(ترجمه)

ریکس تیلرسون وزیر خارجه امریکا، سفر هدف‎مندانه خود را به چندین کشور عربی و آسیایی اعلام کرد، که از خلال این سفرها، سیاست خارجی را که ادارۀ ترامپ برای این کشورها مدنظر دارد، برملا گردیده و مبین مداخله آشکارا و تحمیل پلان امریکا بر این کشورها می‎باشد. با پی‏گیری موقف و اظهاراتِ تیلرسون درین سفر، استراتیژی‏ آشکارای وی چنین واضح می‎گردد.

اولاً در خصوص بحران خلیج، چنین بر می‎آید که برای تداوم زمانه‎ی نامحدود موقف امریکا و مصروف ساختن منطقه با خودش است، تا با وسیله آن ازین کشورها زیاده ستانی خود را ادامه داده و تأثیر نفوذ قطر را کم ساخته و به امور داخلی خودش مصروف‎اش سازد، تا قطر نتواند به همکاری انگلیس سیاست‎های امریکا را به چالش بکشد، به خصوص در مناطق جنجالی؛ مانند: لیبیا، دارفور سودان وغیره. امر مهم برای امریکا این است تا تمام این کشورها در جنگ با اسلام همکاری نمایند؛ نه حل بحران. تیلرسون در پایان سفرش گفت: «تمام شرکای ما در خلیج تلاش‎های جدید خود را برای مبارزه با "تروریزم" به خرچ می‎دهند.» وی تأکید کرد: «برعلاوه تبادل معلومات این همکاری‎ها به حد هماهنگی و همکاری خواهد رسید.»

این در حالی است که تیلرسون قبل از سفرش، در گفتگویی با روزنامه بلومبرگ امریکایی حل بحران خاورمیانه را پیش‎بینی کرده و این مسئولیت را به دوش چهار کشور محوری(سعودی، امارات، بحرین و مصر) انداخته، گفت: «مسئولیت بدوش چهار کشور است و درین خصوص قطر آماده با گفتگو است.» هدر نائورت سخنگوی وزارت خارجه امریکا گفت: «تیلرسون کشورها را بر گفتگو تشویق می‎نماید.» و سپس گفت: «ما آن‎ها را بر انجام کاری‎که نمی‎خواهند، مجبور نمی‎کنیم.»

زمانی‎که تیلرسون به سعودی رسید، بر موقف سابقه خود چنین تأکید کرد: «بعد از نشست‏‌های متعدد در ریاض برای حل بحران خلیج گزینه‏ای جزء گفتگوی نیافتم و واشنگتن راه‏‌حل گفتگو را بر طرفی‎که آماده نیست، تحمیل نمی‎کند.» وی حتی ادعاء کرد که واشنگتن توان تحمیل حل بحران را هم ندارد. تیلرسون در ضمن تعلیق "مصالحه" برای تحقق دو امر مهم تلاش ورزید:

نخست: سرازير كردن سرمایه سعودی پس از انتهای جنگ داعش برای ترمیم مخروبه‏‌های عراق بعد از تشکیل یک کمیسیون سیاسی بین سعودی و عراق که سیاست امریکا را تطبیق خواهد نمود. تیلرسون سعودی را تشویق کرد تا در آبادی عراق سهیم گردد. وی گفت: «عراقی‎ها خواهان اقتصاد آرام و پایدار اند و می‎خواهند امکانات وطن خویش را برای حل احتیاجات خود ترقی دهند.» درین خصوص تیلرسون جریان ملاقات ملک سلمان و حیدر عبادی نخست وزیر عراق  را در ریاض سرپرستی کرده و هرسه تن در اولین جلسه هماهنگی سعودی و عراق  اشتراک کرده و سعودی را پس از تأسیس شورای هماهنگی،  گشایش مرز جنوبی خود به عراق و صدور کالاهای تجارتی و انتقال نفت و گاز را وعده داد.

دوم: از طرف دیگر تیلرسون از ملیشه‎های عراقی‎که از ایران کمک دریافت می‎کنند، خواست تا به وطن خویش برگشته، و بیگانه‎گان را از سرزمین خود خارج سازند تا وطن خود را آباد نمایند و با این طریق می‎خواهد یک حالت تشنج را در روابط سعودی و ایران همیشه نگهدارد تا منافع امریکا از طریق خلیج تأمین گردیده و ایران را یک درد سر برای کشورهای خلیج ساخته و آله فشاری برای اروپاییان باشد تا از ایران استفاده ننمایند. چنان‎چه روزنامه نیویارک تایمز نوشت: «همزمان با آغاز حملاتِ، نقض توافق هسته‎ای ایران، تیلرسون اروپاییان را از استفاده منابع ایرانی بیم داده است.»

با وجودی‎که تیلرسون به ملیشه‌‏های‎که از ایران کمک دریافت می‎کنند، خواست به خانه‏‌های خود برگردند؛ بلکه به ضد ایران تحریک کرد؛ ولی تیلرسون به نقش محوری ایران در منطقه چنین اعتراف کرد: «ما باید در خصوص ایران واقع‎بین باشیم؛ چون ایران مرزهای وسیعی با عراق دارد، و رابطه آن‎ها به قرن‎های گذشته برمی‎گردد. ما هرگز تمام روابط ایران و عراق را قطع نخواهیم کرد. آن‎کشور در عراق روابط اقتصادی، تجاری وغیره روابط دارد که باید ادامه داشته باشد.» بناً موقف امریکا در قبال همکاری‏‌های ایران با عراق این است تا برای منافع استراتیژی امریکا در منطقه بچرخد و اظهارات متناقض وی خاک انداختن به چشمان مردم است.

در خصوص مشکل کردستان، تیلرسون "رؤیایی" معروف خود را بیان کرد: «ایالات متحده آماده همکاری بغداد و اربیل است تا راه‎حل مثبتِ ایجاد دولت دموکراتیک فدرال و یک‏پارچه را با راه‏اندازی وسائل مسالمت‎آمیز، همکاری نماید. از طرفین نیروهای عراقی و پیش‎مرگ‏‌ها می‎خواهم تا از جنگ بپرهیزند و از نخست وزیر حیدر عبادی می‎خواهم تا اربیل را بر محور قانون اساسی عراق بر گفتگو فرابخواند.» هدف وی تشکیل دولت فدرال عراق است که امریکا آن را بناء کرده است.

در افغانستان وی با رئیس جمهور اشرف غنی و عبدالله عبدالله رئیس اجرائی ملاقات کرده و به آن‎ها اطمینان داده که حکومت ترامپ از حمایه نظامی و حملات بالای طالبان دست‎بردار نخواهد شد. نیروهای امریکایی در افغانستان خواهند ماند و از همکاری مزدورانش دست نخواهد کشید. وی در مورد گفت: «واضح است که موقف ما ادامه جنگ با طالبان و ضد دیگران است تا بدانند که آن‎ها هیچ‏گاهی از دید نظامی پیروز نخواهند شد.»

در پاکستان تیلرسون با نخست وزیر شاهد خاقان عباسی و جنرال قمرجاوید باجوا فرمانده ارتش، ملاقات کرده و درباره سفارت امریکا در اسلام آباد، در بیانی‌ه‏ای گفت: «وزیر خارجه ما، تکراراً پیام رئیس جمهور ترامپ را ارایه کرد که پاکستان تلاش‎هایش را بر مبازه علیه تروریزمی‎که در زمین فساد می‎کنند؛ ادامه دهد.»

از جریان سفر تیلرسون برداشت می‎شود که وی انجام اوامر، فشار و اتهامات بیشتر را بالای سرزمین‎های اسلامی تحمیل کرده و حکام آن سرزمین‎ها را فقط مزدورانی دانست که مسئولیت اجرای وظیفه را به پیش می‎برند، و با سرزمین‎های غیراسلامی؛ مانند شریک استراتیژی‎اش برخورد کرد، که از جمله هندوستان دشمن سرسخت پاکستان را شریک استراتیژی خود دانست.

در هندوستان وی با اکثر بزرگان و مسئولین ملاقات کرد. پلان خود پیرامون جنوب آسیا را شرح داده و برای آن‎ها بیان کرد که هند در مقابل چین، نقش محوری را ایفاء خواهد کرد و بر عمق همکاری امریکا با هند تأکید کرده و آن را شریک اصلی خود برای مهار نفوذ روزافزون چین در آسیا خواند.

نویسنده: احمد خطوانی