(ژباړه)

د شیخ دوکتور احمدالطبیب ازهر  هغه دریځ ته ډېر نه تم کیږو، چې پکې یې د قاهرې پوهنتون رییس دوکتور خشت ته غاښ ماتوونکی ځواب ورکړ. د نوموړي دغه دریځ چې د  امت د ډېرو هغو بچیانو خوښ شو چې تل د داسې ریښتینو خلکو پر دریځونو ویاړي. له ډېر وخت راهیسې دا ډول دریځونه ورک شوي دي. په ځانګړې توګه کله چې پر دغه موسسه (ازهر) حکومت خپل تسلط زیات کړ او دین یې له دوی او ژوند څخه لرې کړ. د ازهر شیخ د هغو کسانو پر ضد چې د بیا جوړونې او د دین نوي کولو شعارونه ورکوي او همدارنګه له ټرورېزم سره د مبارزې په اړه خپل ځواب وړاندې کړ. خو د کنفرانس – چې د دغه پیاوړي ځواب شاهد و - د پای اعلامیې د شیخ ټولې خبرې په اوبو لاهو کړې او ټولو لرې او نیږدې کسانو ته یې دا روښانه کړه چې د ازهر شیخ هم «خشت» ته ورته یو شخص دی. همدارنګه د هغه څه تر شا ولاړ دی چې اسلامي مفاهیم تحریفوي او د کافر غرب له معیارونو سره یې سموي.

د نوي کولو او بیا جوړونې مفهوم چې خشت مطرح کړ، دا دی: «د پلار پخوانی کور مې پرېږدم او ځانته یې په نوي کور بدلوم.» په حقیقت کې د دې خبرو مفهوم د شیخ وروستۍ خبرې ثابتې کړې. هغه موږ ته داسې یو نوی دین وړاندې کوي، چې کاملاً د غرب له مفاهیمو سره یو شان او هېڅ ډول محتوا پکې نشته. دغه راز پخوانی اسلام ـ چې پر محمد صلی الله علیه وسلم نازل شوی ـ پرېږدي. هغه اسلام چې د کنفرانس وروستۍ خبرې یې وړاندې کوي، نه جهاد پکې شته، نه خلافت، نه د حکومت کولو نظام، نه شریعت او نه هم د دولت او امت یووالی. دغه ټول موارد به په لاندې کرښو کې په یو څه تفصیل تشریح کړو:

ازهر شریف د ۱۴۴۱هـ . ق کال د جمادی الثاني له ۲- ۳مې نېټې چې د ۲۰۲۰م د جنوري له ۲۷-۲۸مې سره سمون خوري د ازهر د کنفرانسونو په مرکز، نصر ښار کې، د «اسلامي فکر ته بیا کتنه» تر عنوان لاندې یو کنفرانس جوړ کړ. دا او پخواني کنفرانسونه له یوبل سره هېڅ توپیر نه لري. موخه یې د دیني خبرو اتر په اړه د سیسي د امر پلي کول دي چې واک ته د ده تر رسېدو او له خیال ترهګرۍ سره د جګړې له اعلان وروسته پیل شوي او خلک پرې بوخت ساتلي. سیسي ځان له اسلام او اسلامي احکامو سره د جګړې له لارې غرب ته تسلیم کړی دی. د ازهر په شان په نورو پورې تړلې موسسې چې ټول امرونه او دستورونه له نظام څخه اخلي، د خپل ملاتړ کوونکو له امر څخه سرغړونه نه شي کولی او نه هم د هغوی پر وړاندې ازاد فکر کولی شي. په حقیقت کې، د نظام دغه غوښتنه د امت د دښمنانو د ګټو لپاره شوې ده او تر شاه یې ناوړه موخې شته؛ خو تر ټولو لویه ستونزه او مصیبت دا دی چې په دغه کنفرانسونو کې د الله سبحانه وتعالی له دین سره لوبې کیږي، د الله تعالی کلام تحریفوي او له اسلام څخه یې محتوا باسي. دوی په دې باور دي، چې د الله تعالی له هغه دین پرته چې پر محمد صلی الله علیه وسلم نازل شوی، بل دین هم شته او باید پیروي یې وکړو. دغه راز وایي هغه څه چې د نبووت، صحابه وو، تابعینو او تبع تابعینو د وخت لپاره وو د اوسمهال لپاره مناسب نه دي؛ دوی څومره بد حکم کوي!!!

له بل اړخه په اسلامي فکر کې د بیاجوړونې او نوي کولو مفهوم؛ اسلامي اوصولو ته د بیا ورګرځېدلو او د هغه څه په وسیله د انسان په ژوند کې د بیا راژوندي کولو  په مانا دی چې له منځه تللي وي. دغه راز د ټولو کږو او منحرف شوو شیانو د سمولو په مانا دی او همدارنګه له نویو پېښو سره مقابله او مبارزې ته وایي. د بیا جوړونې د عملیې په اړه د اسلام لیدلوری، د هغو تمدني نښو بیا جوړونه ده، چې پخوا رامنځته شوې وې او د هغوی پر وړاندې هېڅ ډول متجاوزانه او ترې د تېښتې اقدام نه و شوی. خو هغه څه چې د کنفرانس د وروستیو په اعلامیه کې وویل شول، له اسلامي مفهوم څخه لرې بیا جوړونه او نوي کول وو. موخه په غربي مفهوم نوي کولو او بیا جوړونه وه، دوی داسې شی رامنځته کول غواړي چې له اصل څخه یې لرې وي، انقلاب ته نوی مفهوم ورکوي او په دې ادعا چې د نوي کولو او احیا لپاره ثابت معیارونه نشته، د امت له تېر وخت څخه انکار کوي.

له شک پرته چې د دوی لپاره د حاکمیت مفهوم بې شمېره تعریفونه لري؛ په ځانګړي دول هغه چې دوی وغوښتل پر اسلامي ډلو د تور لګولو او د هغوی د تندلارو بللو له لارې له خپلې اصلي محتوا څخه تش کړي؛ دا کار یې یوازې د دې لپاره کاوه چې دغه ډلې حاکمیت یوازې د الله تعالی بولي، یعنې دغه ډلې وایي چې یوازې الله تعالی د قانون جوړونې او تشریح کولو حق لري. په دې معنا چې د دولت اساسي قانون او نورو قوانین باید له قرانکریم او نبوي احادیثو څخه رایستل شوي وي او دغه کار باید هغه علما تر سره کړي، چې د اجتهاد شرایط یې پوره کړي وي. د کنفرانس د وروستۍ اعلامیې موخه دا وه چې خلک وغولوي؛ په ځانګړې توګه کله یې چې وویل، د حاکمیت معنا ( خلکو ته د حکم د نسبت نه ورکول) ده؛ ګواکي اسلامي دولت یو الهي دولت دی او پریښتې حکومت پکې کوي! خو اسلامي دولت یو بشري دولت دی او په راس کې یې بشر وي؛ دا حاکمان او د راس کسان باید په هغه څه حکم وکړي چې الله تعالی رالېږلي دي؛ نو هغه احکام چې الله تعالی رالېږلي او د هغه چا تر منځ چې پر دغو احکامو حکم کوي توپیر شته. موږ د ازهر له شیخ څخه پوښتنه کوو:

سره له دې چې په خپلو خبرو کې دې پر دې اعتراف وکړ، چې د شرعي قواعدو پر بنسټ شرعي حکم د الله تعالی له حاکمیت سره په ټکر کې نه، بلکې یوه برخه یې ده؛ نو د دغه نظام کوم ځای د هغه په شان دی، چې ته یې اصلي پایه او ملاتړی یې؟ د شرعي قواعدو پر بنسټ حکم چېرته دی؟ او په اصلي معنا د الله سبحانه وتعالی حاکمیت چېرته دی؟ خو دا خبرې دې؛ (خلافت د حکومتولۍ یو ډول نظالم دی، چې د رسول الله صلی الله علیه وسلم صحابه پرې راضي شول، د دوی له وخت سره مناسب و او پر واسطه یې د دین او دنیا کارونه سم شول. همدارنګه ودې ویل چې په دې اړه په نصوصو او سنتو کې داسې حکم نشته چې جبري شي، بلکې په شریعت کې د حکومتولۍ هر ډول معاصر نظام چې عدل، برابري، ازادي، له هېواد څخه دفاع او د ټولو ښاریانو حقونه پکې خوندي وي، منو یې. همدارنګه ودې ویل د دولتونو دغه بڼې چې د دین له کوم ثابت اصل سره په ټکر کې نه وي، نو د عقایدو  او ملیتونو له اختلاف سره سره یې منو) د الله سبحانه وتعالی په دین کې له خلکو سره تر ټولو لوی فریب دی.  

زه دلته هغه نصوص نه راوړم، چې ستا خبرې ردوي، ځکه له شک پرته چې ته په هغو پوهېږې او ترې خبر یې. خو د ازهر هغه موقف چې په ریښتیا د علم او علماوو څراغ و، درته بیانوم. د ازهر لویو علماوو په ۱۹۲۵م کال کې د خلافت د سقوت په اړه یوه غونډه جوړه کړې وه. هغوی په دغه غونډه کې د خلافت دقیقه معنا واضح کړه او پرېکړه یې وکړه، چې خلافت باید وژغورل شي. دغه راز په دې اړه د څېړنې لپاره یې نړیوال کنفرانس جوړ شوی و، دغه کار د ازهر د شیخ، خضر حسین په وخت کې شوی و او دا ستا ښه په یاد دي. هغه خلافت چې هغه وخت یې د ازهر علماوو په اړه خبرې کولې داسې یو خلافت و، چې وجود یې فرض او د مسلمانانو د یووالي د رمز په توګه پېژندل کېده. د دې لپاره چې دا منصب فعال وي، نو خلیفه باید دینې او مدني نظامونه سره یوځای کړي. هغوی خلافت دا ډول تعریف کړ: د امت مصالحو او په امورو کې یې تدبیر ته په کتو، د دین پلي کولو او د ټولو خلکو ریاست ته خلافت ویل کیږي. امام، نائب صاحب شریعت در تطبیق دین و تنفیذ احکام آن و تدبیر امور دنیوی مردم بر اساس مقتضی و دیدگاه شریعت می‌باشد.) این‌است خلافت و این‌است آن‌چه که علمای سابق ازهر بیان نموده بودند. باید از شیخ ازهر بپرسیم که آیا نظام‌های سیکولاری پی‌درپی در سرزمین‌های اسلامی، امنیت و آرامش را برای مسلمانان به بار آورده‌اند؟ و آیا از خون و آبروی آن‌ها حفاظت نموده‌اند؟ و یا این‌که در ریختن خون آن‌ها رقابت نموده و بر بالای اجساد آن‌ها کرسی قدرت را قرار داده و بالای آن تکیه زده‌اند تا انواع ذلت و بدبختی را به آن‌ها بچشانند و آن‌ها و ثروت‌های‌شان را به دشمن فرومایه‌ای‌که مدت‌ها می‌شود در انتظار این روزها بود تسلیم نمایند، دشمنی‌که بر علیه آن‌ها جنگ صلیبی را به راه انداخت و تا زمانی‌که به خلافت آن‌ها پایان نداد، سرزمین‌های آن‌ها را اشغال ننمود، وحدت آن‌ها را توسط تفرقه‌ای به نام دولت‌ها از بین نبرد، پایان این جنگ را اعلان نکرد و هرگز آرام ننشسته و دست روی دست نگذاشت، هیچ آبرویی را حفظ نکرد و هیچ سرزمینی را آرام نگذاشت. امام، د شریعت پر بنسټ د خلکو د دنیوي امورو ترتیبونکی او د شریعت تطبیق کوونکی او همدارنګه د احکامو تنفیذوونکی دی. خلافت دا ډول دی او دا هغه څه دي چې د ازهر پخوانیو علماوو ویلي دي. له شیخ ازهر څخه باید وپوښتو، چې ایا په اسلامي هېوادونو کې پر له پسې سیکولریستي نظامونو خلکو ته امنیت او ارامتیا رامنځته کړې ده؟ ایا د هغوی وینه او عزت یې ساتلي دي؟ که یې د هغوی په وینه توینه کې سیالي کړې او که د هغوی د جسدونو پر سر یې د قدرت چوکۍ ایښي، تر څو هغوی په بېلا بېلو بڼو وځوروي. دغه راز دوی او شتمنۍ یې هغه دښمن ته وسپاري چې له ډېره وخته دغې ورځې ته په تمه و. هغه دښمن چې د امت پر وړاندې یې صلیبي جګړې رامنځته کړې، تر څو یې چې د امت خاورې نه وې نیولې او یووالی یې د دولتونو په وسیله له منځه یونوړ، د دغو جګړو پای یې اعلان نه کړ. دغه راز هېڅکله ارام کېنناستل، هېڅ هېڅ ډول ابرو یې ونه ساتله او هېڅ خاوره یې ارامه پرېنښوده.

خو دغه خبرې مو: (په اسلام کې جهاد له قتال سره مترادف نه دی او هغه قتال چې رسول الله صلی الله علیه وسلم او صحابه وو تر سره کړ، د جهاد له ډولونو یو ډول و. دغه راز قتال یوازې د مسلمانانو پر وړاندې د متجاوزینو د تجاوز په مقابل کې تر سره کیږي.) په حقیقت کې دا هغه څه دي چې غرب یې له تا څخه غواړي او دا چې دې مفکورې ته مو په تعلیمي برنامو کې ځای ورکړئ او که وکولی شي له قرانکریم څخه به مو د جهاد د ایتونو لرې کولو ته هم اړ کړي او په تاسو کې شک هم نشته چې دا کار به ونه کړئ. ځکه زموږ په خاورو کې تاسو ته ورته مزدوران او د غرب له فرهنګ څخه اغېزمنو دا کارونه کړي دي. غرب د خپل نظام او ګټو پر وړاندې د جهاد د مفکورې خطر ویني. ځکه خو هڅه کوي، چې د مسلمانانو له ماغزو څخه دغه مفکوره وباسي؛ سره له دې چې دوی تل د مسلمانانو پر ضد جنګیږي او هغوی په خپلو خاورو کې مهاجر کوي. دغه راز هېڅکله یې دا نه دي ویلي، چې جنګ زموږ په دین کې له وطن څخه د دفاع په خاطر دی، خو تاسو دا ادعا کوئ.

موږ دلته داسې یوې مناقشې ته نه ننوځو چې دا درواغ رد کړو چې ګواکي جهاد یوازې له وطن څخه د دفاع په خاطر روا شوی. ځکه دا نظریه له اسلام سره د بېګانه وو د نظریې یوځای کېدل دي او د امت د متقدمینو علماوو له ډلې یوه هم اعتراف نه دی پرې کړی. دا چټلې نظریې د اسلامي خاورې د هېوادونو پر وړاندې د غرب د دوو وروستیو پېړیو د فکري او فرهنګي جګړې له کبله رامنځته شوې دي. موږ ښاغلي شیخ ته وایو: که په اسلام کې د قتلونو لامل تجاوز وي، لکه ته چې وایې، نو ولې له هغو کسانو چې واک پرې لرې، نه غواړې چې پر فلسطین د یهودو له برید او د مسجد الاقصی د پاکولو لپاره جهاد اعلان کړي!؟ ته هغوی غیر متجاوز او حقدار بولې یا یې د ګاونډیتوب په خاطر خپل دوستان ګڼې او یا هم هغه څه چې پر فلسطینیانو تیریږي په مصر پورې اړه نه لري!؟ ایا پر عراق او شام د امریکا بریدونه او دښمني د ځواب وړ نه دي!؟ او که تاسو هغه ماشومان، ښځې او سپین ږیري نه وینئ چې د امریکا او ملګرو لخوا یې وژل کېږي!؟

له شک پرته، جهاد لکه څنګه چې معتبرو فقهاوو تعریف کړی، عبارت دی له: د جګړې لپاره هڅه او د الله سبحانه وتعالی په لاره کې په مستقیمه توګه مبارزه. یا هم په خپل مال د لښکر د ځواک زیاتول، مشوره ورکول او داسې نورې اړتیاوې یې  پوره کول. نو د کلمة الله د ساتنې لپار جګړه کول، جهاد دی او حکم یې په پیلولو کې فرض کفایي او د برید پر مهال فرض عین دی. د جهاد په پیل کې د هغه د فرض کفایي مانا دا ده، چې لومړی موږ له دښمن سره جګړه پیل کړو؛ که څه هم دښمن جګړه نه وي پیل کړې. همدارنګه که چېرې په یوه وخت کې هېڅوک جګړه پیل نه کړي، نو هېڅ مسلمان به یې په ترک سره نه ګنهکاریږي.

دغه راز د جهاد دلایل عام او مطلق دي، چې دفاعي جګړه او د دښمن له خوا د جکړې پیل، محدوده جګړه، نا محدوده جګړه او داسې نورې ټولې رانغاړي. دا دلایل له دښمن سره د هر ډول جګړې او قتال ټول ډولونه عمومي او مطلق رانغاړي. دا دلایل دفاعي جګړې ته ځانګړي کول او یا یې ورته مقید کول، چې جګړه باید دفاعي وي، نه هجومي او داسې چې ټول ګډون پکې وکړي، نص ته اړتیا لري، چې هغه ورته ځانګړي او یا یې ورته مقید کړي. خو تاسو د کنفرانس په ورستۍ اعلامیه کې له نص پرته ورته ځانکړي کړل. په قرانکریم او سنتو کې هېڅ داسې نص نه دی راغلی، چې هغه ځانګړی او یا مقید کړي. دغه دلایل یې په خپل عمومیت کې پاتې کیږي، چې له دښمن سره هر ډول جګړه پکې شاملیږي.

نن ورځ اسلامي امت دولت نه لري، چې د اسلامي دولت تر ولکې لاندې خاوره کې اسلام پلی کړي او د دعوت او جهاد له لارې یې هغو سیمو ته ولېږدوي چې د اسلامي دولت تر حاکمیت لاندې نه دي. کله یې چې په ۱۹۲۴م کال کې خلافت له منځه یوړل شو، نو ښکېلاکګرو کفارو یې پر ځای کوچني او کمزوري دولتونه ځای پر ځای کړل. جهاد ودرېد او مسلمانان له دې لارې د اسلامي دعوت په لېږد ونه توانېدل. ان له اسلامي خاورو څخه د اشغالګرو د شړلو او له امت څخه د دفاع لپاره هم جهاد نه و. همدارنګه اوسنیو حاکمو دولتونه هم لاس ترې واخیست، ځکه چې دغو دولتونو ته امریکا امر کړی، چې د دوی امر به مني او سر به ورته ټیټوي. ښکاره بېلګه یې د هند له خوا کشمیر نیول دي، ایا پاکستان یې د ازادولو لپاره د جهاد اعلان کړی!؟

دغه راز امریکا عراق ونیو، ایا د دغو کمزورو دولتونو له ډلې کوم یوه یې د ازادولو لپاره جهاد اعلان کړ!؟ فلسطین تر اوسه د یهودو له خوا اشغال دی او د مسلمانانو حکامو یهودو ته په غنیمت کې ورکړی، تر څو یې په غرب کې بادار ترې راضي شي. د فلسطین قضیه یې یو څو کسانو او ډلو ته پرېښې ده او دغه ډلې په هېڅ صورت د دښمن د اېستلو او د هغوی پر وړاندې د درېدلو توان نه لري؛ ځکه امکانات یې کم دي او توانایي یې محدوده ده. همداراز دغه سست دولتونه پر دغو ډلو خپل تسلط ساتي او په وسلو ورکولو سره له خپل کار څخه سترګې پټوي. نو اوسمهال بریدګر او دفاعي دواړه ډوله جهاد نشته او عملاً د خلافت دولت ته اړتیا ده، څو یې په واقعي بڼه رامنځته کړي. د دې دولت د رامنخټه کېدو لپاره، د رسول الله صلی الله علیه وسلم منهج (لارې) او هر اړخیزو هڅو ته اړتیا ده. لکه څنګه یې چې تاسیس په فکري او سیاسي مبارزې او طلب النصره باندې ثابت شوی دی.

اسلام د غرب له ټولو غلامانو او هغو شیطانانو څخه پیاوړی دی چې په څنګ کې یې ولاړ دي؛ د دوی دسیسې به هېڅکله د اسلام عظمت ټیټ نه کړي، سره له دې چې له ډېر وخت راهیسې دغه غلامان پر مسلمه امت واکمن دي؛ داسې کسان هم شته چې د امت د تعلیمي برنامو د تحریف لپاره یې شپې سبا کړي او د امت د ګمراه کولو او هویت له منځه وړلو لپاره هڅې کوي. دغه راز میلیونونه ډالر یې ولګول، تر څو د الله سبحانه وتعالی د دین د حاکمیت او پراخېدو مخه ونیسي. خو دا هیلې یې لاهم په زړنو کې پاتې دي. د الله تعالی په توکل به په نیږدې راتلونکې کې ماتې وخوري. کله چې امت د خپلو چارو په لاس کې اخیستلو ته تیار شي او اسلام ته یې خپل ځای ورکړي -یعنې پلی یې کړي -او دې کار ته اراده وکړي، نو هغه وخت به د هغوی او هغو کسانو چې ملاتړ یې کوي، فرېبونه او دسیسې له خاورو سره خاورې شي.

‏﴿وَٱلَّذِينَ يَمكُرُونَ ٱلسَّيِّ‍َٔاتِ لَهُم عَذَابٞ شَدِيدٞ وَمَكرُ أُوْلَٰٓئِكَ هُوَ يَبُورُ﴾

[فاطر: ۱۰]

ژباړه: «هغه کسان چې ناوړه دسیسې جوړوي، سخت عذاب به وویني او دسیسې یې پخپله له منځه تلونکې دي.»

له شک پرته چې راتلونکی به د دې لوی دین وي او دا دین به په یوازې ځان د هغو مظلومانو ډال وګرځي، چې د پانګوالۍ حریص نظام پرې مسلط دی. دوی دغه مظلومان د خپل نظام ډال ګرځولي، هغه نظام چې انسانان لکه غنم دل کوي. خو که د الله سبحانه و تعالی خوښه وه دغه ورځې به ډېر کم دوام وکړي او ډېر ژر به د نبووت پر منهج د راشده خلافت لمر سر راپورته کړي، تر څو هغه دونیا چې ظلم او تیارو لاندې کړې، بېرته د عدالت په وسیله روښانه کړي. له شک پرته چې دا ورځ ډېره رانیږدې شوې ده.

لیکوال:  حامد عبدالعزیز

د حزب التریر ـ ولایه مصر د مطبوعاتي دفتر غړی

ژباړن: حبیب الله