- مطابق
بن سلمان و عادیسازی روابط با یهود
(ترجمه)
سوال:
بخش عربی شبکۀ BBC News در خبری که به تاریخ 21 سپتمبر 2023م در سایت خبری خود منتشر نمود، گفت: «ولیعهد عربستان سعودی در گفتگویی که با شبکۀ فاکس نیوز امریکا داشت و بخشهایی از آن گفتگو روز چهارشنبه منتشر گردید، اعلان نمود که عربستان سعودی در روند عادیسازی روابطاش با اسرائیل "پیشرفتهایی" را حاصل نموده.» وی گفت: «هر روز به عادیسازی روابط با اسرائیل نزدیک و نزدیکتر میشویم.» همچنین وی افزود: «کمکهایی وجود دارد از جانب بایدن رئیسجمهور امریکا برای رسیدن به آن نقطه...»
اخیراً هیأتی از جانب رژیم یهود به صورت علنی در عربستان سعودی حضور یافت؛ «مسئولین حکومت اسرائیل از حضور یک هیأت رسمی خود در سعودی برای مشارکت در نشست سازمان ملل برای تعلیم و تربیه و فرهنگ "یونیسکو" در شهر ریاض ابراز خرسندی نموده و آن را نخستین گام در جهت عادیسازی روابط میان دو کشور دانستند.» (منبع: فرانس24، 11 سپتمبر 2023م)
سوال این است که آیا عربستان سعودی به زودی به سلسله توافقات خائنانۀ عربها پیوسته و با رژیم یهود روابط برقرار خواهد نمود؟
جواب:
برای روشن شدن جواب، موارد زیر را بررسی مینماییم:
اول: بر اساس خبرهای منتشر شده، طرفهای دخیل در روند عادیسازی روابط میان دو طرف، عبارت اند از رژیم یهود، عربستان سعودی و امریکا. برخی حقایقی در مورد هر یک از این طرفهای سهگانه وجود دارد که باید به آن اشاره نمود:
1. رژیم یهود هرگونه عادیسازی روابط با هریک از سرزمینهای عربی و اسلامی را برای استحکام وجود خود و جاودانه نمودن آن "چنان که آرزو دارند"، یک دستاورد بزرگ تلقی مینماید. بنابر این، تمام حکومتهایی که در رژیم یهود بر سر قدرت میآیند، با تمام توان سعی میورزند زمینۀ نفوذ خود را به سرزمینهای اسلامی و مخصوصاً عربی فراهم نمایند.
2. عربستان سعودی یکی از آن دسته حکومتهای منطقه میباشد که باور ندارد برای آزادسازی کامل فلسطین باید با یهود جنگید. بنابر این، سعودی با این باوری که دارد، مدتهاست با رژیم یهود روابط دارد، اما به گونۀ مخفیانه. پس عربستان سعودی اساساً با برقراری روابط با رژیم یهود مشکلی ندارد، بلکه حتی پادشاه اسبق آن عبدالله بن عبدالعزیز بود که پیشگامی خائنانۀ عربها را در سال 2002م راهاندازی نمود و سعودی پیوسته اعلان میکند که به آن "پیشگامی" متعهد است.
3. از جانب امریکا، قضیه طوری است که تمام ادارههای حکومت امریکا در جریان چندین دهه برای ایجاد به اصطلاح "صلح" میان یهود و همسایهگان عرب آن تلاش نموده اند و هدف شان این بوده که رژیم یهود را استحکام بخشیده، آن را در منطقه مدغم نمایند و صفت بیگانهگی را از آن دور کنند. این مسأله از جمله مسائلی است که هیچ یک از دو حزب امریکا "دموکرات و جمهوریخواه" با آن مخالفتی ندارد.
دوم: علیرغم وجود این پسزمینۀ مناسب برای عادیسازی روابط مذکور از جانب سه طرف دخیل، بازهم این مسأله با یک سلسله پیچیدهگیهای سیاسی بزرگی مواجه میباشد:
4. نتانیاهو با مخالفت علنیاش با توافق هستهای ایران در سال 2015م و اظهارات تحریکآمیز علیه آن توافق در پارلمان امریکا، با سیاست رئیسجمهور وقت امریکا، "اوباما" در مسألۀ هستهای ایران مخالفت ورزید. این موقفگیری نتانیاهو باعث آلودگی روابط رژیم یهود با حزب دموکرات امریکا گردید و زمانیکه ترامپ و ادارۀ حکومت جمهوریخواهش در آغاز سال 2017م در واشنگتن بر سر قدرت آمدند، روابط میان رژیم یهود و ادارۀ جمهوریخواه در واشنگتن رو به گرمی گذاشت. در زمان حکومت ترامپ، امریکا، قدس را به عنوان پایتخت رژیم یهود به رسمیت شناخت و سفارت امریکا را به این شهر انتقال داد و نیز منطقۀ جولان را به صفت خاک یهود به رسمیت شناخت. زمانیکه حکومت جدید دموکرات در شروع سال 2021م به رهبری بایدن به قدرت رسید، روابط میان تل ابیب و واشنگتن مجدداً سرد شد؛ در حدیکه ادارۀ حکومت بایدن حتی حاضر نشد از نتانیاهو در قصر سفید استقبال کند، مگر در این اواخر و پس از ترتیب روابط جدید.
یکی از وعدههای انتخاباتی نتانیاهو این بود که روابط با سعودی را عادی خواهد نمود. همچنین اخیراً معلوم شد که نتانیاهو و بن سلمان با یکدیگر تماس داشتند. «روزنامۀ جورزلیم پوست اسرائیلی روز دو شنبه مورخ 22 می2023م نوشت که نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل در جریان هفتههای گذشته دوبار از طریق تلفن با ولیعهد سعودی تماس برقرار نمود و ریاض چند مورد از خواستههای خود مربوط به قضیۀ فلسطین را تسلیم اسرائیل کرد.» (منبع: عربی پست، 23 می 2023م)
5. حکومت موجود در عربستان سعودی به رهبری بن سلمان، فرمانبردارترین حکومت سعودی از امریکا به شمار میرود. ادارۀ ترامپ در نیمۀ سال 2017م، یعنی درست شش ماه پس از آن که ادارۀ جمهورخواه ترامپ در واشنگتن به قدرت رسید، محمد بن نایف را از حاکمیت سعودی برکنار نمود و قدرت را به مزدور دیگری به نام محمد بن سلمان سپرد. بنابر این، حکومت بن سلمان سراپا در اختیار امریکاست؛ اما در درجۀ اول از جمهوریخواهان و طرفداران ترامپ اطاعت میکند و به همین دلیل بود که حکومت بن سلمان به تشویق مخفیانۀ حامیان ترامپ در امریکا به بایدن پشت نمود و ادارۀ بایدن نیز با آن همین کار را کرد؛ چنانچه بایدن اعلان نمود که هرگز پس از مسألۀ کشته شدن خاشقجی با بن سلمان دست نخواهد داد.
6. ادارۀ بایدن در سال 2021م و در پی انقسام شدید امریکا به قدرت رسید؛ انقسامیکه زندگی سیاسی را در امریکا به صورت کامل در معرض دگرگونی قرار داد و تهدید این دگرگونی هنوزهم پابرجاست؛ چنانچه هردو حزب درگیر "دموکرات و جمهوریخواه"، سعی دارند کشمکشهای داخلی و خارجی را به نفع خود جهت دهند؛ کشمکشهای گستردهیی که شباهت به تقسیم وابستهگان و مزدوران امریکا در سراسرجهان میان دو طرف دارد و هر یک از دو طرف میکوشد وابستهگان و مزدوران مذکور را علیه طرف دیگر به کارگیرد؛ مانند کاهش تولید نفت سعودی در هماهنگی با روسیه به هدف ضربه زدن به دموکراتها در امریکا در جریان انتخابات پارلمانی سال 2022م، که قبلاً جزئیات آن را بیان کرده بودیم. همینگونه مانند اظهارات تند و تیز رژیم یهود علیه برگشتن امریکا به توافق هستهیی با ایران، که پس از برگشتن نتانیاهو به قدرت بالا گرفت. اینها مواردی اند که حزب جمهوریخواه و طرفداران ترامپ برای برگشت مجدد به قدرت از آن بهره میبرند.
بنابر این، ادارۀ حکومت بایدن متوجه شد که سرنخهای عادیسازی روابط سعودی با رژیم یهود پس از به قدرت رسیدن نتانیاهو در اواخر سال 2022م، دیگر از دست آن بیرون رفته.
سوم: امریکا تصمیم گرفت به روابط خود با سعودی اهمیت بیشتری داده و مجدداً آن را گرم نماید و نیز شروع به استحکام بخشیدن روابط خود با رژیم یهود نمود؛ اما از موقف قدرت. هدف این بود تا سرنخهای روند عادیسازی روابط میان سعودی و رژیم یهود را از دست جمهوریخواهان بیرون آورده و خود آن را در دست گیرد.
7. پس از آنکه حکومت محمد بن سلمان درخواست ادارۀ حکومت بایدن در سال 2022م مبنی بر به تأخیر انداختن کاهش تولید نفت تا یک ماه را رد نمود. حکومت بایدن به عمق روابط میان طرفداران ترامپ با سعودی پی برد و به همین دلیل بود که میزان لهجۀ انتقادآمیز خود از سعودی را فوراً کاهش داد. سپس جمهوریخواهان امریکا، بایدن را به تمسخر گرفتند که حاضر نبود با بن سلمان مصافحه کند، در عوض با مشت بسته با او دست داد و حاضر نبود با وی نشست خاص داشته باشد؛ اما با وی، که در رأس یک هیأت از سعودی آمده بود، دیدار نمود. جمهوریخواهان، سیاستهای بایدن را مسئول افزایش قیمت مواد سوخت دانستند.
8. جک سلوان، مشاور امنیت ملی امریکا به عربستان سعودی سفر نمود و نشست گرم و صمیمانهیی با محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی داشت و فصل جدیدی از غزلسرای امریکا برای سعودی را پس از مدتی سردی، مجدداً آغاز نمود. این غزلسرایی امریکا در قالب اظهار سپاس از سعودی به خاطر بیرون آوردن امریکاییها از سودان "درجریان جنگ داخلی آن" و مشورت با سعودی در خصوص تحولات اوضاع در یمن و نیز دادن نقش بزرگی برای آن در سیاست امریکا و همچنین در پیوند هند با جهان، تمثیل گردید. (منبع: فرانس24، 8 می 2023م)
9. سفر بلنکن به سعودی؛ «بلنکن وزیر خارجۀ امریکا روی هماهنگیها و فعالیت مشترک دو کشور تأکید نمود و دو کشور را همپیمان استراتیژی خواند. این دو وزیر در جریان کنفرانس مطبوعاتی، به برگشتن سوریه به نشست سران عرب، بحران سودان و نیز مسألۀ عادیسازی روابط با اسرائیل پرداختند.» (منبع: فرانس24، 9 جون 2023م)
10. برطرف نمودن تنشها میان ایران و سعودی، جزئیات این مسأله در پاسخ به پرسش ما زیر عنوان "توافق سعودی و ایران" که به تاریخ 1. اپریل2023م منتشر گردید، توضیح داده شد. سعودی میداند که این توافقنامه در استحکام حکومت آن بسیار ارزش دارد. امریکا همچنین با سهم دادن سعودی در گفتگوها جهت آرام نمودن تنشها میان اردوی سودان و نیروهای واکنش سریع که از تاریخ 8 می 2023م، آغاز گردید، سعی داشت به سعودی بال و پر دهد.
11. در نشست موسوم به بیست، که به تاریخ 9 سپتمبر 2023م برگزار گردید، عربستان سعودی به صفت خط رابط خشکه میان خطوط بحری شرق که از هند شروع شده و تا اروپا در غرب امتداد دارد، برجسته گردید. عربستان سعودی در این نشست به عنوان یک عنصر اساسی در گذرگاه اقتصادی بایدن مطرح شد که هند را از طریق سعودی و رژیم یهود به اروپا وصل میکند. «هند و سعودی به گونۀ مبدئی توافق نمودند تا سرمایههایی به ارزش 100 ملیارد دالر را به این مسأله اختصاص دهند.» (منبع: الجزیره نت، 11 سپتمبر 2023م) تمام این موارد بیانگر آن است که رویکرد بن سلمان به سیاستهای ادارۀ بایدن رو به افزایش است؛ هرچند این یک ادارۀ دموکرات بوده و بن سلمان روابطاش با جمهوریخواهان را نیز قطع نکرده.
12. ادارۀ بایدن در حال گفتگو با بن سلمان در خصوص عادیسازی روابط با رژیم یهود میباشد و هدف این است که هرگونه توافقی میان سعودی و رژیم یهود را دستاورد خود قلمداد نماید تا در انتخابات آیندۀ امریکا از آن استفاده کند و نگذارد حزب جمهوریخواه و طرفداران ترامپ از آن مستفید شوند. به این معنا که ادارۀ بایدن سعی دارد شکست احتمالی را تبدیل به نقطۀ قوتی برای خود نماید؛ طوریکه قصد دارد این مسأله را در دور نمودن لابیگرهای یهودیان امریکا از طرفداران ترامپ به کارگیرد، مخصوصاً در انتخابات پیشرو.
13. ادارۀ بایدن سعی دارد با ایجاد توافق صلح با سعودی، لعاب دهان حکومت نتانیاهو را جاری نماید. «توماس نایدز سفیر امریکا در اسرائیل، اظهار نمود که ایالات متحده برای عادی سازی روابط میان سعودی و اسرائیل تلاش میورزد. دو مسئول حکومت امریکا نیز به سایت Axios امریکایی گفتند که قصر سفید مایل است ریاض و تل ابیب در شش الی هفت ماه آینده به توافقی دست یابند؛ زیرا پس از آن جوبایدن سرگرم تبلیغات انتخابات ریاستجمهوری خواهد شد.» (منبع: عربی پست، 23 می 2023م) رسانههای یهود نیز به نقل از وزیر خارجۀ رژیم یهود گفتند: «اسرائیل در حال حاضر نسبت به هر زمان دیگری به توافق صلح با عربستان سعودی نزدیکتر میباشد.» (منبع: بی بی سی، 22 آگست 2023م)
14. اما نتانیاهو از یک زاویۀ دیگر میداند که ادارۀ حکومت بایدن، دوسیۀ عادیسازی روابط با سعودی را تا حدود زیادی در دست گرفته و هیچ گامی را در این راستا ممکن نیست بدون در نظرداشت این اداره بردارد. به همین دلیل بود که هیأتی را به ریاست قابل اعتمادترین وزیراش، یعنی رون دیرمر، وزیر امور استراتیژی رژیم یهود به تاریخ 17 آگست 2023م به واشنگتن فرستاد تا با آن عده از مسئولین امریکایی، که مستقیماً در دوسیۀ سعودی دخیل میباشند، به گفتگو بپردازد. مسئولین مذکور عبارت اند از: «جک سالیوان، مشاور امنیت ملی قصر سفید، بریت ماکورک مشاور اول رئیسجمهور امریکا در امور خاورمیانه، آموس هوکستین سرمشاور رئیسجمهور در امور انرژی. این سه تن، مسئولین امریکایی هستند که مسئولیت نظارت بر تلاشهای هدفمندانۀ دیپلوماتیک برای عادیسازی روابط میان اسرائیل و کشور شاهی عربستان سعودی را برعهده دارند.» (منبع: بی بی سی، 22 آگست 2023م) به این ترتیب، نتانیاهو برای عادیسازی روابط با سعودی به بایدن روی آورد.
15. پس از آن بود که اظهارات بن سلمان به تاریخ 20 سپتمبر 2023م منتشر شد، که در سوال نیز از آن یاد گردید؛ «شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی در گفتگویی که با شبکۀ امریکایی فاکس نیوز داشت و بخشهایی از آن روز چهارشنبه منتشر گردید، گفت که عربستان سعودی در مسیر عادیسازی روابط با اسرائیل "پیشرفتهایی را حاصل نموده". ولیعهد سعودی در این گفتگو افزود: "هر روز به عادی سازی روابط با اسرائیل نزدیکتر میشویم." شاهزاده محمد بن سلمان همچنین گفت: "برای رسیدن به این نقطه، کمکهایی از جانب ادارۀ بایدن نیز وجود دارد. قضیۀ فلسطین برای ما فوقالعاده اهمیت دارد. ما نیاز داریم این بخش را حل و فصل نماییم و مذاکراتی در این خصوص همچنان جریان دارد. باید ببینیم این مذاکرات به کجا میرسد. امیدواریم به جایی برسد که زندگی را برای فلسطینیان آسان نموده و اسرائیل را در خاورمیانه مدغم نماید". ایلی کوهین، وزیر خارجۀ اسرائیل نیز به نوبۀ خود روز پنج شنبه گفت: ممکن است چهارچوب یک توافق، با وساطت ایالا متحده برای ایجاد روابط میان اسرائیل و سعودی ساخته شود.»
چهارم: از تمام آنچه گفته شد، چنین بر میآید که بن سلمان حاکم فعلی سعودی در بسیاری موارد با اراده و اختیار خود حرکت نمیکند؛ زیرا وی تبدیل به بازیچهیی شده در دست جمهوریخواهانی که او را در ریاض به قدرت رسانیده اند و دموکراتهایی که با جمهوریخواهان رقابت دارند. بن سلمان تلاش دارد خواستههای دو طرف را براورده کند، نه به خاطر منافع سعودی، بلکه به خاطر خوشخدمتی و خیانت؛ خوش خدمتی و خیانتی که حکام امروز عرب و مسلمانان برای به دست آوردن رضایت باداران شان هیچ حد و مرزی برای آن نمیشناسند!
شکی نیست که این حاکمان حاکم برسرزمینهای مسلمانان فراموش کرده اند که فلسطین یک سرزمین مقدس است، هم خود فلسطین و هم اطراف آن:
﴿سُبْحَانَ الَّذِي أَسْرَىٰ بِعَبْدِهِ لَيْلًا مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الْأَقْصَى الَّذِي بَارَكْنَا حَوْلَهُ﴾ [اسراء: 1]
ترجمه: پاک و منزه است اللهی که در (مبارک) شبی بنده خود (محمّد) را از مسجد حرام (مکّه معظّمه) به مسجد اقصایی که پیرامونش را مبارک و پر نعمت ساختیم، سیر داد.
وجیبه و مسئولیت آنان این است که لشکرهای مسلمانان را برای آزادی و پاک نمودن فلسطین از لوث وجود یهود به حرکت درآورند؛ نه اینکه فلسطین را در ظرف طلایی زیر نام عادیسازی روابط، با ذلت و خواری تمام، تسلیم یهود نمایند!
در هر حال، دیری نخواهد گذشت که فلسطین بار دیگر توسط شمشیرهای بران لشکریان مسلمانان صادق و با رهبری خلافت راشده، مجدداً از وجود یهود پاک گردیده و به صفت سرزمینی مقدس عرض وجود خواهد نمود. یهودیان و حامیان آنان شکست خورده و پای به فرار خواهند گذاشت، رعب و وحشت چنان دلهای آنان را فراخواهد گرفت که هرگاه یکی از آنان پشت یک سنگ پناه گیرد، آن سنگ بیشتر از آن که او را پناه دهد، افشایش کند! راست فرمود رسول الله صلی الله علیه وسلم آنجا که گفت:
«لتقاتلنّ الیهود فلتقتلنّهم حتّی یقول الحجر یا مسلم هذا یهودیّ فتعال فاقتله» و در روایت دیگری: «هذا یهودیّ ورائی.»
ترجمه: قطعاً شما با یهود خواهید جنگید و چنان آنان را خواهید کشت که سنگ صدا زند که ای مسلمان اینجا یهودی است بیا و او را بکش. در روایت دیگر گفته شده: این یک یهودی است (پشت من) پنهان شده. (این حدیث را مسلم از ابن عمر روایت نموده)
شاید این روز به خواست الله سبحانه وتعالی چندان دیر نباشد:
﴿وَيَقُولُونَ مَتَىٰ هُوَ ۖ قُلْ عَسَىٰ أَنْ يَكُونَ قَرِيبًا﴾ [اسراء: 51]
ترجمه: و گويند: آن روز، چه زمان خواهد بود؟ بگو: شايد نزديك باشد!
آنگاه کسانیکه با عادیسازی روابط خود با یهود، در حق امت اسلامی جنایت کرده اند، چیزی بجز شرمندگی و عذاب دردناکی نخواهند داشت:
﴿سَيُصِيبُ الَّذِينَ أَجْرَمُوا صَغَارٌ عِنْدَ اللَّهِ وَعَذَابٌ شَدِيدٌ بِمَا كَانُوا يَمْكُرُونَ﴾ [انعام: 124]
ترجمه: به زودی کسانیکه مرتکب جرم شده اند، به دلیل مکری که میکردند، در نزد الله با خواری مواجه شده و عذابی شدید خواهند چشید.
دهم ربیع الاول 1445هـ.ق.
25 سپتمبر 2023م.
مترجم: عبدالله دانشجو