- مطابق
از بین رفتن امانت
در فتح الباری شرح صحیح البخاری از بن حجر عسقلانی با اندکی تصرف در باب از بین رفتن امانت آمده است:
از ابوهریره روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند:
«اذا ضیعت الامانة فانتظر الساعة قال: کیف اضاعتها یا رسول الله؟ قال: اذا اسند الامر الی غیر اهله فانتظر الساعة»
ترجمه: زمانیکه امانت از بین رفت، منتظر قیامت باش! گفت: ای رسول الله چگونه امانت از بین میرود؟ فرمود: زمانیکه کار به اهلش سپرده نشود، منتظر قیامت باش.
مراد از (باب رفع امانت) ضد خیانت است و منظور از رفع امانت، از بین رفتن امانت میباشد؛ به گونهای که امانتدار معدوم و یا شبه معدوم باشد.
کرمانی دربارۀ این فرمودۀ رسول الله صلی الله علیه وسلم (اذا اسند) چنین گفته است: این موضوع به زمان وقوع قیامت دلالت میکند؛ زیرا در قسمتی از پاسخ موضوع قیامت وارد شده؛ دلیل آن این است که از طریق وارد شدن موضوع قیامت باید چگونگی سپرده شدن امانت را توضیح دهد؛ چنانچه در برخی روایات کلمه «وسد» به کار رفته است. مراد از (الامر) ذاتاً به امور دین مانند: خلافت، امارت، قضاوت و فتوا تعلق میگیرد. همچنین کرمانی دربارۀ این فرمودۀ آنحضرت صلی الله علیه وسلم (الی غیر اهله) میگوید که کلمۀ (الی) به جای لام آمده است تا به وجوب اسناد دلالت کند.
این فرمودۀ رسول الله صلی الله علیه وسلم (فانتظر الساعة) فاء یا برای تفریع آمده و یاهم جواب شرط است. یعنی زمانیکه کار به اهلش سپرده نشد؛ پس منتظر قیامت باش. ابن بطال میگوید معنی (اسند الامر الی غیر اهله) اینست که الله متعال علماء و ائمه را برای بنده گان خود امین قرار داده است و نصیحت نمودن را برای شان فرض نموده است. پس سزاوار است که ایشان اهل دین را ولی امور خود قرار دهند؛ پس هنگامیکه غیر از اهل دین را ولی امور خود قرار دادند، امانتی را که الله برای شان واگذار نموده بود، ضایع کردند.
بیشتر مردم امانت را سبک میپندارند به امانت اهمیت نمی دهند و نسبت به آن بیباک هستند؛ در حالیکه حفظ امانت کاری بس مهم است. شاید این کار بخاطر عدم شناخت حقیقت امانت و گناه بزرگی باشد که رعایت نکردن آن در پی دارد. در حالیکه دین مبین اسلام ما را از ضایع کردن امانت منع نموده است.
برخی از مسلمانان امانت را فقط با مالی و یا چیزی منحصر میدانند که نزد مردم میگذارند، حال آنکه امانت عامتر و جامعتر از این میباشد. بنابراین، نماز، زکات و تمام شعایر دین امانت هستند و تمام اعضای بدن انسان امانت است. دست، پا، شرمگاه، شکم و دیگر اعضای بدن امانت است؛ پس باید به وسیلۀ این امانتها مرتکب گناه نشوی در غیر آن امانت را ضایع نمودی و همچنین تمام اوامر و نواهی الله سبحانه وتعالی امانت است.
ای مسلمانان! بزرگترین امانت چیزی است که به حکام و رؤسا سپرده میشود، امانت آنان شامل تمام مردم میگیرد و رسول الله صلی الله علیه وسلم در این رابطه چنین میفرماید:
«ما من عبد یسترعیه الله رعیة یموت یوم یموت و هو غاش لرعیته الا حرم الله علیه الجنة»
ترجمه: هیچ بندهای نیست که الله سبحانه وتعالی مراقبت از رعیت را بر دوش وی گذاشته باشد و در حالی بمیرد که به رعیت خود خیانت کند؛ مگر اینکه الله متعال او را داخل بهشت نمیگرداند.
آری، این امانت بزرگی است که در رأس تمام امانتها قرار دارد، با ضایع نمودن آن تمام چیز ضایع میشود،. دقیقاً مثل این زمان که مسلمانان در آن بسر میبرند که کار به اهلش سپرده نشده و به گنهکاران، فاسقان مزدور، مجرمین، ظالمین، منافقین مسیحی و حتی به کفار جنایت کار سپرده شده است. چنانچه از منصبشان برای استعمار مسلمانان استفاده میکنند.
آیا نمیبینی که در سوریه و دیگر سرزمینهای اسلامی چه جریان دارد؟ و آیا نمیبینی که چگونه مسلمانان توسط حکام به خاک و خون کشیده میشوند؟ حالت این امت عجیب است، باطل را شناخته و بازهم از آن پیروی میکنند، خطر را دریافته و لیکن به آن اهمیتی نمیدهند و مانند پروانههایی هستند که دور آتش میچرخند.
آیا و قتش نرسیده که این امت بزرگ دوباره عظمت خود را بدست بیاورند؟ آیا وقت آن نرسیده که بدانند تمام این مشکلات بخاطر ضایع نمودن امانت است؟ آیا وقت آن نرسیده که بدانند امانت بزرگی که از بین رفته کدام است؟ آری، این خلافت است. پس چرا با کسانیکه در راه بازگشت خلافت کار میکنند همراه نشویم؟ و در آخر از الله سبحانه وتعالی میطلبیم که آن روز به زودترین فرصت فرا برسد.
پروردگارا، به زودترین فرصت ما را به خلافت راشده بر منهاج نبوت برسان تا درد مسلمانان را درمان نموده و ظلم و ستم را از سر شان بردارد! پروردگارا این زمین را با نور وجه کریمت منور بگردان! آمین آمین!