پرسش                   

السلام‌علیکم‌ورحمت‌الله‌وبرکاته!

 امیر ما می خواهم از شما سوال کنم که من برای اقامۀ دولت اسلامی توانی ندارم؛ پس نقش و مکلفیت من در این‌خصوص چگونه است؟ من در انتظار جواب هستم، از شما راهنمائی می‌خواهم، من حیرانم، نمی‌دانم که با کی باشم؟ شما را به الله قسم که من باید چه کار کنم؟

پاسخ

وعلیکم‌السلام‌ورحمت‌الله‌وبرکاته!

برادر محترم! الله سبحانه و تعالی هرکسی را به اندازه‌ی توانش تکلیف داده است. مردم در توانائی‌ها و انجام اعمال‌شان در راستای دعوت متفاوت هستند؛ آن‌چنان‌که مردم در فراگیری داشته‌های علمی و فکری و در حکمت رساندن مسائل نیز متفاوت‌اند. هم‌چنان در میزان معلومات و فهم از کتاب الله سبحانه و تعالی و سنت رسول الله صلی الله علیه وسلم نیز متفاوت‌اند. این‌ها مسائلی‌اند که در بین بشریت این‌چنین بوده و بدون شک تکلیف به اندازه‌ی استطاعت و توان است؛ چنان‌چه این مسأله در قرآن‌کریم و حدیث رسول الله صلی الله علیه وسلم ذکر شده است. الله سبحانه و تعالی فرموده است:

(لا یكلِّفُ اللَّه نفْسًا إِ لَا وُسْعها)

ترجمه: الله (سبحانه و تعالی) هیچ‌کسی را فراتر از توانش تکلیف نداده است.

(لا یكلِّفُ اللَّه نفسا الا ما آتاها)

ترجمه: الله (سبحانه و تعالی) هیچ‌نفس را تکلیف نداده است؛ مگر این‌که توان انجام‌اش را برایش داده است.

رسول‌الله صلی‌الله علیه وسلم فرموده است:

«لا تحْقِرن مِنْ الْمعْرُوفِ شیئا و لوْ أنْ تلْقى اخاك بِوجْهٍ طلْق»

ترجمه: هیچ‌چیزی را از کار خیر و معروف کوچک نشمار؛ حتی این‌که با پیشانی باز با برادرت برخورد می‌کنید. (این حدیث را مسلم روایت کرده است)

هم‌چنان رسول الله صلی الله علیه وسلم فرموده است:

«بلِّغُوا عنّی و لوْ آیةً»

ترجمه: تبلیغ بکنید؛ هرچند که به اندازه‌ی یک آیه هم باشد. (این حدیث را بخاری روایت کرده است)

از زید ابن ثابت از رسول الله صلی الله علیه وسلم روایت است که فرمودند:

«نضراللَّه امْرأً سمِع مِنا حدِیثا فحفِظهُ فبلغهُ، فرُب حامِلِ فِقْهٍ لیس بِفقِیهٌ»

ترجمه: خوش به حال آن‌که حدیثی را از ما می‌شنود و آن را حفظ می‌کند؛ سپس آن را به دیگران می‌رساند؛ چه بسیار کسانی‌اند که فقه را حمل می‌کنند؛ درحالی‌که خودشان فقیه نیستند. (این حدیث را طبرانی تخریج کرده است)

پس برادر گرامی! ممکن است که به قدر استطاعت خودت امر به معروف و نهی از منکر کنید و امکان دارد که یک آیه و یا دو آیه را تبلیغ کنید، شرط نیست که از جملۀ حافظین قرآن‌کریم و سنت شریف باشید، از الله کمک بخواه و بر الله توکل کن که الله سبحانه و تعالی صالحین را دوست دارد.

برادرتان عطاء ابن خلیل ابوالرشته

مترجم: مصطفی اسلام