او مرمۍ ضد وسلې لېږلې.
۴- بیا امریکا د روسیې د جګړې د بهر نیږدې کېدل زیات کړ او ادعا به یې کوله چې دا خبره د خپلو استخباراتي معلوماتو پر بنسټ کوي؛ دې چارې ګواښ ته د نړیوالو احساس زیات کړ؛ ټول د بایډن، بلنکن، د امریکا د بهرنیو چارو وزیر او د دوی د ویاندویانو او همداراز امریکايي رسنیو د خبرو په سبب، هره لحظه د جګړې پیل ته په تمه وو. امریکا د جګړې د پېښېدو احتمال په خپل دې کار لا زیات کړ چې د خپلو هغو کارکوونکو د ایستلو پرېکړه یې وکړه چې په دونباس سیمه کې د اکراین او جدایي غوښتونکو تر منځ د شخړې د لومړۍ کرښې د څارلو لپاره د یوه پلاوي په چوکاټ کې تللي وو؛ په داسې حال کې چې امریکايي کارکوونکي له اروپايي سوله ساتي پلاوي سره هلته تللي وو؛ روسیې د دوی له وتلو وروسته د خطر احساس وکړ؛ د روسیې د بهرنیو چارو وزارت ویاند، زاخاروفا وویل: « ځینې هېوادونو پرېکړه کړې چې خپل کارکوونکي چې د یوه ځانګړي څارونکي سازمان په چوکاټ کې اکراین ته تللي، بهر کړي او ادعا کوي چې امنیتي وضعیت کړکېچن شوی. زاخاروفا زیاته کړه چې دا ډول پرېکړې، مسکو اندېښمنوي. ده ګواښ وکړ چې دا پلاوی باید قصداً پوځي مسلې ته را کش نه کړو؛ واشنګټن هڅه کوه چې دا خبره لویه کړي او له دې څخه د احتمالي پارولو لپاره د یوې وسیلې په توګه ګټه واخلي.» (سرچینه: البلد غږ؛ ۲۰۲۲م د فبروري ۱۳مه) دا په دې معنی ده چې ښايي روسیه پوه شوې وه چې امریکا غواړي د دونباس حساسه شخړه راپورته کړي؛ هغه شخړه چې له ۲۰۱۵م راهیسې سړه ساتل شوې وه.
۵- د امریکا د دغو پاروونکو اقداماتو په دوام امریکا اعلان وکړ چې دوی د د روسیې د طبعي ګاز پر ځای، تقریباً د اروپا لپاره د اړتیا وړ ګاز برابر کړی؛ ځکه چې ښايي روسیه اروپا ته خپل ګاز قطع کړي یا یې لولې په اکراین کې د جګړې په سبب زیانمنې شي؛ دا په دې معنی ده چې روسیه یې د اروپا له بازاره محروموله او له امریکا او قطر او همداراز اسیاسيي واردوونکو، په ځانګړي ډول جاپان چې د چټک ګاز معماملې لري، څخه یې ځایناستي پیدا کول. دا په داسې حال کې ده چې د ژمي ساړه په ختمېدو او پسرلی پیلېدونکی و او په دې وخت کې د طبعي ګاز اړتیا کمېدله. بیا د روسیې د ختیځ په لرې سیمو کې خطرناکې پېښې وشوې؛ داسې چې د روسیې پوځ اعلان وکړ چې په کوریل جزیرو کې د امریکا یو اوبتل د روسیې اقلیمي اوبو ته داخل شوی، د روسیې خبرداریو ته یې پام نه دی کړی او روسي کښتیو یې د بېرته ګرځولو لپاره د تاوتریخوالي لار خپله کړه چې د دغه اوبتل د بېرته ګرځولو عملیاتو درې ساعته وخت ونیو. کوریل جزیرې د جاپان دي چې روسیې په دویمه نړیواله جګړه کې اشغال کړې او جاپان یې اوس هم غواړي؛ د جاپان له دغې غوښتنې سره د روسیې د موافقت نه لرلو په سبب، جاپان له ۱۹۴۵ راهیسې تر اوسه له روسیې سره د اوربند کوم تړون نه دی لاسلیک کړی؛ یعنې جاپان له ۱۹۴۵ راهیسې تر اوسه له روسیې سره رسماً په جګړه کې ده. دا په دې معنی ده چې له دغه کار سره له امریکا څخه د روسیې وېره لا زیاته شوه چې ایا امریکا، جاپان هڅوي چې کوریل جزیرې بېرته ونیسي؟
۶- په دې توګه وضعیت قدم په قدم د روسیې د پارولو او د شخړو د زیاتولو پر لور روان و، تر دې چې روسیه په بشپړه توګه د اکراین په کنده کې ډوبه شوه. د امریکا، انګلستان او اروپا پاروونکو اقداماتو؛ لکه د المان له لوري د «Nord Stream» پروژې درولو دوام وکړ او په اکراین کې د جګړې لپاره د امریکا له لوري د روسیې د پر ځان غره کولو پروسې دوام وکړ؛ امریکا، روسیه په فعاله او جدي توګه ونه ګواښله، بلکې یوازې د بندیز په پرېکړه یې بسنه وکړه او د امریکا د بهرنیو چارو وزیر، بلنکن په اکراین کې د «بریالۍ» جګړې لپاره د روسیې پوځي تیاری وستایه! دا د قضیې یو اړخ و، له بل اړخه؛ له ناټو سره د یو ځای کېدو او له غرب څخه د وسلو غوښتلو لېږلو لپاره د اکراین غوښتنې زیاتې شوې چې دې چارې روسیې ته د ګواښ احساس زیات او چټک کړ. وضعیت تر هغې همداسې روان و چې روسیې ته د ګواښونو د دفع کولو لپاره یوازې یوه لار پاتې وه؛ هغه دا چې جګړه وکړي او دې کندې ته ولوېږي. امریکا غواړي له اکراین څخه روسیې ته د دام په توګه کار واخلي او داسې ښکاري چې روسیه اوس وروسته له دې چې به خپل بیعقل پلان کې بنده ده، د روان وضعیت د درولو او ارامولو توان نه لري!

څلورم:

د اروپا دریځ: د اروپايي اتحادیې لوړ رتبه استازي، جوزیف بوریل د ۲۰۲۲م کال د فبرورۍ په ۲۲مه په خپلو خبرو کې وویل نن د اروپا لپاره توره ورځ ده؛ نن روسیې د دونیتسک او لوګانسک جمهوریتونه په رسمیت وپېژندل. د انګلستان لومړي وزیر، بوریس جانس هم څو ورځې وړاندې ویلي وو چې موږ له روسیې سره نوې سټراټېژیکې سیالۍ ته داخل شوي یو چې ښايي زموږ یو بشپړ نسل په بر کې ونیسي. دوی اټومي ګواښونو په ګډون، د هر راز احتمال پر وړاندې دروازه پرانیستې پرېږدي.

سره له دې هم اروپا هڅه وکړه چې وضعیت ارام کړي او له روسیې سره یوې هوکړې ته ورسېږي. په فرانسه او المان کې د اروپا رهبران له روسیې سره په اړیکه کې وو؛ د فرانسې ولسمشر، مکرون مسکو ته سفر وکړ او څو ځله یې له پوتین سره ټلیفوني اړیکه ټینګه کړه چې وروستی ځل یې په اکراین کې د روسیې د پوځي عملیاتو له پیل وروسته و. الیزې ماڼۍ اعلان وکړ چې مکرون یې «په خپلو خبرو کې په وار وار له نړیوالې ټولنې وغوښتل چې پر اکراین د روسیې یرغل ودروي او یو ځل بیا یې ټینګار وکړ چې باید ژر تر ژره اوربند وشي، پر ملکیانو او د ملکیانو پر اوسېدن‌ځایونو بریدونه ودرول شي او ټول نا پوځي بېخ‌بنسټونه او مواصلاتي لارې، په ځانګړي ډولد کییف په سویل کې، باید خوندي پاتې شي.» (سرچینه: فرانس پرس؛ ۲۰۲۲م د فبرورۍ ۲۸مه) د المان لومړي وزیر، اولافشولتز هم مسکو ته سفر وکړ، له پوتین سره یې خبرې وکړې او له هغه ځایه یې اعلان وکړ: « په دې کې هېڅ شک نشته چې موږ المانیان او ټوله اروپا پر دې باور یو چې پر روسیې امنیت نه شو تحمیلولی، بلکې له دوی سره کولی شو امنیت ټینګ کړو او دا هغه څه دي چې د روسیې له ولسمشر سره مو هوکړه پرې وشوه؛ دا چې د دغه ناورین د حل کولو فرصت په اروپا کې لا هم شته.» (سرچینه: Russia Today ۲۰۲۲م د فبروۍ ۱۵مه)

سره له دې هم اروپا عملاً د اکراین په ناورین کې دخیله شوه، دا هغه څه وو چې امریکا غوښتل؛ اروپا د دې اعلان کولو ته اړ شوه چې په خپل ټول توان د اکراین تر څنګ درېږي، په پرمختللو وسلو او پوځي تجهیزاتو یې له اکراین سره مرسته وکړه او په بېلابېلو برخې کې یې پر روسیې بندیزونه ولګول؛ د اروپا دا دریځ د سرتېرو له لېږلو پرته د پراخې جګړې پیلول بللی شو. د المان لومړي وزیر، اولاف شولتز د ۲۰۲۲م کال د فبروري په ۲۶مه پر خپله ټویټر پاڼه ولیکل: « پر اکراین د روسیې تېری یو د عطف ټکی دی او له دویمې نړیوالې جګړې وروسته اوسنی وضعیت ګواښي. په دې وضعیت کې موږ اړ یو چې له اکراین سره تر خپله وسه مرسته وکړو؛ د هغې لوبې پر وړاندې چې پوتین د ګاز په برخه کې پیل کړې، له ځانه دفاع وکړو.» المان پرېکړه وکړه چې زر مزایل غورځوونکي او ۵۰۰ سټینګر مزایل اکراین ته ولېږي. شولتز د المان په پارلمان کې وویل: « اوس د اکراین له جګړې سره د یوه نوي پړاو پر وړاندې ولاړ یو، المان به سر له اوسه هر کال د خپلو کورنیو عوایدو تر دوه سلنه ډېر په دفاعي برخه کې پر پانګوونه لګوي. روان کال به سل میلیارده یورو د پوځي تجهیزاتو په برخه کې پر بانګوونه ولګول شي. موخه دا ده چې یو داسې پیاوړی، مډرن او پرمختللی پوځ ولرو چې له موږ نه ملاتړ وکړی شي او تکیه پرې وکړی شو.» (سرچینه: فرانس پرس؛ ۲۰۲۲م د فبرورۍ ۲۷مه) المان د روسیې له پوځي عملیاتو وروسته اعلان وکړ چې د « Nord Stream 2» ګاز لیکې فعالیت یې درولی؛ دا لیکه د بلتیک بحر له لارې المان ته د روسیې ګاز لېږدوي. د اروپايي اتحادیې د امنیت او بهرنیو اړیکو مسول د ۲۰۲۲م کال د فبروري په ۲۷مه وویل: «اروپايي اتحادیه غواړي اکراین ته پوځي مرستې ولېږي چې به دې کې د ۴۵۰ میلیونه یورو په ارزښت وسلې او د ۵۰ میلیونه یورو په ارزښت ملاتړي تجهیزات شامل دي. دا مرستې به په اروپا کې د سولې د ټینګښت او همدازار نړیوال حکومتي صندوقه تمولیېږي.» (سرچینه: انادولو؛ ۲۰۲۲م د فبرورۍ ۲۸مه) د اروپا د پارلمان مشر، شارل میشل په بروکسل کې د اروپايي اتحادیې په بیړنۍ ناسته کې وویل:

«تحریمونو به پر موږ هم اغېز وکړي، خو دا هغه بیه ده چې باید د خپل ځان د دفاع لپاره یې پرې کړو.» د اروپايي اتحادیې د بهرنیو اړیکو مسول، جوزیف بوریل هم وویل: «په اروپا کې د نوي جیو سیاست شاهدان یو. کومه فاجعه چې اروپا نن ورسره مخ ده، تر بل هر وخت ډېر یې وحدت هم همکارۍ ته اړ کوي.» د اروپا د کمېشنرۍ رییس، فن در لاین وویل: «د اکراین د جګړې پر مهال د اروپا برخلیک د محک کېد په حال کې دی.» (سرچینه: الجزیره؛ ۲۰۲۲م د مارچ ۱) له دې ځایه لیدل کېږي چې اروپا په دغه جګړه کې له ستونزو سره مخ ده، ځکه چې دغې جګړې هغه سوله ګواښلې او ګډوډه کړې چې له دویمې نړیوالې جګړې وروسته یې ترلاسه کړې وه. اروپا په دې وخت کې د ګازو او نفتو په برخه کې لوی اقتصادي زیانونه لیدلي؛ ارپايي اتحادیه خپله ۴۰ سلنه ګاز او ۲۷ سلنه نفت له روسیې واردوي. امریکا غواړي اروپا اړ باسي چې د امریکا ګاز ته مخه کړي؛ د دې لګښت زیات او کیفیت یې کم دی. د « Nord Stream 2» کرښې اروپا ته د وارداتي ګاز لګښت ۲۵ سلنه را ښکته کاوه. پوتین د المان له لومړي وزیر، شولتز سره په ګډ خبري کنفراس کې پر المان په منت اېښودلو وویل: « الماني مصرف کوونکي له اوسنۍ بیې په پینځه برابره کمه بیه ترلاسه کوي. المانیان باید خپل دخل ته وګوري او ووایي چې ایا په ۳ تر ۵ برابره زیاته بیه ترلاسه کولی شي؟ نو المانیان باید د المان له پخواني لومړي وزیر، شرودر څخه چې د « Nord Stream 1» ملاتړ یې وکړ؛ مننه وکړي. د دې پروژې له لارې الامان په راتلونکې لسیزه کې شاوخوا ۵۵ میلیارده ګاز ترلاسه کاوه.» (سرچینه: Russia Today؛ ۲۰۲۲م فبروري ۱۵مه) پوتین یادونه وکړه چې المان د المان د بازار ۶۰ سلنه په واک کې لري. د پوتین دا خبرې یوازې د اروپا د مغرورولو لپاره وې چې له روسیې سره همکاري وکړي او له امریکا سره یې پر وړاندې ونه درېږي؛ همداراز غواړي اروپا ته ډاډ ورکړي چې په اروپا کې هېڅ طمعه نه لري او په دې توګه د اروپا له لوري ځان خوندي کړي.

پینځم:

د چین موقف: په دې مسله کې چین تر ډېره حده روسیې ته نیږدې شو؛ چین اعلان وکړ چې غربي دولتونه باید د روسیې امنیتي غوښتنې جدي ونیسي. د روسیې ولسمشر، پوتین د نړیوال ملاتړ خپلولو لپاره د ژمني المپیک سیالیو پر وخت چین ته سفر وکړ او د ۲۰۲۲م کال د فبروري په ۲مه یې د چین له ولسمشر سره ولیدل. چین په یوه ګډه بیانیه کې چې د چین او روسیې دواړو ولسمشرانو لاسلیک کړی و چې له ناټو سره د اکراین د یو ځای کېدو مخالف دی او دواړو دولتونو «چین او روسیې» اعلان وکړ چې د امریکا له تسلط سره په مخ کېدو کې دواړه یو دریځ ري او د نړۍ د څو‌قطبي کېدو غوښتونکي شول او ویې ویل چې د نړیوالو اړیکو نوی پړاو عملاً پيل شوی. دواړو لوریو د روسیې د ګاز او نفتو په برخه کې پراخ هوکړه‌لیکونه لاسلیک کړل او د دواړو لوریو تر منځ یې د سوداګریزو معاملو کچه لوړه کړې او په کال کې یې ۲۰۰ میلیارده ډالرو ته رسولې. له دې سره سره هم ښکاري چې چین دې ته په تمه دی چې د روسیې او اکراین قضیه چېرته رسېږي او ایا دوی کولی شي له خپلې خاورې سره د تایوان د یو ځای کولو لپاره ورته اقدام وکړي که نه. په دې اړه په چین کې خبرې زیاتې شوې او ادعا کېږي چې «دا د تایوان د بېرته ترلاسه کولو لپاره تر ټولو ښه فرصت دی». دا خبرې د ټویټر په چینایيي نسخه کې کېږي. چین پر روسیې له وضع شویو بندیزونو سره مخالفت وکړ تر د تایوان پر وړاندې د ورته اقدام په صورت کې له داسې بندیزونو سره مخ نه شي؛ دوی له خپل ویټو حق څخه د روسیې د تېري د تقبیح لپاره ګټه واخیسته او غوره یې وبلله چې هېڅ رایه ور نه کړي چې په دې توګه د ځان پر وړاندې د غرب له نیوکې ځان وساتي. د ویټو حق په نه کارولو سره چین داسې وښوده چې د روسیې د تېري ملاتړ نه کوي. د چین د بهرنیو چارو وزیر، وانګ یي له خپل اکرایني سیال سره په خبرو کې وویل: «په روان ناورین کې چین له اکراین او روسیې غواړي چې ستونزه د خبرو له لارې حل کړي او د دغه ناورین د سیاسي حل لپاره له ټولو ګټورو هڅو ملاتړ کوي.» (سرچینه: ټاس خبري اژانس؛ ۲۰۲۲م مارچ ۱) د چین بهرنیو چارو وزیر اعلان وکړ چې هېواد یې د بندیزونو مخالف دی. ده وویل: «چین نه یوازې دا چې بندیزونو د حل لاره نه بولي، بلکې له هغو یو اړخیزه بندیزونو سره سخت مخالف دی چې له نړیوالو قوانینو سره په ټکر کې دي.» (سرچینه: ټاس خبري اژانس؛ ۲۰۲۲م فبروري ۲۷مه)
شپږم:

لنډيز
۱- امریکا وکولی شوی روسیه له اکراین سره په جګړه کې ښکېله کړي؛ داسې چې په بشپړه یا نیمه بشپړه توګه یې پر اکراین برید وکړ. دا شخړه به روسیه له کورنیو ستونزو، اقتصادي او سیاسي او احتمالاً پوځي نوساناتو سره مخ کړي چې کلونه وخت به ونیسي؛ هغه که د اکراین د ختیځ پر نیولو بسنه وکړي او که مخته لاړ شي او د اکراین پر نورو یا ټولو برخو تېری وکړي او لرې نه ده چې دا به پر واک د پوتین پر پاتې کېدو هم اغېز وکړي.
۲- که دا نوسان د روسیې د سقوط تر بریده ونه رسېږي، نړیوال دریځ خو یې هرو مرو رانغاړي؛ د امریکا او اروپا د فشارونو په پایله کې په دې اړه نړیوال تبلیغات زیاتېږي چې روسیه پر خپلواکو دولتونو برید کوي؛ خو په ورته وخت کې امریکا او اروپا په اسایا او افریقا کې په ډېرو خپواکو دولتونو خپل بریدونه هېر کړي او یا ځان همداسې ښيي چې هېر یې دي. ټول دا دولتونه؛ که روسیه ده که امریکا او که اروپا، له یوه ځایه تغذیه کېږي او د بشر ژوند ته هېڅ ارزښت نه ورکوي.
۳- دا چې دا یرغلونه دې د درېیمې نړیوالې جګړې سبب شي؛ لکه دویمه نړیواله جګړه –لکه په پوښتنه کې چې ویل شوي- چې د نازي المان له لوري پر چکسلواکیا له بید او په ۱۹۳۹ کې له ګام په ګام اشغال نه پيل شوه؛ باید ووایو چې دا قضیه د دویمې نړیوالې جګړې له قضیې سره تر یوه حده توپیر لري؛ داسې چې له درېیمې نړیوالې جګړې سره به اټومي جګړه حتماً وي؛ دا دولتونه اټومي وسلې لري او ممکن د دغو وسلو له کارولو مخکې څو څو ځله په دې اړه فکر وکړي. دا فکر د دې لپاره نه کوي چې دا به نور خلک له منځه یوسي، دوی ته دا خبره هېڅ ارزښت نه لري، بلکې د دې لپاره یې کوي چې اور به یې خپلې لمنې ته ورسېږي. دوی ته له خپلو ګټو پرته بل هېڅ شی ارزښت نه لري؛ ان که په هغو کې د نورو زیان هم وي! الجزیرې د ۲۰۲۲م کالد د مارچ په ۲مه د روسیې له بهرنیو چارو وزیر، لاوروف سره په خبرو کې وویل: «لاوروف د درېیمې نړیوالې جګړې د پېښېدو په اړه پوښتنې په ځواب کې وویل: د ملګرو ملتونو پینځو دایمي غړو یوه ګډه اعلامیه لاسلیک کړه چې د هغې له مخې به درېیمه نړیواله جګړه نه کېږي؛ ځکه چې دا به اټومي جګړه وي هېڅ ګټونکی به ونه لري. ده اشاره وکړه چې د امریکا ولسمشر، بایډن پخپله وویل چې بندیوزنه د درېیمې نړیوالو جګړې یوازینی بدیل دی.» همدا لاوروف چې دا خبرې یې کړې دي؛ په دې کې هېڅ ستونزه نه لري چې له ځانه لرې او داسې ځای چې زیانونه یې له دوی نه لرې او نورو ته نیږدې وي، پر یوه اټومي مرکز برید وکړي! الجزیرې په یوه رپوټ کې وویل: « نن د زایوروجیا ښار په اټومي مرکز کې مهمه پېښه وشوه؛ اکراین وویل چې د روسیې یو مزایل پر دغه مرکز لګېدلی چې د اورلګېدنې سبب شوی او وروسته یې مخه نیول شوې؛ دا پېښه د دغه مرکز د یو شمېر کارکوونکو د مړینې سبب شوې؛ د روسیې دفاع وزارت بیا اکرایني سرتېري د دغې اورلګېدنې مسول وبلل.» (سرچینه: الجزیره؛ ۲۰۲۲م مارچ ۴مه)
۴- دا د نړۍ د اوسنیو لویو دولتونو واقعیت دی چې د ځنګل د وحشي او داړونکو ژوو پشان یې پیاوړی راپاڅېږي او کمزوری خوري؛ کمزوری که هر څو د مرستې چغې وکړي، څوک یې نه اوري. په حیقیت کې تاریخ د تکرارېدو په حال کې دی؛ د ننیو لویو دولتونو شخړې د روم او فارس شخړې تکاروي او باید پوه شو چې دا حالت نه ښه کېږي؛ مګر دا چې داسې کا روشي چې پخوا یې وضعیت ښه کړی و؛ هغه د ما انزالله پر بنسټ حکم او جهاد في سبیل الله دی؛ هغه وخت به د کمزورو ملاتړ وشي او د مظلومانو غږ به واورېدل شي؛ هغه وخت به هغه خلافت تاسیس کېږي چې رول الله صلي الله علیه وسلم یې زېری ورکړی:


«ثم تکون خلافة علی منهاج النبوة»
ترجمه: بیا به د نبوت پر منهج خلافت تاسیس شي.

د خلافت تر حاکمیت لادې به پياوړي تر هغه کمزوري وي چې د مظلوم او کمزوري حق ترې واخیستل شي؛ لکه راشد خلیفه، ابوبکر صدیق چې فرمايي؛ کنز العمال په سنن الاقوال و الافعال کې له عبدالله بن عکیم څخه روایت کړی چې وايي: کله چې له ابوبکر صدیق سره بیعت وشو، منبر ته پورته شو او هغه زینې چې رسول الله صلي الله علیه وسلم به پرې کېناست، یوه زینه ټیټ کېناست. د الله تعالی حمد او ثنا یې وویل او بیا یې وفرمایل: «... او دا چې ستاسو تر ټولو کمزوری زما پر وړاندې تر ټولو پیاوړی دی، تر هغه چې حق یې بېرته واخلو او دا چې ستاسو تر ټولو پیاوړی زما پر وړاندې کمزوری دی، تر هغه چې حق بېرته ترې واخلو...»

په دې توګه به په دارالاسلام کې خیر خپور شي:


﴿و وَيَوْمَئِذٍ يَفْرَحُ الْمُؤْمِنُونَ(4) بِنَصْرِ اللَّهِ يَنصُرُ مَن يَشَاءُ وَهُوَ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ﴾
[روم: 4-5]

ژباړه: او هغه ورځ به مومنان (د بلې بریا په سبب) خوشاله شي. د الله د مرستې په سبب؛ او هغه له هر چا سره چې وغواړي مرسته کوي؛ او هغه برلاسی او رحیم دی!

د مطلب ادامه...

حزب التحریر- ولايه ترکيه په شانلي‌اورفه ښار کې د «اقتصادي ناورين اسلامي حلاره » تر سرليک لاندې اقتصادي کنفرانس تر سره کړ

  • خپور شوی په سیاسي

حزب التحریر- ولایه ترکيه د خلافت د ړنګېدو 1342هـ.ق، د رجب 28مه، د 101 کاليزې په وياړ په شانلي‌اورفه ښار د روحا هوټل کې د «اقتصادي ناورين اسلامي حلاره » تر سرليک لاندې اقتصادي کنفرانس داير کړ.

د  الله تعالی په فضل سره د شانلي‌اورفه ښار وګړو په یاد اقتصادي کنفرانس کې په ګډون سره خپله علاقه وښودله او په دې کنفرانس کې يې پراخ ګډون کړی وو، چې د حزب التحریرـ ولایه ترکيه له لوري جوړ شوی و.

محمود ګوشمن، د قرآن‌کريم په تلاوت کولو سره غونډه پېل کړه. مصطفی کوچوک سټېج ته راغی او مېلمنو ته يې د ښه راغلاست افتتاحیه وینا واوروله. ډاکټر عبدالرحيم سن اقتصادي ناورینونو ته د اسلامي حلارو په اړه بحث وکړ او د اسلام تاريخ له 13 پيړيو څخه يې مثالونه راوړل. دغه راز خلکو ته يې روښانه کړه چې اسلامي اقتصادي سيسټم تر ټولو سم او کامياب سيسټم دی. هغه د بيلګو او احصاييو په وړاندې کولو سره زياته کړه، چې اوسنی اقتصادي بحران، چې د ترکيې لمن یې نيولې د پانګوال اقتصادي سيسټم، د پانګې ناعادلانه وېش له امله دی او دا له خزانې سره د چارواکو خيانت دی، چې دوی ته سپارل شوې ده. ډاکټر سن زياته کړه که چيرې د ګوتو په شمار شتمن خلک زکات ورکړي، ټولنه به له بدبختۍ څخه وژغوري او د زکات اخیستل د دولت دنده ده. هغه د حضرت ابوبکر صديق د وخت مثال ورکړ، چې يوه ډله خلکو زکات نه ورکاوه او اسلامي دولت جګړه ورسره وکړه‌.

وروسته له ډاکټر سن څخه استاد عبد الله امام‌اوغلو او د (سنت د ژوند منبع په اسلام کې او د مسلمانانو سیاسي مذهبي زده ‌کړې) او د رېښه‌ یي بدلونونو مجلې ليکوال، خپله وينا د (د اسلام اقتصادي نظم پلي کولو وړتيا) تر سرليک لاندې او د اسلامي تاريخ 13 پيړيو اقتصادي بيلګې ميلمنو ته وړاندې کړل شوې‌. استاد اوغلو همداراز د نن ورځ په اړه هم څرګندونې وکړې چې څرنګه د سيکولر نظم ګډونوالو د ملت له خزانې پرته د الله تعالی له ويرې چور کړې او د سيکولر پانګوال نظام او اسلامي نظام تر منځ توپيرونه روښانه کړل.

د کنفرانس له ټولو ګډونوالو، لیکوالانو، ژورنالېستانو او مېلمنو څخه نړۍ مننه کوو او د الله تعالی له دربار څخه ورته د اعظیم اجر غوښتنه کوو، چې په ډېرې مینې یې زموږ کنفرانس تر پایه بدرګه کړ. په ځانګړي ډول لیکوالان او خبریالان چې د کنفرانس په ترتیب کې یې مرسته وکړه او خلکو ته یې د کنفرانس معلومات ورسول.  

په پای کې کنفرانس په دې دعاء سره پای ته رسوو، چې الله تعالی دې ژر تر ژره هغه راشده خلافت تأسيس کړي چې یاد اقتصادي نظام پلی کړي.

For more information Click Here

د حزب التحریر ولایه ترکیې ویبپاڼې وګورئ:

Official Site: Hizb ut Tahrir / Wilayah Turkey

Facebook: Hizb ut Tahrir / Wilayah Turkey

Twitter: Hizb ut Tahrir / Wilayah Turkey

Instagram: Hizb ut Tahrir / Wilayah Turkey

YouTube: Hizb ut Tahrir / Wilayah Turkey

Koklu Degisim Magazine

#ReturnTheKhilafah  #YenidenHilafet
 #الخلافة_101 #أقيموا_الخلافة  
د مطلب ادامه...

د دې لپاره چې زموږ ځورېدنه او سپکاوی پایته ورسېږي، ډیموکراسي له منځه یوسئ او خلافت دولت تاسیس کړئ

  • خپور شوی په سیاسي

اې د پاکستان مسلمانانو!

موږ په داسې وخت کې پر تاسو غږ کوو چې سیاسي حزبونه پر موږ د واکمنۍ لپاره په اوسني سیسټم کې یو له بل سره سیالي کوي. نو پر همدغه اساس، د بل اتحاد او ایتلاف رامنځته کېدو پایله به یا بل ناسم حالت ته ګرځېدل وي، چې په هغه صورت کې به موږ هر څه له لاسه ورکړو.

د پالیسۍ او قوانینو اوسنی سیسټم زموږ د چارو په ترسره کولو او پوره کولو کې بې وسه دی او داسې چوکاټ نه دی پاتې چې اصلاحات رامنځته کړي او یا دا څه سم کړي. په تېرو ۲۰کلونو او د مشرف په دوره کې چې په هر شرط پر موږ د سیاسي حزبونو له خوا هر ډول تګلاره پلې شوه او موږ یې شاهدان وو؛ د دې لپاره وو چې د خپل حزب او ښکېلاکګرو باور خوندي شي.

د بشر په لاس جوړ شوی سیسټم او نظام نه منونکی دی، ځکه دغه قوانین او تګلارې د واکمنانو د غوښتنو او هوسونو اړوند منل شوې او د استازو له خوا ټاکل شوې دي. د یو سیسټم په توګه د سېکولریزم ځای پر ځای کېدل له سیاسي چارو څخه زموږ د دین بېلېدو لامل کېږي. سیاسي ډلې اجازه لري چې قوانین او هغه تګلارې اداره کړي چې دوی یې غوښتنه کوي، دا د دې لپاره چې دوی او د هغوی بهرني ملګري د هېواد له پانګې او قدرت څخه پوره ګټه واخلي.

اې د پاکستان مسلمانانو!

د پرلپسې سیاستونو پر دوام چې موږ یې په تېرو ۲۰کلونو کې شاهدان وو، دا معلومه شوې چې اختلافونه به هېڅکله د پیسو د نړیوال صندوق، د «ایف، اې، ټي، ایف» په ګډون د ښکېلاکګرو غوښتنې او یا نور نړیوال قوانین رد نه کړي. په دغو ټولو لاریونونو کې د ښکېلاکګرو د باور ساتل او خوندي کول د سیاسي ډلو لپاره سره کرښه دي.

په هر ډول شرایطو کې کله چې واکمنان او مخالفین د ښکېلاکګرو باورونه خوندي کوي، ورته دریځ لري. دوی ټول پر دې پوهېږي چې واک ته به هغه وخت رسېږي چې دوی بهرنیانو ته خدمت وکړي، هغه که په اقتصاد او یا امنیتي برخه کې وي.

پر همدغه اساس، په تېرو شلو کلونو کې چې موږ په اقتصادي برخه کې د هر څه شاهدان وو، سیاسي ډلو د ښکېلاکګرو کفارو قوانین پلي کول، چې د پیسو د نړیوال صندوق له لوري وضع شوي او پر موږ یې لوږه، بېوزلي او نورې ستونزې راتپلې دي.

د الله سبحانه وتعالی له خوا له نازلو شوو پرته پر نور څه حکم کولو سره سیاسي ډلې په لوی لاس د پاکستان هېواد د بېوزله کولو لپاره هڅې کوي، هغه هېواد چې الله سبحانه وتعالی ښه نعمتونه او پانګه ورکړې ده. په دې شتمنۍ کې کانونه، انرژي، کرنه، ښه اوبه او هوا، ځوانه انرژي، هوښیار او زحمت ګالونکی نفوس.

په تېرو شلو کلونو کې په پاکستان کې سیاسي ډلو او واکمن حکومت له پنټاګون څخه په پیرۍ سره زموږ امنیت خورا کمزری کړی دی. د مشرف له وخته بیا تر اوسه سیاسي ډلو د هندوستان له خوا د کشمیر  اشغال همداسې خوشی کړی او د هغه جهاد مخنیوی کوي چې الله سبحانه وتعالی یې امر کړی دی.

دوی ټولو د الله سبحانه وتعالی په لاره کې جهاد کول د یو خیانت په توګه محکم کړل او ټول هغه کسان زنداني کوي چې په دې لاره کې خپل فرضي مسولیت پر ځای کوي. د سیاسي ډلو د کمزورۍ له امله د هندوستان حکومت نور هم زړه پیدا کړی او خپله لاسووهنه یې نوره هم ډېره کړې ده، په داسې کچه چې د پاکستان هر ځای ته رسېدلی شي. د الله سبحانه وتعالی په نافرمانۍ سره ټولو سیاسي حزبونه او ډلې د اسلامي پوځونو او خلکو په سپکاوي کې رول لوبولي.

اې د پاکستان مسلمانانو!

الله سبحانه وتعالی خبرداری ورکړی او فرمایلي یې دي:

(وَأَنْ احْكُمْ بَيْنَهُمْ بِمَا أَنزَلَ اللَّهُ وَلاَ تَتَّبِعْ أَهْوَاءَهُمْ وَاحْذَرْهُمْ أَنْ يَفْتِنُوكَ عَنْ بَعْضِ مَا أَنزَلَ اللَّهُ إِلَيْكَ) [مایده: ۵۹]

ژباړه: بل فرمان دا چې، څه چې د الله سبحانه وتعالی له لوري نازل شوي، پر هغه حکم وکړه او د هغوی د نظرونو او رایو پیروي مه کوه. خبردار اوسه، کېدایشي دوی تاسو له هغې لارې څخه منحرف کړي چې الله سبحانه وتعالی نازل کړي دي.

کله چې موږ اوسني واکمنان لرو چې زموږ له دین پرته نور څه پر موږ پلي کوي، دا ځورېدنه او سپکاوی به همداسې دوام کوي. موږ باید د ښکېلاکګر کفر له قوانینو څخه ځانونه وژغورو. همدارنګه موږ باید ټاکنې شاته وغورځوو او داسې حکام خپل واکمنان وټاکو چې د الله سبحانه وتعالی له خوا نازل شوي پر موږ پلي کړي. دا چې موږ ټول د بدلون غوښتونکي یو، باید له حزب التحریر سره یوځای شو او د نبوت پر تګلاره د خلافت دولت د بیا تاسیس لپاره جدي هڅې وکړو.

اې د پاکستان مسلمانو پوځونو!

له اوسني سپکاوي او ځورېدنې څخه د خلکو د خلاصون او ساتنې لپاره د شیخ عطا بن خلیل ابورشته په رهبرۍ حزب التحریر ته له نصرت ورکولو پرته بل څه نشته چې دا ستونزې پایته ورسوي او یو ځل بیا اسلام د ژوند لارې، حکومت او دولت په توګه رامنځته شي. هغه وخت به اسلامي امت بیرته په امن کې شي، د امن له حق څخه به برخمن شي او په لودیځ او ختیځ کې به یې سپکاوی پایته ورسېږي. 

داسې خلیفه ته نصرت وکړئ چې د امت تر ټولو سترې اقتصادي سرچیني متحدې او راټولې کړي، دا خلیفه چې یو ځل بیا د بشریت سپکاوی لېرې کړي، څنګه چې مخکې وو. ابوبکر صدیق رضی الله عنه د «حیره» ځمکو د فتحې په وخت کې نامسلمانو ته اعلان وکړ چې د دولت حزانه به د هغوی اړتیاوې پوره کړي.

د عمر بن عبدالعزیز د خلافت په وخت کې د پوروړو پورونه وبښل شول، مجردانو ته یې ودونه وکړل او په نامسلمانو کې کمزورو کسانو ته جزبه ورکول یې نیمایي کړل.

عثماني خلافت د بایزید ثاني په وخت کې نوموړي پر یهودیانو بندیزونه لېرې کړل، چې د اسپانیا د بادشاه فریدناد له ځورېدنې تښتېدلي وو. د عبدالمجید د خلافت په وخت کې نوموړي هغو ایرلنډیانو ته لس زره پونډه ور ولېږل چې له سختې لوږې سره مخ وو، په داسې حال کې «ملکي ویکټوریا» یې د کمېدو غوښتنه کړې وه او هغې یوازې دوه زره پونډه ور لېږل. نو په تاسو کې به څوک د خلافت بیا راتګ ته اوږې ورکړي او له کپېټلېست اقتصاد څخه به بشر وژغوري؟

هغه خلیفه ته نصرت ورکړئ چې په نړۍ چې به میلیونونه اسلامي اردو تر یو چتر لاندې سره راټوله کړي، د هغوی امنیت به خوندي او له ظالمانو څخه به یې وژغوري. دا د خلافت تاریخي دوره وه چې اوسنۍ اشغال شوې سیمې به ټولې خپلواکې وې. 

دا د خلافت دولت برکت و چې پوځونه د ظالمانو د له منځه وړلو لپاره سره یوځای شوي وو. هغې ډلې ته لاره پاکه کړئ، څو اسلام خپور کړي. د خلافت تر ړنګېدو وروسته ښکېلاکګرو ټول قوانین په ډېرې اسانۍ سره تر پښو لاندې کړي، هغه که د «بوش» له خوا د افغانستان اشغال و او که د «پوتین» له خوا پر اوکراین برید. نو په تاسو کې به څوک داسې پیدا شي چې د کفارو دغه خنډونه به له منځه یوسي او اسلام به یو ځل بیا په دعوت او جهاد سره تضمن کړي او دښمنان به ښه وځپي. الله سبحانه وتعالی فرمایي:

(وَيَوْمَئِذٍ يَفْرَحُ الْمُؤْمِنُونَ * بِنَصْرِ اللَّهِ يَنْصُرُ مَنْ يَشَاءُ وَهُوَ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ) [روم: ۴-۵]

ژباړه: هغه ورځ چې مومنان به خوشحاله شي. د الله سبحانه وتعالی په مرسته به د ظالمان له شر څخه د خلاصون له امله هم خوشحاله شي او الله سبحانه وتعالی له هغه چا سره مرسته کوي چې مرسته یې وغواړي. الله سبحانه وتعالی ځواکمن او ډېر مهربانه دي.

حزب التحریر ـ ولایه پاکستان

ژباړه: بهیر «ویاړ»

#ReturnTheKhilafah  #YenidenHilafet
 #الخلافة_101 #أقيموا_الخلافة  

 

د مطلب ادامه...
Subscribe to this RSS feed

اسلامي خاورې

اسلامي خاورې

غربي هېوادونه

ټول لینکونه

د پاڼې برخې