(ترجمه)

هر فرد مسلمان مکلف است تا به‌صورت کامل و قاطعانه از دین الله (سبحانه و تعالی) – اسلام – پیروی نموده و آن را برپا کند، بدون این‌که از نتایج اجرای قوانین شریعت ذره‌ای احساس ضعف برایش دست دهد. برعلاوه، هر مسلمانی باید آخرین وحی الله (سبحانه و تعالی) را همانند اساس و یگانه برنامۀ زندگی که برای تنظیم امور و حل مشکلات انسان سازگار است، برای بشریت معرفی کند. هرازگاهی فرد مسلمان در انجام این مأموریت با موانع و مصایبی برمی‌خورد که شاید او را ضعیف کند؛ یا از انجام مسئولیت‌های شرعی‌اش او را باز‌ دارد؛ مگر او باید چگونگی فایق آمدن بر این موانع را بداند، تا بر مسیرش ثابت قدم بوده و تمرکزش بر زندگی را ازدست ندهد.

یکی از این موانع خطرناک، کارهای معمول زندگی است که یک مسلمان را مصروف، او را اغوا و از هدف حقیقی‌اش دور می‌کند. این کارها بخش اجتناب‌ناپذیر زندگی هر شخص است. اگر یک شخص با کارهای روزمره‌اش؛ مثل: خانه، خانواده، شغل، تحصیل، حرفه، سرگرمی وغیره، زیاد سروکار داشته باشد زمان کمتری را صرف هدف واقعی زندگی خواهد کرد. بناءً، هرکسی‌که راه‌حلی را برای تنظیم مصروفیت‌های زندگی پیدا کند، قسمی‌که او را به ثابت‌قدم ماندن در مسیرش کمک کند و سدِّ سرِ راهش قرار نگیرد، در حقیقت شاه‌کار کرده است. الله (سبحانه و تعالی) در مورد زندگی دنیا در قرآن‌کریم این‌گونه می‌فرماید:

﴿اِعلَمُوا اَنَّمَا الحَيٰوةُ الدُّنيَا لَعِبٌ وَّلَهوٌ وَّزِينَةٌ وَّتَفَاخُرٌ بَينَكُم وَتَكَاثُرٌ فِى الاَموَالِ وَالاَولَادِ كَمَثَلِ غَيثٍ اَعجَبَ الكُفَّارَ نَبَاتُهٗ ثُمَّ يَهِيجُ فَتَرٰاهُ مُصفَرًّا ثُمَّ يَكُونُ حُطٰمًا وَفِى الاٰخِرَةِ عَذَابٌ شَدِيدٌ وَّمَغفِرَةٌ مِّنَ اللّٰهِ وَرِضوَانٌ وَمَا الحَيٰوةُ الدُّنيَا اِلَّا مَتَاعُ الغُرُورِ﴾
[الحدید: ۲۰]

ترجمه: بدانید زندگی دنیا فقط بازی و سرگرمی و تجمل‌پرستی و فخرفروشی در میان شما و افزون‌طلبی در اموال و فرزندان است؛ همانند بارانی‌که محصول‌اش کشاورزان را در شگفتی فرو می‌برد؛ سپس خشک می‌شود؛ بگونه‌ای که آن را زردرنگ می‌بینی؛ سپس تبدیل به کاه می‌شود! و در آخرت عذاب شدید است؛ یا مغفرت و رضای الهی؛ و (به هر حال) زندگی دنیا چیزی جز متاع فریبنده نیست.

معنای اساسی آیت فوق این است که زندگی دنیا یک زندگی موقتی می‌باشد. بهارش همانند خزان‌اش موقتی است، و چیزهای فریبندۀ زیادی در آن وجود دارد. اما این‌ها، در واقع، شامل موارد کوچک و ناچیزی می‌شود که انسان به علت محدودیت عقل‌اش آن را بزرگ و باشکوه می‌پندارد، و فکر می‌کند نایل شدن به آن‌ها موفقیت بزرگی را می‌طلبد. هرچند، حقیقت این است که حتی بزرگ‌ترین منافعی‌که یک شخص برای لذت بردن و رسیدن به سعادت می‌تواند در دنیا کسب کند، در واقع کوتاه و ناچیز است، و به چند سالی از این زندگی موقتی خلاصه می‌شود و در مواجهه با دست تقدیر و سرنوشت ازبین می‌رود. بنابراین، تمرکز و توجه کورکورانه به کارهای عادی زندگی برای یک مسلمان مانند یک دام است. در مقابل، زندگی آخرت یک زندگی باشکوه و ابدی است. منافع‌اش بزرگ و همیشه‌گی است و خسارت‌اش نیز بزرگ و همیشه‌گی می‌باشد. کسی‌که عفو و رضایت الله (سبحانه و تعالی) را در آن‌جا بدست آورد، در حقیقت سعادت ابدی را به‌دست آورده است؛ طوری‌که تمام ثروت این جهان و سلطنت‌هایش در مقابل آن بسیار ناچیز می‌باشد؛ و کسی‌که در آن‌جا به عذاب الله (سبحانه و تعالی) گرفتار شود، خواهد دانست که باوجود داشتن همۀ آن چیزهایی‌که در این دنیا، عالی و باشکوه می‌پنداشت، معاملۀ بدی را انجام داده است؛ بناءً این دنیا ارزش این را ندارد که بی‌اندازه مجذوب امورش شویم.

البته، مسلمان باید وظیفه‌اش را در برابر خانواده، شغل، تحصیل، خانه وغیره انجام دهد؛ اما نباید خیلی به آن تمرکز کند، آن‌گونه که جهان سرمایه‌داری و مادی‌گرایی می‌طلبد؛ تاجایی‌که به آسانی فراموش کند که این دنیا فقط محل امتحان و ابتلا است، جایی‌که رضایت الله (سبحانه و تعالی) را بدست می‌آوریم، و این‌که تقدیر و روزی‌اش از جانب الله (سبحانه و تعالی) تعیین شده‌است.

هم‌چنان مسلمانان باید آن حدیث زیبای رسول الله (صلی الله علیه و سلم) را که چگونگی زندگی انسان‌ها در دنیا را توصیف کرده‌اند به‌خاطر آورند. از عبدالله بن عمر (رضی الله تعالی عنه) روایت است که گفت: رسول الله (صلی الله علیه و سلم) از شانه‌ام گرفتند و فرمودند:

(كُنْ فِي الدُّنْيَا كَأَنَّك غَرِيبٌ أَوْ عَابِرُ سَبِيلٍ)
[رواه البخاری]

ترجمه: در این دنیا به مانند یک بیگانه و رهگذر باش!

زندگی ابتلا است و این حدیث فرد را در چگونگی رفتار با امتحان‌های زندگی رهنمایی می‌کند و قوت می‌بخشد. حالت یک بیگانه به‌گونه‌یی است که نگرانی اصلی‌اش داشتن تمرکز برای رسیدن به خانۀ اصلی‌اش (جنت) می‌باشد، و یک رهگذر مواظب و نگران است از این‌که مبادا راه اشتباهی را در پیش بگیرد یا گم شود – حتی اگر در راه درست روان باشد. این بدان معنی است که یک مسلمانان نباید در کارهای روزمره‌اش کاملاً گم شود؛ بلکه باید مطابق با معیارات اسلام به این وظایف عمل کند.

هم‌چنان، قرآن و سنت ما را در تمام ساحات زندگی رهنمایی می‌کند. الله (سبحانه و تعالی) در قرآن عظیم‌الشأن می‌فرماید:

﴿لَّقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِّمَن كَانَ يَرْجُو اللَّهَ وَالْيَوْمَ الْآخِرَ وَذَكَرَ اللَّهَ كَثِيرًا﴾
[الاحزاب: ۲۱]

ترجمه: مسلماً برای شما در زندگی رسول الله (صلی الله علیه و سلم) سرمشق نیکویی بود، برای آن‌ها که به رحمت الله (سبحانه و تعالی) و روز رستاخیز امید دارند و الله (سبحانه و تعالی) را بسیار یاد می‌کنند.

رسول الله (صلی الله علیه و سلم) بهترین مثال برای بشریت است. زندگی او (صلی الله علیه و سلم) نیز مملو از کارهای معمولی بود. روزشان با عبادت، توجه و صحبت با خانواده و ارتباط با جامعۀ اطراف‌شان سپری می‌شد. او (صلی الله علیه و سلم) در قلب خانواده و قلب شهرشان جای داشتند و قرآن جزء لاینفک قلب‌شان بود؛ طوری‌که تمام رفتارشان را مطابق اسلام و آخرت نظم می‌داد.

باید بدانیم که ما امروز در دنیایی زندگی می‌کنیم که ما را به‌سوی موفقیت و بهره‌وری از این دنیا سوق می‌دهد؛ ولی تقریباً همۀ ما انرژی خود را برای تمرکز بر روی چیزهای غلط صرف می‌کنیم و اغلباً معیارهای غلط را برای زندگی‌مان ایجاد می‌کنیم. یک مسلمان باید همیشه از نفس‌اش مراقبت کند؛ طوری‌که در دام دنیا گیر نماند. این‌گونه کارهای معمولی که باعث شده‌است ما آخرت را فراموش کنیم برای برادران و خواهران مظلوم‌مان در سوریه، عراق، افغانستان، فلسطین، میانمار، چین، و غیره خنده‌آور است؛ چون آنان با کارهای عادی و متفاوت دیگر؛ مثل: راکت‌ها، بمب‌ها، حملات، از دست دادن اعضای خانواده، قحطی، ظلم و شکنجه دست و پنجه نرم می‌کنند.

با درنظر گرفتن همۀ این موضوعات درخواهیم یافت که کامیاب‌ترین شخص در آخرت کسی است که همیشه صبح و شام‌اش را با تمرکز واقعی به زندگی آغاز می‌کند. مسلمان استوار کسی نیست که غرق در کارهای معمول زندگی می‌شود؛ تا جایی‌که حتی آخرت‌اش را نیز فراموش می‌کند، و هم‌چنان کسی نیست که امور روزمره‌اش را انجام نمی‌دهد و حتی از پاداش انجام آن‌ها نیز بی‌بهره می‌ماند؛ بلکه مسلمان ثابت و استوار کسی است که مدام به این می‌اندیشد که این دنیا فانی است و کسی‌که تمام امورش را به آخرت و زندگی پس از مرگ ارتباط می‌دهد.

﴿يَا قَوْمِ إِنَّمَا هَذِهِ الْحَيَاةُ الدُّنْيَا مَتَاعٌ وَإِنَّ الْآخِرَةَ هِيَ دَارُ الْقَرَارِ﴾
[غافر: ۳۹]

ترجمه: ای قوم من! این زندگی دنیا تنها متاع زودگذری است، و آخرت سرای همیشه‌گی است.

برای دفتر مرکزی مطبوعاتی حزب‌التحریر

نویسنده: امانه عابد