(ترجمه)

از حضرت ابوهريره رضی الله عنه روايت است که رسول الله صلی الله عليه وسلم فرمود:

«أَلصَّلَوَاتُ الْخَمْسُ وَالْجُمُعَةُ إِلَى الْجُمْعَةِ، وَرَمَضَانُ إلَى رَمَضَانَ، مُكَفِّرَاتٌ مَا بَيْنَهُنَّ إِذَا اجْتُنِبَتِ الْكَبَائِرُ» (رواه بخاری و مسلم)

ترجمه: نمازهای پنجگانه و جمعه تا جمعه و رمضان تا رمضان آینده، کفارۀ گناهان(صغیره) هستند که در میان‌شان واقع شده‌اند؛ در صورتی‌که از گناهان کبيره اجتناب کرده شود.

شرح حدیث

در این حدیث از فضیلت عبادات بزرگ تذکر داده شده که نزد الله سبحانه وتعالی از جمله محوکننده گناهان محسوب شده‏اند، یعنی برای کسانی‌که در آغاز و ختم این عبادات طلب خیر، توبه از محارم الله(گناهان کبیره) و استغفار داشته‏اند، الله متعال که رحیم و کریم است، دروازه‌های توبه را باز گذاشته تا بندگانش در طلب مغفرت و رضایت الله متعال سبقت نمایند. از رحمت الله متعال بربندگانش اینست: همیشه راه‌هائی را ایجاد نموده که با پیمودن آن اثرات گناه از ایشان شست‏وشو می‏شود.

لیکن مطلب اساسیِ که در این حدیث به آن توجه شده، اجتناب از گناهان کبیره است؛ زیرا در متن حدیث گفته شده: «إِذَا اجْتُنِبَتِ الْكَبَائِرُ» یعنی این مغفرت و بخشش گناهان صغیره برای کسانی است که از انجام گناهان کبیره اجتناب می‏کنند. گناه کبیره آنست که فاعل آن روز قیامت مستحق عذاب می‏شود؛ مانند این که کفر از جمله گناهان کبیره است؛ پس اگر کافری این عبادات را انجام دهد، به این گمان که گناهانش بخشیده شود، الله متعال این عبادات را از وی نمی‌پذیرد؛ زیرا کافر به الله متعال ایمان ندارد. بدین اساس، کسانی‌که به قوانین کفر و طاغوتی حکم می‏کنند و باور دارند که همین قوانین کفری؛ مثل نظام حکم در اسلام است یا تطبیق قوانین کفری را مصلحت جامعه می‏پندارند و با همین باورهای پوچ‌شان روزه می‏گیرند و نماز می‏خوانند، به گمان این‌که الله متعال از ایشان می‏پذیرد؛ بلکه این افراد به خطا رفته‏اند. این یک سخن واضح است که این عبادات از کافری‌که کفر خود را تطبیق می‏کند، پذیرفته نمی‏شود؛ هم‏چنان است حالِ کسانی‌که خود مسلمان؛ اما معاون و همکار باکفار در کفر و ظلم‌شان باشند.

عده‌ای از مردم می‏پندارند که علاقه‌ای بین اوامر و عبادات وجود ندارد؛ یعنی عبادت امرِ الله متعال است و لیکن حکم امر دنیوی است؛ گویا در میان عبادت خالق و التزام احکامش در امور زندگی فاصله‌ای موجود باشد. این پندار کاملاً باطل است و مانند آنست که اول سخن را بشنوی و آخرش را ترک نمائی. آیا کسی‌که ما را به نماز ورزه امر کرده، غیر از کسی است که با حکم به آنچه نازل نموده امر کرده؟ آیا قرآنی‌که حکم روزه در آن بیان شده، غیر از قرآنی است که حکم تسهیل امور زندگی بندگان و تطبیق آنچه به ایشان نازل کرده است، بیان شده؟ بدانید که برای این جاهلان ظالم و امثال‌شان، که شب و روز در ظلم خود(تطبیق قوانین و پلان‌های کفری) ادامه می‏دهند، قبل از توبه، مغفرت یا پاداشی برای‌شان نخواهد بود.

خلاصه حدیث

بخشش گناهان صغيره يک نوع پاداش معنوی برای تارکین گناهان کبیره و انجام دهندگان اعمال نيک است و اين خود اثر تشويق کننده‌ای برای بهتر انجام دادن اوامر الله متعال و اجتناب از نواهی اوست؛ لیکن شرط اساسی ترک گناهان کبیره است. پس کسانی‌که شب و روز در پی انجام گناهان کبیره(تطبیق نظام، قوانین و پلان‏های کفری) اند، ممکن نیست قبل از توبه، از این پاداش معنوی مستفید شوند؛ اگرچه روزه بگیرند.